PL
Określono wpływ ryzosfery selera na aktywność enzymatyczną gleb ogródków działkowych z terenów zurbanizowanych o różnym oddziaływaniu antropopresji. Obiektami badań były gleby strefy ryzosferowej i pozaryzosferowej selera w 6 ponad 30-letnich ogrodach zlokalizowanych w strefie śródmiejskiej, na terenach będących pod presją skażeń antropogenicznych oraz na obszarach peryferyjnych miast, o podobnych warunkach fizjograficznych, lecz nie poddanych bezpośredniemu oddziaływaniu czynnika antropogenicznego. Aktywność enzymatyczna gleb wykazywała duże zróżnicowanie w obrębie badanych terenów zurbanizowanych. Ocena nasilenia aktywności enzymów (dehydrogenaz, fosfataz, ureazy i proteazy) wskazuje na miejscowe oddziaływanie antropopresji. Obserwowana stymulacja aktywności enzymatycznej gleby w bezpośrednim sąsiedztwie korzeni selera wskazuje, że strefa ryzosferowa stanowi naturalny filtr czyszczący środowisko glebowe z zanieczyszczeń dopływających z obszarów miasta.
EN
The research was carried out in order to determine the influence of celery rhizosphere on enzymatic activity of in soils garden located in urban areas under the anthropological pressure. The research included soils of celery rhizosphere and non-rizosphere zones in 6 gardens older than 30 years, located in town centres (areas with a high anthropogenic pollution) and in the outskirts areas, of similar physiographical conditions but not exposed directly to the anthropogenic influence. The enzymatic activity of the soils varied within the urban research area. The assessment of the enzymatic activity (dehydrogenases, phosphatases, urease and proteases) indicated that there was a local anthropological pressure. The observed stimulation of the soil enzymatic activity in the area next to the celery roots indicated that the rhizosphere zone is a natural filter cleaning the soil of the urban environmental pollution.