Zaleznosc pomiedzy wystepowaniem zarazy ziemniaka w okresie wegetacji oraz zawartoscia azotanow [V] w bulwach ziemniaka po zbiorze

• Autorzy: Czajka W , Zolnowski A C
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Prześledzono zależności pomiędzy zróżnicowanym nawożeniem NPK, zawartością azotanów(V) w bulwach ziemniaka a nasileniem występowania zarazy Phythophthora infestans na plantacji ziemniaka. Rozwój zarazy na roślinach w okresie wegetacji zależał od warunków klimatycznych i dawki nawożenia mineralnego. Najwyższe indeksy porażenia wystąpiły na odmianie Rywal przy dawce 160 kg N·ha⁻¹ (Ip = 63,6%) w zimnym i mokrym roku 2004. Najniższe porażenie patogenem zanotowano w 2003 roku na odmianie Tokaj nawożonej dawką 40 kg N·ha⁻¹ (Ip = 22,6%). Analizy bulw na zawartość NO₃⁻ wykazały ścisłą zależność ilości azotanów(V) od wzrastającej dawki nawożenia mineralnego. Bezpiecznym poziomem nawożenia NPK, przy którym nie stwierdzono przekroczenia dopuszczalnej normy 200 mg NO₃⁻·kg⁻¹ świeżej masy bulw, była dawka N₄₀P₁₇K₅₀. Wyższe dawki NPK sprzyjały nagromadzaniu NO₃⁻, szczególnie przez odmianę Tokaj. Stwierdzono istotny związek pomiędzy stopniem porażenia roślin w czasie wegetacji i zawartością NO₃⁻ w bulwach po zbiorze. Większą zawartością azota- nów(V) charakteryzowały się bulwy spod roślin w mniejszym stopniu porażanych przez Phytophthora infestans.

EN

The aim of the presented study was to state the dependencies between different NPK fertilization, tuber nitrate content, and potato plant infestation by Phythophthora infestans during growing season. The development of infection depended on weather conditions and amount of mineral fertilizers. The highest infestation index (Ip = 63.6) was noted for Rywal cultivar fertilized with 160 kg N·ha⁻¹ in 2003 with cold and wet weather. The lowest infestation was noted in the year 2003 (Ip = 22.6%) for cultivar Tokaj fertilized with 40 kg N·ha⁻¹. The nitrates content in analyzed tuber samples depended on the elevated rates of NPK fertilization. The maximum level of nitrates for human consumption is 200 mg NO₃⁻·kg⁻¹ of fresh mass. During the presented study it was stated that only N₄₀P₁₇K₅₀ was acceptable for safe level of tuber nitrates. The higher rates of NPK caused a higher nitrates level especially in the cultivar Tokaj. A significant relation between the degree of plant infestation during vegetation and the NO₃⁻ content in tubers after harvest was observed. A higher NO₃⁻ amount noted in tubers derived from plants of a higher infected by pathogen Phythophthora infestans.

Słowa kluczowe

PL

choroby roslin; zawartosc azotanow; zaraza ziemniaka; ziemniaki; bulwy; okres pozbiorczy

EN

plant disease; nitrate content; late blight; potato; tuber; post-harvest period

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2006
• Tom: 513
• Opis fizyczny: s.63-71,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Czajka W

• Katedra Fitopatologii i Entomologii, Uniwersytet Warminsko-Mazurski, ul.R.Prawochenskiego 17, 10-720 Olsztyn

autor

Zolnowski A C

• Katedra Chemii Srodowiska, Uniwersytet Warminsko-Mazurski, Olsztyn

Bibliografia

• Bennett M. 1996. How to control nitrogen for good growth, www.potato-grower.com
• Borecki Z. 1996. Nauka o chorobach roślin. PWRiL Warszawa: 370 ss.
• Cieślik E. 1995. The effect of water conditions on the level of nitrates in tubers of some potato varieties. Pol. J. Food Nutr. Sci. 4/45(3): 11-19.
• Czajka W. 1999. Health of potato stems influenced by different K fertilization. 14th Triennial Conference of the European Association for Potato Research. Sorrento - Italy: 468-469.
• Frydecka-Mazurczyk A., Zgórska K. 1996. Czynniki wpływające na zawartość azotanów w bulwach ziemniaka. Biul. Inst. Ziemn. 47: 111-125.
• Gładysiak S. 1996. Wpływ zróżnicowanego nawożenia w monokulturze i zmianowaniu na występowanie chorób ziemniaka. Mat z Symp. Nauk. IOR Poznań: 193-200.
• Honeycutt C.W., Clapham W.M., Leach S.S. 1996. Crop rotation and N-fertilization effects on growth, yield, and disease incidence in potato. Amer. Potato. J. 73(2): 45-61.
• Karłowski K. 1990. Azotany w warzywach - propozycje limitowania w Polsce. Roczn. PZH 41(1-2): 1-9.
• Kurzawińska H. 1993. The effect of increased rates of nitrogen fertilization on the development of dry rot in potato tubers. Phytopath. 5(12): 45-50.
• Lis B. 1996. Wpływ długości okresu wegetacji odmian i nawożenia azotowego na zawartość azotanów w bulwach ziemniaka. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 440: 217-222.
• Microsoft 2000. Microsoft Excel 2000 v. 9.0., www.microsoft.com
• Międzobrodzka A., Cieślik E., Sikora E., Leszczyńska T. 1992. The effect of environment conditions on the level of nitrates and nitrites in various varieties of potato. Pol. J. Food Nutr. Sci. 1/42(4): 45-56.
• Möhler K. 1982. Nitrat- und Nitritgehalte der Nährungsmittlel, w: Nitrat- und Nitrit- Nitrosoamine in Gemüsen. Verlag Chemie.
• Neubauer W., Pienz G. 1993. Der Nitratgehalt von Kartoffeln in Ergebnis von Feldexperimenten zu umweltschonender Anbautechnik. Agrobiological Research 46: 120-125.
• Orion 2001. Methods Manual 93 series electrodes. A thermo Electron business Formerly Orion Research, Inc.: 22-24.
• Phulcan S.N. 1993. Effect of plant nutrition on the incidence of late position. Ind. J. Mycol. and Pl. Path 23(3): 287-290.
• Pietkiewicz J. 1985. Metodyka oceny porażenia części nadziemnej ziemniaka przez zarazę (Phytophthora infestans). Biul. Inst. Ziemn. 32: 43-49.
• Rogozińska I. 1995. Wpływ nawożenia azotowego na bilans azotu oraz szkodliwych dla zdrowia substancji chemicznych w bulwach ziemniaków. Post. Nauk Rol. 1: 59-65.
• Rogozińska I. Wojdyła T. Wszelaczyńska E., Pińska M. 1996. Rola nawożenia mineralnego w kształtowaniu się azotanów w bulwach ziemniaka. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 440: 301-307.
• Rozporządzenie MZ 2001. Z dnia 27 grudnia 2000 r. w sprawie wykazu dopuszczalnych ilości substancji dodatkowych i innych substancji obcych dodawanych do środków spożywczych lub używek, a także zanieczyszczeń, które mogą znajdować się w ośrodkach spożywczych lub używkach: Dz. U. Nr 9, poz. 72.
• Sawicka B. 1993. Zmienność pojawu i szerzenia się zarazy ziemniaka (Phytophthora infestans (Month.) de Bary) w warunkach ochrony plantacji i nawożenia azotem. Biul. Inst. Ziemn. 42: 114-121
• StatSoft 2001. Statistica (data analysis software system) StatSoft inc., version 6.0 www.statsoft.com