Zasiarczenie gleb pol gorniczych bylej kopalni siarki 'Grzybow'

• Autorzy: Solek-Podwika K , Niemyska-Lukaszuk J. , Ciarkowska K.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Największe obszary gleb silnie zasiarczonych występują na terenach eksploatacji złóż siarki rodzimej w Tarnobrzeskim Zagłębiu Siarkowym. Kopalnia „Grzybów” była pierwszą w Polsce kopalnią siarki, w której eksploatację złoża prowadzono metodą otworową Frasha. W glebach kopalni zawartość siarki ogółem była determinowana odległością od punktów eksploatacyjnych i czasu zakończenia procesu technologicznego. Najwyższe zawartości siarki ogółem (17,53-47,46 g·kg⁻¹ gleby) oznaczono w glebach pól górniczych, na których niedawno (w latach 90-tych) zakończono eksploatację i rozpoczęto zabiegi rekultywacji technicznej. W glebach reprezentujących pola górnicze, na których w okresie od 1970 do 1990 roku zakończono eksploatację i które zostały poddane zabiegom rekultywacji podstawowej i biologicznej, zawartość siarki ogółem w wydzielonych warstwach była bardziej wyrównana, ale nadal wysoka.

EN

The largest areas of soil with high sulfating occur on the terrains of native sulphur ores exploitation in the Tarnobrzeg Sulphur Basin. Sulphur mine „Grzybów” was the first sulphur mine in Poland where the ore exploitation was conducted by the Frash hole method. In the soils of the mine the total sulphur content depended on the distance from the exploitation points and the period of time which passed from the end of the engineering process. The highest amounts of total sulphur (17.53-47.46 g·kg⁻¹ soil) were determined in the soils of mine fields where recently (in the 90ies) the exploition was ended and the technical reclamation treatments started. In the soils representing mine fields, where in the period between 1970 and 1990 the exploition was ended and which were sub­mitted to basic and biological reclamation treatments, total sulphur contents in the selected soil layers were more equal but still high in the soil layers.

Słowa kluczowe

PL

Kopalnia Siarki w Grzybowie; zasiarczenie gleby; gleby; rekultywacja; tereny pogornicze; degradacja gleb

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2005
• Tom: 505
• Opis fizyczny: s.399-405,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Solek-Podwika K

• Akademia Rolnicza, al.Mickiewicza 21, 31-120 Krakow

autor

Niemyska-Lukaszuk J.

autor

Ciarkowska K.

Bibliografia

• Drożdż-Hara M. 1978. Zmiany właściwości chemicznych i fizyko-chemicznych gleb uprawnych zanieczyszczonych siarką. Rocz. Glebozn. 24(2): 135 - 150.
• Gilewska M., Spychalski W. 2004. Zawartość form siarki i glinu w gruntach pogórniczych. Rocz. Glebozn. 55(2): 136 - 138.
• Gołda T. 1995. Zmiany i rekultywacja środowiska glebowo-wodnego w górnictwie otworowym siarki. Zesz. Probl. Post. Nauk Roi. 418: 725 - 729.
• Lekan Sz., Pięta J. 1972. Degradacja użytków rolnych rejonie w kopalni siart „Grzybów”. XIX Ogólnopolski Zjazd Nauk. PTG Katowice-Kraków, Komunikaty. Puławy, wrzesień 1972: 259 - 269.
• Motowicka-Terelak T., Terki ak H. 2000. Sulphur contamination of soils: a threat to agroecosystems. Polish J. Soil Sci. 33/2: 39 - 45.
• Pawłoska-Ćwiek L. 1991. Oddziaływanie zanieczyszczeń przemysłowych na środowisko rolnicze województwa tarnobrzeskiego. Mat. konf. „Sozologiczne problemy województwa tarnobrzeskiego”. Tarnobrzeg, 14-15.03.1991: 43 - 81.
• Polska Norma PN-74, C-04566/09. 1975. Badania zawartości siarki i jej związków. Oznaczanie siarczanów metodą wagową. Dz. Norm. i Miar nr 10/1975, poz. 35.
• Polska Norma PN-75, C-04566/21. Badania zawartości siarki i jej związków. Oznaczanie siarki ogólnej metodą wagową. Dz. Norm. i Miar nr 21/1974, poz. 69.
• Siuta J., Rejman-Czajkowska M. 1980. Siarka w biosferze. PWRiL Warszawa: 393 ss.
• Skłodowski R 1968. Rozmieszczenie siarki w profilach glebowych niektórych typów gleb Polski. Rocz. Glebozn. 19(1): 99 - 117.
• Systematyka gleb Polski 1989. Trzciński Wł. (red.) Wyd. IV. Roczn. Glebozn. 3/4: 70 - 81.