EN
Background. Nutritive value of food is determined by its content of basic nutrients essential for the proper functioning of the human organism. Buckwheat grain is one of the most valuable raw materials for production of groats as well as functional food. It is characterized by high contents of starch, protein as well as dietary fibre. Apart from the above mentioned nutrients, buckwheat groats contain flavonoid compounds, playing the role of antioxidants. The aim of this study was to determine contents of dietary fibre and its fraction composition, thiamine and phenolic compounds in roasted buckwheat groats, as well as antioxidant properties of ethanol buckwheat groats extracts. Material and methods. Experimental material comprised roasted buckwheat groats purchased at a grocery shop. Contents of neutral detergent dietary fibre (NDF) and its fractions were determined by the detergent method according to Van Soest. Thermostable α -amylase (Termamyl 120 L) was used in the digestion of starch. Contents of total dietary fibre (TDF), soluble dietary fibre (SDF) and insoluble dietary fibre (IDF) were determined according to Asp et al. The content of thiamine was determined by the thiochrome method. Total polyphenol content was determined by colorimetry according to the Folina-Ciocalteu method. Antioxidant properties of extracts were estimated based on the capacity of extracts to scavenge the DPPH• radical (1,1-diphenyl-2 picrylhydrazyl) and towards linolic acid. The capacity to inhibit self-oxidation of linolic acid was determined according to Lingnert et al. Results. The NDF and TDF contents in buckwheat groats, amounting to 5.63 and 8.4%, respectively. The fraction found in biggest amounts was the hemicellulose fraction (3.42%). The level of the IDF fraction was much higher (5.94%) than that of SDF (2.46%). Thiamine content was 0.519 mg/100 g product, while the total content of phenolic compounds extracted from buckwheat groats was 30.592 μg·cm-3. Ethanol extract of buckwheat groats was characterized by a high DPPH• radical scavenging capacity (80.8%) and exhibited high capacity to inhibit self-oxidation of linolic acid W0 = 0.86. Conclusions. Investigations showed that buckwheat groats, widely used in Polish diet, due to their content of biologically active substances, may be a raw material for the production of functional food
PL
Wprowadzenie. O wartości odżywczej żywności decyduje zawartość w niej podstawowych składników pokarmowych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. Ziarno gryki jest jednym z najcenniejszych surowców kaszarskich, a także materiałem do produkcji żywności funkcjonalnej. Charakteryzuje się ono dużą zawartością skrobi, białka oraz błonnika pokarmowego. Oprócz wymienionych składników pokarmowych, w kaszy gryczanej znajdują się związki flawonoidowe, pełniące rolę przeciwutleniaczy. Celem pracy było określenie zawartości błonnika pokarmowego i jego składu frakcyjnego, tiaminy oraz związków fenolowych w kaszy gryczanej prażonej, jak również właściwości przeciwutleniających etanolowych ekstraktów kaszy gryczanej. Materiał i metody. Materiałem do badań była kasza gryczana prażona zakupiona w sklepie spożywczym. Zawartość neutralnego detergentowego błonnika pokarmowego (NDF) i jego frakcji oznaczono metodą detergentową Van Soesta. Do trawienia skrobi wykorzystano termostabilną α-amylazę (Termamyl 120 L). Zawartość błonnika pokarmowego całkowitego (TDF), rozpuszczalnego (SDF) i nierozpuszczalnego (IDF) określono metodą Aspa i in. Zawartość tiaminy oznaczono metodą tiochromową. Zawartość polifenoli ogółem oznaczono kolorymetrycznie metodą Folina-Ciocalteu. Właściwości przeciwutleniające ekstraktów oszacowano na podstawie zdolności ekstraktów do zmiatania rodnika DPPH• (1,1-difenylo-2 picrylhydrazyl) oraz wobec kwasu linolowego. Zdolność do hamowania autooksydacji kwasu linolowego określono metodą Lingnerta i in. Wyniki. Kasza gryczana cechowała się dużą zawartością NDF i TDF, odpowiednio 5,63 i 8,4%. Frakcją występującą w największej ilości była frakcja hemicelulozowa (3,42%). Poziom frakcji IDF był znacznie wyższy (5.94%) niż frakcji SDF (2,46%). Zawartość tiaminy w kaszy gryczanej kształtowała się na poziomie 0,519 mg/100 g produktu, a całkowita zawartość związków fenolowych wyekstrahowanych z kaszy gryczanej wynosiła 30,592 μg·cm-3. Ekstrakt etanolowy kaszy gryczanej cechował się dużą zdolnością wygaszania rodników DPPH• (80,8%) oraz wykazywał dużą zdolność do hamowania samoutleniania kwasu linolowego W0 = 0,86. Wnioski. Przeprowadzone badania wykazały, że kasza gryczana, powszechnie stosowana w polskiej diecie, może spełniać rolę surowca do produkcji żywności funkcjonalnej ze względu na zawartość substancji biologicznie aktywnych