Rozmieszczenie populacji nornika zwyczajnego Microtus arvalis w Tatrach

• Autorzy: Cichocki J. , Wazna A. , Mierczak Z. , Zwijacz-Kozica T.

Warianty tytułu

EN

Distribution of the common vole Microtus arvalis population in the Tatra Mts

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Nornik zwyczajny Microtus arvalis (Pallas, 1778) jest jednym z najliczniejszych kręgowców lądowych Polski, szeroko rozprzestrzenionym zwłaszcza w nizinnej części kraju. Występuje głównie na terenach wykorzystywanych rolniczo: łąkach, pastwiskach, uprawach. Dotychczas nornik zwyczajny nie został stwierdzony w polskiej części Tatr. Odłowy prowadzone w latach 2004–2012 wykazały obecność tego gatunku na dziesięciu powierzchniach próbnych w Tatrzańskim Parku Narodowym oraz na niżej położonych terenach przyległych. Wszystkie stanowiska zlokalizowane były w reglu dolnym na śródleśnych polanach, na których prowadzony był wypas bądź wykaszanie. Gryzonie odłowiono w Tatrach na wysokościach od 910 do 1090 m n.p.m. W słowackiej części Tatr Wysokich norniki zwyczajne rejestrowano do wysokości 1320 m n.p.m.

EN

The common vole Microtus arvalis is one of the most common rodents in Poland. The results of the previous studies have not confirmed the presence of the species in the Polish Tatra Mountains. The presence of the species was confirmed only in the 1950s in the Slovak Tatra Mountains where sheep were pastured. The catches were conducted in 2004–2012 in all the vegetation zones in the Tatra Mountains and in the foothills of the mountains. The presence of the vole was confirmed at 10 sites only, including 7 sites located in the Tatra Mountains and 3 sites located in the Subtatran Ditch, in the close proximity of the Tatra National Park. Eight sites of common vole were located at 910–990 m above see level. The highest two sites of the common vole were located at the Chochołowska Glade (1090 m a.s.l.) and at the Huciska Glade (1050 m a.s.l.). Most of the glades where the common vole occurred were used as pasturelands. The species was not found at the glades where grazing was ceased 20 or 30 years ago. The prevalence of the common vole can be related to the arable farming. The presence of the species is limited to the glades of the Tatra Mountains

Słowa kluczowe

PL

faunistyka; gryzonie; nornik zwyczajny; Microtus arvalis; populacje zwierzat; rozmieszczenie zwierzat; Tatry

• Wydawca: -
• Czasopismo: Chrońmy Przyrodę Ojczystą
• Rocznik: 2014
• Tom: 70
• Numer: 6
• Opis fizyczny: s.540-545,tab.,map.,bibliogr.

Twórcy

autor

Cichocki J.

• Katedra Zoologii, Uniwersytet Zielonogórski, ul.Prof.Z.Szafrana 1, 65-516 Zielona Góra

autor

Wazna A.

• Katedra Zoologii, Uniwersytet Zielonogórski, ul.Prof.Z.Szafrana 1, 65-516 Zielona Góra

autor

Mierczak Z.

• Tatrzański Park Narodowy, ul.Kuźnice 1, 34-500 Zakopane

autor

Zwijacz-Kozica T.

• Katedra Zoologii, Uniwersytet Zielonogórski, ul.Prof.Z.Szafrana 1, 65-516 Zielona Góra

Bibliografia

• Amori G., Hutterer R., Kryśtufek B., Yigit N., Mitsain G., Palomo L.J. 2008. Microtus arvalis. W: IUCN 2012. IUCN Red List of Threatened Species. 2012.2 [www.iucnredlist.org], dostęp: 3.04.2013 r.
• Bartkowska K. 1973. Siphonaptera Tatr Polskich. Fragmenta Faunistica 19 (10): 227-283.
• Białas I., Chętnicki W., Kupryjanowicz J. 1989. Smali mammals of Gorce National Park. Acta Zoologica Cracoviensia 32 (15): 631-652.
• Cais L. 1977. Wszy (Anoplura) zebrane na gryzoniach w Tatrach Polskich. Wiadomości Parazytologiczne 23 (4): 455-462.
• Chudoba S., Haitlinger R. 1971. Drobne ssaki Beskidu Żywieckiego. Acta Zoológica Cracoviensia 16:413-433.
• Cichocki W. 1993. Ssaki. W: Mirek Z., Piękoś-Mirkowa H. (red.). Przyroda Kotliny Zakopiańskiej: Poznanie, przemiany, zagrożenia i ochrona. Tatry i Podtatrze. Tom 2. Tatrzański Park Narodowy, Kraków-Zakopane: 221-225.
• Górecki A., Ćwikowski C„ Gryc A., Jabłońska I. 2000. Drobne ssaki Bieszczadów. Monografie Bieszczadzkie 9: 71-101.
• Grodziński W., Górecki A., Janas K., Migula P. 1966. Effect of rodents on the primary productivity of Alpine meadows in Bieszczady Mountains. Acta Theriologica 9 (20): 419-431.
• Haitlinger R. 1980. Przyczynek do znajomości Acariña drobnych ssaków subalpejskiej strefy Polskich Tatr. Wiadomości Parazytologiczne 26 (6): 711-719.
• Hołub-Pacewiczowa Z. 1931. Osadnictwo pasterskie i wędrówki w Tatrach i na Podtatrzu. Prace Komisji Geograficznej 1. PAU, Kraków.
• Juchiewicz M., Zemanek M., Bieniek M., Siuta E. 1986. Smali mammals communities in the Tatra Mountain forests. Acta Theriologica 31 (32): 433-447.
• Kocian L, Kocian A., Kocianowa E., Halák K. 1985. K pozaniu stavovcov subalpinskeho a alpinskeho stupña západnych Tatier - Rohácov a ich bioindikaćny vÿznam. Oravské Muzeum 2: 83-97.
• Kocyan A. 1867. Zapiski o ssakach tatrzańskich. Sprawozdania Komisji Fizjograficznej 1: 126-129.
• Kowalski K. 1960. Pitymys Mc Murtrie 1831 (Microtidae, Rodentia) in the Northern Carpathians. Acta Theriologica 4 (6): 81-91.
• Kowalski K., Ruprecht A.L. 1984. Rodzina: Nornikowate - Arvicolidae. W: Pucek Z. (red.). Klucz do oznaczania ssaków Polski. PWN, Warszawa: 169-194.
• Kratochvíl J., Pelikan J. 1955. Zur Verbreitung der Feldmaus im Nationalpark der Hohen Tatra. Folia Zoológica et Entomológica 4: 303-312.
• Louarn Le H., Spitz F., Grolleau G. 1970. Le campagnol des champs Microtus arvais Pallas dans le Brianęonnais. Annales de Zoologie Ecologie Animale 2: 423-426.
• Niethammer J., Krapp F. 1982. Microtus arvalis (Pallas 1779) - Feldmaus. W: Niethammer J., Krapp F. (red.). Handbuch der Säugetiere Europas. Band 2/1 Rodentia II. Akademische Verlagsgessellschaft, Wiesbaden: 282-318.
• Piękoś-Mirkowa H., Mirek Z. 1996. Zbiorowiska roślinne. W: Mirek Z., Głowaciński Z., Klimek K., Piękoś-Mirkowa H. (red.). Przyroda Tatrzańskiego Parku Narodowego. Tatry i Podtatrze. Tom 3. Tatrzański Park Narodowy, Kraków-Zakopane: 237-274.
• Profus P. 1996. Ssaki. W: Mirek Z. (red.). Przyroda Tatrzańskiego Parku Narodowego. Tatry i Podtatrze. Tom 3. Tatrzański Park Narodowy, Kraków-Zakopane: 435-454.
• Pucek Z. 1984. Klucz do oznaczania ssaków Polski. PWN, Warszawa.
• Raczyński J. 1983. Microtus arvalis (Pallas, 1779). W: Pucek Z., Raczyński J. (red.). Atlas rozmieszczenia ssaków w Polsce. PWN, Warszawa: 137- -138.
• Romankow-Żmudowska A., Grala B. 1990. Występowanie nornika polnego, Microtus arvalis (Pallas) w Polsce w latach 1969-1988 na podstawie obserwacji WSKiOR. Przegląd Zoologiczny 34 (2-3): 325-337.
• Rosický B., Kratochvíl f. 1955. Drobni ssavci Tatranského Národniho Parku. Ochrana Prirody 10: 34-47.
• Skawiński P. 1993. Oddziaływania człowieka na przyrodę kopuły Kasprowego Wierchu oraz Doliny Goryczkowej w Tatrach. W: Cichocki W. (red.). Ochrona Tatr w obliczu zagrożeń. Muzeum Tatrzańskie im. dr T. Chałubińskiego, Tatrzański Park Narodowy, Zakopane: 197-226.
• Štollmann A., Dudich A. 1985. Príspevok k poznaniu fauny drobnych zemnych cicavcov (Insectívora, Rodentia) Západnych Tatier. Zbornik Prac oTANAP 26: 161-172.
• Taborska M. 2004. Smali mammals of the Wołosate area (Bieszczady National Park, SE Poland). Acta Zoológica Cracoviensia 47 (1-2): 49-59.
• Zima (., Hrabé V„ Stérba O., Schlamp M. 1984. Drobni savci Kotliny Siedmych Prameñov v Belianskych Tatrach. Zborník Prác o TANAP 25: 29-46.