Odmianowe zroznicowanie zawartosci glikoalkaloidow w zaleznosci od przecietnej masy bulw ziemniaka

• Autorzy: Wroniak J , Mazurczyk W
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Materiał eksperymentalny stanowiły próby bulw ziemniaka pochodzące z 95 odmian jadalnych i 50 skrobiowych uprawianych w cyklu kilkuletnim na polu doświadczalnym w Jadwisinie w latach 1988-2005. Oznaczono w nich zawartość glikoalkaloidów (cTGA) kolorymetryczną metodą Bergersa oraz przeciętną masę bulw (m). Zależność między masą bulw a cTGA przeanalizowano zarówno dla wszystkich przebadanych prób, jak i dla 12 klas o zróżnicowanych, przeciętnych masach. Największą średnią zawartość TGA (powyżej 100 mg·kg⁻¹ św.m.) stwierdzono w dwóch klasach o najmniejszej masie bulw 20-30 i 30-40 g. Dwie klasy o największych masach bulw (120-130 i 130-154) zawierały najmniej TGA, odpowiednio: 29 i 39 mg·kg⁻¹ św.m. Zróżnicowanie cTGA było nieznaczne (od 48 do 60 mg·kg⁻¹ św.m.) w pozostałych 8 klasach (40-120 g) obejmujących 90% wszystkich przebadanych prób bulw. Zależność między średnimi wartościami masy i cTGA w poszczególnych klasach bulw najlepiej opisuje następujące równanie regresji: cTGA = 18,3 + 2754,3/masa bulw; r = 0,900; poziom istotności = 0,01, n = 12. Analiza regresji otrzymanych wyników, bez podziału na klasy, wykazała tylko tendencję do zmniejszania się ilości TGA wraz ze wzrostem masy bulw. W 52% przebadanych prób wykryto niewielką zawartość TGA, poniżej 50 mg·kg⁻¹ św.m., a tylko 2% prób zawierało niebezpieczny poziom, powyżej 200 mg·kg⁻¹ św.m.

EN

In tuber samples of 95 table and 50 starch potato cultivars grown over the years 1988-2005 on light loamy sand at Jadwisin Experimental Station, near Warsaw, the average tuber weight (m) and glycoalkaloids (cTGA) content (according to Berger’s colorimetric method) were determinated. Relationship between the tuber weight and cTGA content was analysed for all tested samples (445) and also for 12 different tuber size classes. The highest mean values (above 100 mg·kg⁻¹ fresh matter; FM) were detected in two classes of the smallest tubers of average weight 20-30 and 30-40 g. The biggest two classes (ranging within 120-130 and 130-154 g) contained smallest TGA amounts: 29 and 39 mg·kg⁻¹ FM, respectively. Divergence of cTGA content was slight (48 to 60 mg·kg⁻¹ FM) in remaining 8 tuber classes (40-120 g) including 90% tested tuber samples in total. Following reciprocal regression describes in the best way the relationship between mean tuber weight and cTGA content in particular classes: cTGA = 18.3 + 2754.3/m; r = 0.900; significance level = 0.01, n = 12. Only the tendency to diminishing TGA content with increasing weight of the tubers was shown at regression analysis for all 445 tested samples without division of tubers size classes. Dangerous TGA level (above 200 mg·kg⁻¹ FM) was observed only in 2% tested tuber samples; 52% showed cTGA content lower than 50 mg-kg-1·kg⁻¹ FM.

Słowa kluczowe

PL

zroznicowanie odmianowe; zawartosc glikoalkaloidow; masa bulw przecietna; ziemniaki; bulwy

EN

cultivar differentiation; glycoalkaloid content; tuber weight; potato; tuber

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2006
• Tom: 511
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.189-195,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Wroniak J

• Zakład Agronomii Ziemniaka, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roslin, Oddzial Jadwisin, 05-140 Serock

autor

Mazurczyk W

• Zakład Agronomii Ziemniaka, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roslin, Oddzial Jadwisin, 05-140 Serock

Bibliografia

• Bergers W.W.A. 1980. A rapid quantitative assay for solanidine glycoalkaloids in potatoes and industrial potato protein. Potato Res. 23: 105-110.
• Beukema H.P., Van Der Zaag D.E. 1990. Introduction to potato production. Pudoc Wageningen: 121-123.
• Bushway R.J. 1983. Alpha-chaconine and alpha-solanine content of potato peels and potato peel products. J. Food Sci. 48: 84-86.
• Eltayeb E.A., Salem Al-Sinani S., Khan I.A. 2003/4. Determination of the glycoalkaloids α-solanine and α-chakonine levels in 18 varieties of potato (Solanum tuberosum L.). Potato Res. 46: 57-66.
• Gregory P. 1984. Glycoalkaloid composition of potatoes: diversity and biological implications. Amer. Potato J. 61(3): 115-122.
• Maga J.A. 1980. Potato glycoalkaloids. Criti. Rev. Food Sci. Nutr. 12: 371-405.
• Mazurczyk W. 1988. Zmiany zawartości glikoalkaloidów w dojrzałych bulwach ziemniaka, zależne od odmiany oraz wybranych czynników agrotechnicznych. Ziemniak: 29-13.
• Mazurczyk W. 1991. Zawartość glikoalkaloidów w polskich odmianach ziemniaka. Mat. konf. „Synteza materiałów wyjściowych dla hodowli ziemniaka - dorobek i perspektywa”. Instytut Ziemniaka, Bonin, 20-21 II 1991: 120-122.
• Mazurczyk W., Lis B. 2000. Zawartość azotanów i glikoalkaloidów w dojrzałych bulwach ziemniaka jadalnego. Roczn. PZH 51(1): 37-41.
• Papathanasiou F., Mitchell S.H., Harvey B.M.R. 1998. Glycoalkaloid accumulation during tuber development of early potato cultivars. Potato Res. 41: 117-125.
• Percival G.C., Dixon G.R. 1997. Glycoalkaloids, w: Handbook of plant and fungal toxicants. D’Mello J.P.F. (red.). CRC Press, Baca Raton, New York: 20-21.
• Pęksa A., Gołubowska G., Rytel E., Lisińska G., Aniołowski K. 2002. Influence of harvest date on glycoalkaoid content of three potato varieties. Food Chemistry 78: 313-317.
• Rastovski A. 1981. Storage of potatoes. Centre for Agricultural Publishing and Documentation. Wageningen, Holandia: 57-60.
• Sinden S.L., Sanford L.L., Webb R.E. 1984. Genetic and environmental control of potato glycoalkaloids. Amer. Potato J. 61(3): 141-156.
• Suslow T. 2005. More is not better with glycoalkaloids. Artykuł ze strony internetowej: www.findarticles.com/p/articles/mi_qa3869/is_200501/ai_n9473989.
• Swiniarski E., Jacniacka I. 1979. Zawartość glikoalkaloidów w liściach i bulwach odmian ziemniaka. Biul. Inst. Ziemn. 24: 27-34.
• Verbist J.F., Monet R. 1979. A propos de la teneur en solanine des petits tubercules nouveaux de pomme de terre. Potato Res. 22: 239-244.
• Wu M.T., Salunkhe D.K. 1976. Changes in TGA content following mechanical injuries to potarto tubers. J. Am. Soc. Hortic. Sci. 101: 329-331.