Wrazliwosc roslin na nikiel w warunkach roznej koncentracji zelaza lub wapnia w srodowisku odzywczym

• Autorzy: Matraszek R
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Na podstawie indeksu tolerancji badano wrażliwość sześciu gatunków roślin warzywnych we wczesnych fazach wzrostu na nikiel. Ponadto podjęto próbę fitostabilizacji niklu przez zwiększoną aplikację żelaza lub wapnia. W doświadczeniu przeprowadzonym na szalkach Petriego zastosowano nikiel (NiS04-7H20) w stężeniach: 0; 0,03 lub 0,06mM, żelazo (cytrynian Fe2+) wprowadzono w koncentracji 0,05 lub 0,10mM, a wapń (CaCO3) 0,50; 0,75 lub 1mM. Wrażliwość badanych gatunków roślin na nikiel wyrażona za pomocą indeksu tolerancji kształtowała się następująco: Cucurbita pepo conv. giromontiina L.> Lactuca sativa L> Sinapis alba L.> Spinacia oleracea L. = Zea mays var. saccharata Kcke > Phaseolus vulgaris L. Korzystny, statystycznie udowodniony efekt zabiegu mającego na celu ograniczenie toksycznego wpływu niklu (0,03 lub 0,06mM Ni) przez wprowadzenie zwiększonych koncentracji żelaza (0,10mM Fe) wyrażający się poprawą wzrostu elongacyjnego uzyskano u Zea mays var. saccharata Kcke. niezależnie od skażenia środowiska odżywczego niklem oraz Sinapis alba L. i Phaseolus vulgaris L. przy koncentracji niklu 0,06mM. Wprowadzenie 0,75mM Ca w celu fitostabilizacji 0,03mM niklu okazało się skuteczne dla siewek Sinapis alba L. i Phaseolus vulgaris L., korzeni Zea mays var. saccharata Kcke i Lactuca sativa L. oraz pędu Cucurbita pepo convar. giromontiina L, zaś 0,06mM Ni - siewek Zea mays var. saccharata Kcke. Natomiast aplikacja ImM Ca przyczyniła się do poprawy wzrostu elongacyjnego korzeni Zea mays var. saccharata Kcke. (0,03mM Ni) oraz korzeni Spinacia oleracea L. (0,06mM Ni).

EN

The sensitivity of six vegetable plants on nickel at early stages of their growth was investigated by index of tolerance. Besides the possibility of nickel fitostabilization by additional application of iron or calcium was tested. The experiment was conducted on Petri dishes. Different concentrations of nickel (O; 0,03; 0,06mM Ni as sulphate), iron (0,05; O,OlmM Fe as Fe2+ citrate) and calcium (0,50; 0,75; 1mM calcium carbonate) were added. Taking into consideration the sensitivity, investigated vegetables can be ordered in the following way: Cucurbita pepo conv. giroL.>Lactuca sativa L.>Sinapis alba L.>Spinacia oleracea L. = Zea mays var.saccharata Kcke.>Phaseolus vulgaris L. Positive, statistically significant effect of nickel fitostabilization (0,03 or 0,06mM Ni) on elongative growth by the iron application Fe) was shown for Zea mays var. saccharata Kcke independent1y of Ni .,tion in the nutrient medium as well as for Sinapis alba L. and Phaseolus ,L. in 0,06mM Ni. Addition as much as 0,75mM Ca in the presence 0,03mM , psitive result on Sinapis alba L and Phaseolus vulgaris L. seedlings as well as ,ys var. saccharata Kcke and Lactuca sativa L. roots and Cucurbita pepo i,romontiina L. shoots. Addition of 0,75mM Ca in the presence 0,06mM Ni elongative growth of Zea mays var. saccharata Kcke seedlings. Application resulted in the promotion of elongative growth of Zea mays var. saccharata (0,03mM Ni) as well as Spinacia oleracea L. roots (0,06mM Ni).

Słowa kluczowe

PL

zelazo; indeks tolerancji; wrazliwosc roslin; nikiel; wapn; odzywianie mineralne roslin; koncentracja pierwiastkow; podloza uprawowe; warzywa

EN

iron; tolerance index; plant sensitivity; nickel; calcium; mineral nutrition; plant nutrition; element concentration; cultivation medium; vegetable

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Agrobotanica
• Rocznik: 2001
• Tom: 54
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.69-80,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Matraszek R

• Akademia Rolnicza, ul.Akademicka 15, 20-950 Lublin

Bibliografia

• Baker A. 1987. Metal tolerance. New Phytol. 106:(Suppl), 93-111.
• Dorywalski J., Wojciechowicz M., B art z J. 1964. Metodyka oceny nasion. PRWiL. Warszawa.
• Duczmal K. W. 1993. Nasiennictwo ogrodnicze. Wydawnictwa Dydaktyczne AR, Poznań.
• Fergusson J. E. 1990. Chemistry, Environmental Impact and Health Effect. The Heavy Elements. Pergamon Press.
• Jasiewicz Cz., Sendor R., Buczek J. 1997. Zawartośc Cd i Ni w wybranych gatunkach warzyw uprawianych w ogrodach działkowych Sosnowca. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 448b:87-92.
• Krupa Z., Siedlecka A., Maksymiec W., Baszyński T. 1993. In vivo response on photosynthetic apparatus of Phaseolus vulgaris L. to nickel toxicity. J. Plant Physiol. 142: 664-668.
• Malepszy S., Niemirowicz-Szczytt K., Przybecki Z. 1989. Biotechnologia w genetyce i hodowli roślin. PWN. Warszawa.
• Mishra D., Kar M. 1974. Nickel in plant growth and metabolism. Bot. Rev. 4:395^152.
• Molas J. 1997a. Ultrastructural response of cabbage outer leaf mesophyll cells (Brassica oleracea L.) to excess of nickel. Acta Soc. Bot. Pol. 66:307-317.
• Molas J. 1997b. Zakres tolerancji oraz granice i symptomy toksyczności jonowej i chelatowej formy niklu u roślin kapusty (Brassica oleracea L.). Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 448b:203-209.
• Punz W. E,Sieghardt H. 1993. The response of roots of herbaceous plant species to heavy metals. Environ, and Exp. Bot. 33:85-98.
• Ruszkowska M., Wojcieska-Wyskupajtys U. 1996. Mikroelementy - fizjologiczne i ekologiczne aspekty ich niedoborów i nadmiarów. Zesz. Probl. Post. Nauk. Roln. 434: 1-11.
• Szymańska M., Matraszek R. 1996. Zawartość żelaza w roślinach bobu w zależności od poziomu niklu w podłożu. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 434:805-809
• Szymańska M., Matraszek R., Świąder A. 1997. The disturbances of root processes affected by nickel on the example of Sinapis alba. Acta Physiol. Plant. 19 (2): 241 (SuppL).
• Wilkins D. A. 1957. A technique for the measurement of lead tolerance in plants. Nature, 180: 37-38.
• Wilkins D. A. 1978. The measurement of tolerance to edaphic factors by means of root growth. New. Phytol. 80: 623-633.
• Witczak St., Adamczyk A. 1995. Katalog wybranych fizycznych i chemicznych wskaźników zanieczyszczeń wód podziemnych i metod ich oznaczania. PIOS. Biblioteka Monitoringu Środowiska. Warszawa.
• Woźny A.,Jerczyńska E. 1991. The effect of lead on early stages of Phaseolus vulgaris L. growth in vitro conditions. Biologia Plantarum 33:32-39.
• Woźny A. 1995. Ołów w komórkach roślinnych - pobieranie, reakcje, odpornośc. Wydawnictwo Sorus. Uniwersytet im. A. Mickiewicza. Poznań.