PL
Na podstawie indeksu tolerancji badano wrażliwość sześciu gatunków roślin warzywnych we wczesnych fazach wzrostu na nikiel. Ponadto podjęto próbę fitostabilizacji niklu przez zwiększoną aplikację żelaza lub wapnia. W doświadczeniu przeprowadzonym na szalkach Petriego zastosowano nikiel (NiS04-7H20) w stężeniach: 0; 0,03 lub 0,06mM, żelazo (cytrynian Fe2+) wprowadzono w koncentracji 0,05 lub 0,10mM, a wapń (CaCO3) 0,50; 0,75 lub 1mM. Wrażliwość badanych gatunków roślin na nikiel wyrażona za pomocą indeksu tolerancji kształtowała się następująco: Cucurbita pepo conv. giromontiina L.> Lactuca sativa L> Sinapis alba L.> Spinacia oleracea L. = Zea mays var. saccharata Kcke > Phaseolus vulgaris L. Korzystny, statystycznie udowodniony efekt zabiegu mającego na celu ograniczenie toksycznego wpływu niklu (0,03 lub 0,06mM Ni) przez wprowadzenie zwiększonych koncentracji żelaza (0,10mM Fe) wyrażający się poprawą wzrostu elongacyjnego uzyskano u Zea mays var. saccharata Kcke. niezależnie od skażenia środowiska odżywczego niklem oraz Sinapis alba L. i Phaseolus vulgaris L. przy koncentracji niklu 0,06mM. Wprowadzenie 0,75mM Ca w celu fitostabilizacji 0,03mM niklu okazało się skuteczne dla siewek Sinapis alba L. i Phaseolus vulgaris L., korzeni Zea mays var. saccharata Kcke i Lactuca sativa L. oraz pędu Cucurbita pepo convar. giromontiina L, zaś 0,06mM Ni - siewek Zea mays var. saccharata Kcke. Natomiast aplikacja ImM Ca przyczyniła się do poprawy wzrostu elongacyjnego korzeni Zea mays var. saccharata Kcke. (0,03mM Ni) oraz korzeni Spinacia oleracea L. (0,06mM Ni).
EN
The sensitivity of six vegetable plants on nickel at early stages of their growth was investigated by index of tolerance. Besides the possibility of nickel fitostabilization by additional application of iron or calcium was tested. The experiment was conducted on Petri dishes. Different concentrations of nickel (O; 0,03; 0,06mM Ni as sulphate), iron (0,05; O,OlmM Fe as Fe2+ citrate) and calcium (0,50; 0,75; 1mM calcium carbonate) were added. Taking into consideration the sensitivity, investigated vegetables can be ordered in the following way: Cucurbita pepo conv. giroL.>Lactuca sativa L.>Sinapis alba L.>Spinacia oleracea L. = Zea mays var.saccharata Kcke.>Phaseolus vulgaris L. Positive, statistically significant effect of nickel fitostabilization (0,03 or 0,06mM Ni) on elongative growth by the iron application Fe) was shown for Zea mays var. saccharata Kcke independent1y of Ni .,tion in the nutrient medium as well as for Sinapis alba L. and Phaseolus ,L. in 0,06mM Ni. Addition as much as 0,75mM Ca in the presence 0,03mM , psitive result on Sinapis alba L and Phaseolus vulgaris L. seedlings as well as ,ys var. saccharata Kcke and Lactuca sativa L. roots and Cucurbita pepo i,romontiina L. shoots. Addition of 0,75mM Ca in the presence 0,06mM Ni elongative growth of Zea mays var. saccharata Kcke seedlings. Application resulted in the promotion of elongative growth of Zea mays var. saccharata (0,03mM Ni) as well as Spinacia oleracea L. roots (0,06mM Ni).