EN
Studies on fish embryogenesis have demonstrated that, although the yolk sac in most fish is spherical or subspherical and is definitely uniform in its architecture throughout, its shape in some cyprinid species (bream, sun bass, bleak and others) changes considerably during late organogenesis. The changes involve a rapid and conspicuous division of the yolk into two parts; the proximal one occupies about three quarters of the yolk volume and is spherical, while the caudal part, a quarter of the yolk volume, becomes elongated or even cylindrical. The yolk sac walls in the caudal part were observed to pulsate rhythmically, thus preceding the pulsation of the budding heart. It may be contended that the yolk sac wall pulsation causes mixing of the internal fluids in the developing embryo, an activity and role preceding that played by the central part of the emerging circulatory system, i. e., the heart.
PL
W trakcie badań nad embriogenezą ryb stwierdzono, że o ile u większości z nich woreczek żółtkowy zachowuje przez cały czas formę kulistą lub zbliżoną do kuli, a na pewno stanowi on twór jednorodny pod względem architektonicznym, to u niektórych ryb karpiowatych (leszcz, słonecznica, wzdręga i in.) woreczek żółtkowy ulega znacznym zmianom w okresie późnej organogenezy. Zjawisko to polega na bardzo szybkim i wyraźnym podziale żółtka na dwie części (oddziały), z których proksymalny (przedni) stanowi około 3/4 objętości i zachowuje kształt kulisty, natomiast odcinek kaudalny (1/4) przybiera kształt podłużny, aż do walcowatego. Stwierdzono, że ścianki woreczka w części kaudalnej podejmują rytmiczne skurcze, wyprzedzające w czasie powstanie pulsacji zawiązków serca. Można by mniemać, że skurcze ścian woreczka żółtkowego powodują mieszanie płynów środowiska wewnętrznego rozwijającego się zarodka, wcześniej niż podejmuje tę rolę odcinek centralny powstającego układu krwionośnego - serce.