EN
The impact of artificial mycorrhization with 6 vegetative inocula (produced by research procedures at the Forest Pathology Department at Agricultural University in Cracow) of ectomycorrhizal fungi: Hebeloma claviceps, H. leucosarx, H. longicaudum, H. sacchariolens, H. sinapizans and H. trunkatum on following parameters: the level of mycorrhization of Scots pine and pedunculate oak seedlings, the profile of frequency and types of ectomycorrhizae on these seedlings, the influence of intervention on the growth and development characteristics of shoot and root system was studied. The results of the mycorrhization described above were compared with the mycorrhization with Polish commercial vegetative inoculum of Hebeloma crustuliniforme carried out on the seedlings of the same tree species grown in containers. The assessment revealed that all fungi species representing Hebeloma genus were very good symbionts for pine. The index of mycorrhization of the root system in each case was high and achieved level between 0,86 for H. longicaudum to 1,0 for H. sacchariolens and H. claviceps. The growth and development of oak seedlings in container culture were improved in the highest degree by H. crustuliniforme, H. leucosarx, H. sinapizans and H. sacchariolens.
PL
Badano wpływ sterowanej mikoryzacji z użyciem 6 biopreparatów z grzybnią wegetatywną grzybów ektomikoryzowych: Hebeloma claviceps, H. leucosarx, H. longicaudum, H. sacchariolens, H. sinapizans i H. trunkatum na: stopień zmikoryzowania sadzonek sosny zwyczajnej i dębu szypułkowego, kształtowanie sie frekwencji i rodzajów ektomikoryz u tych sadzonek, wpływu przeprowadzonego zabiegu na parametry rozwojowo wzrostowe części nadziemnej i systemu korzeniowego jak również porównano te parametry z tymi, jakie osiągają sadzonki badanych gatunków drzew szczepione polskim biopreparatem z grzybem H. crustuliniforme, hodowane w pojemnikach. Sosnę hodowano w pojemnikach V-120 cm3, natomiast dąb V-265 cm3, na substracie torfowym z udziałem 20% wermikulitu i 10% perlitu oraz nawozami Osmocote w ilości 3 kg/m3. Udział biopreparatu w substracie hodowlanym, w stosunku objętościowym był zróżnicowany i wynosił 2,5% w wypadku H. crustuliniforme oraz w wypadku: H. longicaudum — 2,0%, H. truncatum — 3,5%, H. sacchariolens — 5,0%, H. sinapizans — 5,0%, H. leucosarx — 6,5% i w wypadku H. claviceps 7,0%. W przypadku sadzonek sosny zróżnicowanie mierzalnych parametrów części nadziemnych, niezależnie od gatunku grzyba użytego do zabiegu mikoryzacji, było niewielkie. Znacznie wyższe różnice stwierdzono w budowie korzeni, a zwłaszcza w liczebności korzeni III rzędu, na których znajdowała sie większość ektomikoryz (tab. 1). Uwzgędniając sumaryczną liczbę korzeni wszystkich rzędów można wydzielić 3 grupy sadzonek o podobnych parametrach. Do pierwszej należy zaliczyć sadzonki szczepione grzybem H. longicaudum, do drugiej — szczepione grzybami: H. crustuliniforme, H. leucosarx i H. claviceps, a do trzeciej grupy — szczepione: H. truncatum, H. sacchariolens i H. sinapizans. Nie można było przyczynowo powiązać wielkości parametru suchej masy korzeni z procentowym udziałem biopreparatu w substracie hodowlanym. Procentowy udział biopreparatu w substracie hodowlanym miał jednak wyraźny wpływ na stopień przerośnięcia bryłki korzeniowej grzybnia poszczególnych gatunków grzybów z rodzaju Hebeloma (tab.1). Badania wykazały, ze w przypadku sadzonek sosny wszystkie badane gatunki grzybów z rodzaju Hebeloma były bardzo dobrymi symbiontami tego gatunku drzewa, ponieważ wskaźnik zmikoryzowania systemu korzeniowego w każdym przypadku był bardzo wysoki i wahał się od 0,86 u H. longicaudum do 1,0 u H. sacchariolens i H. claviceps (tab. 2). Uwzględniając średnie wartości wszystkich mierzalnych parametrów można z pewnym zastrzeżeniem przyjąć, że na wzrost i rozwój sadzonek sosny w hodowli kontenerowej stosunkowo najkorzystniej wpływały grzyby: H. claviceps, H. sacchariolens i H. Truncatum. W przypadku sadzonek dębu, mierzalne parametry części nadziemnej i systemu korzeniowego były wyraźnie bardziej zróżnicowane niż u sosny (tab. 3). Odmiennie jak u sadzonek sosny, znacząco większy wpływ na stopień przerośnięcia bryłki korzeniowej grzybnią miał gatunek grzyba niż procentowy udział biopreparatu w substracie hodowlanym. Najwyższe średnie parametry suchej masy korzeni stwierdzono u sadzonek szczepionych biopreparatem z grzybem H. crustuliniforme i H. claviceps (tab. 3). W tym drugim jednak przypadku wskaźnik zmikoryzowania systemu korzeniowego był wyraźnie mniejszy i wynosił 0,49 (tab. 4). Stosunkowo najniższe średnie parametry suchej masy korzeni stwierdzono u sadzonek dębu szczepionych grzybem H. leucosarx i H. sinapizans, a jednocześnie w tych dwóch przypadkach stwierdzono stosunkowo największy wskaźnik zmikoryzowania systemu korzeniowego, bo wynoszący odpowiednio 0,91 i 0,81 (tab. 3 i 4). Można więc sądzić, że wielkość parametru suchej masy korzeni nie wykazywała przyczynowego związku ze stopniem zmikoryzowania systemu korzeniowego. Uwzględniając średnie wartości wszystkich mierzalnych parametrów można przyjąć, że na wzrost i rozwój sadzonek dębu w hodowli kontenerowej stosunkowo najkorzystniej wpływały grzyby: H. crus- tuliniforme, H. leucosarx, H. sinapizans i H. sacchariolens.