PL
W celu opracowania ulepszonych zasad nawożenia bobiku fosforem i mikroelementami oraz metod ograniczenia nadmiernej kumulacji pierwiastków śladowych w glebie (Zn, Mo, B) przeprowadzono trzyletnie badania z dolistnym dokarmianiem bobiku, stosując na tle dawki fosforu - 2.73 kg P/ha dwie dawki cynku (0.5 i 1.0 kg Zn/ha), dwie dawki molibdenu (0.05 i 0.10 kg Mo/ha) oraz trzy dawki boru (0.30; 0.60 i 0.90 kg B/ha) w fazie nodulacji bobiku (P i Mo) oraz w fazie butonizacji (P, Zn, B). Stwierdzono, że w dolistnym dokarmianiu bobiku fosfor wpłynął stymulująco na poprawę zaopatrzenia młodych roślin w molibden, natomiast wysoce istotnie utrudnił zaopatrzenie roślin w bor. Plon nasion bobiku istotnie wzrósł o 0.41 t z ha w wyniku współdziałania fosforu z molibdenem, oraz samego boru (wzrost o 0.55 t z ha). Zastosowana technologia nawożenia pozwala ograniczyć dawki molibdenu do niezbędnego minimum oraz poprawić wykorzystanie fosforu.
EN
Three-year-long experiments concerning foliar application of fertilizers to field bean plants were carried out in order to improve the ways of field bean fertilization with phosphorus and microelements and to develop the methods of restraining excessive cumulation of trace elements (Zn, Mo, B) in soil. Two doses of zinc (0.5 and 1.0 kg of Zn/ha), two doses of molybdenum (0.05 and 0.10 kg of Mo/ha) and three doses of boron (0.30; 0.60 and 0.90 kg of B/ ha) were applied, maintaining the phosphorus dose equal to 2.73 kg of P/ha, at the stage of field bean nodule formation (P and Mo) and at the stage of flower buds (P, Zn, B). It was found that in the course of foliar application of fertilizers, phosphorus stimulated the supply of molybdenum to young plants, but significantly inhibited the supply of boron. The yield of field bean seeds increased by 0.41 t per ha as the result of activity of molybdenum with phosphorus and molybdenum itself (increase amounting to 0.55 t per ha). The applied fertilization technology enables to limit molybdenum doses to necessary minimum and to improve phosphorus utilization.