PL
Próbki gleby (20) pobrano do głębokości 20 cm gleb uprawnych w województwie legnickim. Oznaczono pH w 1M KCl, węgiel organiczny, zawartość iłu i pojemność wymienną w stosunku do kationów (PWK). Cynk ogólny oznaczono w H₂F₂, a jego formy rozpuszczalne za pomocą 0,1 M CH₃COONH₄ o pH 4,6 i 7,0; NH₄-EDTA o pH 4,6 przy 0,025; 0,05; 0,1M oraz 0,1M NH₄-EDTAo pH 7,0; 8,2 i 10,0. Wyciągi z NH₄-EDTA ekstrahowały średnio 29,6 mg Zn/kg gleby (26,7 - 32,6). Zawartość Zn w octanie amonu o pH 4,6 wynosiła średnio 23,0 i najmniejszą jego ilość 4,3 mg/kg ekstrahował roztwór o pH 7,0. Analiza wyników (regresja liniowa) wykazała istotną zależność ( r > 0,60**) ekstrahowanej frakcji Zn z jego zawartością całkowitą, za wyjątkiem CH₃COONH₄ o pH 7,0 (r = 0,07). Właściwości fizyczne i chemiczne gleby nie skorelowały z zawartością Zn w wyciągach glebowych. Generalnie NH₄-EDTA wykazał słabe zróżnicowanie w ekstrakcji cynku w zależności od molarności i pH roztworu, co potwierdza uniwersalność jego stosowania w procedurach ekstrakcji sekwencyjnej.
EN
Soil samples were collected up to 20 cm depth from arable land in Legnica. Their following properties were determined: pH in 1M KCl, organic carbon (C org.), clay content and cation exchange capacity (CEC). The total amount of Zn was analysed in H₂F₂ and its forms soluble in 0.1M NH₄OAc set at pH 4.6 and 7.0 ; NH₄-EDTA (pH 4.6) at 0.025, 0.05, 0.1M and 0.1M NH₄-EDTA at pH 7.0 , 8.2, and 10.0. Extractants based on NH₄-EDTA extracted on average 29.6 mg Zn/kg of soil (26.7-32.6). Zinc determined in NH₄OAc (pH 4.6) amounted for 23.0 mg/kg and the lowest content ( i. e. 4.3 mg/kg) was extracted at pH 7.0. Linear regression analyses of the results showed a high and significant correla-tion (r>0.60** ) between Zn fractions and its total amount, except for NH₄OAc (pH 7.0). No correlations were noted between Zn extracted and soils physicochemical properties. The amounts of zinc extracted by NH₄- EDTA solutions did not show any notable differences depending on extractants pH and molarity. This confirms its wide applicability in sequential extraction procedures.