PL
Znaczenie makrosaprofagów dla środowiska ściółkowo-glebowego polega na ich specyficznym udziale w immobilizacji i mobilizacji różnych pierwiastków, co wpływa stabilizująco na komponenty ekosystemu. Ta funkcja stabilizująca jest szczególnie ważna w ekosystemach, w których gleby charakteryzują się dużymi fluktuacjami w dostępności pierwiastków. Makrosaprofagi, poprzez koncentrację wielu mikroelementów, oddziałują stabilizująco na ich krążenie, uwarunkowane z jednej strony magazynowaniem, a z drugiej sukcesywnym uwalnianiem. Z uwagi na tę rolę makrosaprofagów oraz fakt, że coraz częściej na skutek antropopresji środowisko życia tych zwierząt ulega nadmiernemu zakwaszeniu, oznaczono zawartość Zn, Mn, Fe i Cu u dwóch gatunków krocionogów i dwóch gatunków równonogów przebywających w warunkach o obniżonym pH. Stwierdzono, że zawartość oznaczonych mikroelementów - Zn, Mn, Fe i Cu u badanych makrosaprofagów była zróżnicowana w zależności od gatunku. Wykazano wysoki stopień kumulacji miedzi, nieco mniejszy cynku i tylko niewielki manganu. Poziom żelaza u badanych zwierząt był o wiele niższy niż w ściółce. Odnotowano, że obniżenie pH, generalnie, zwiększało zawartość oznaczonych mikroelementów u krocionogów, a zmniejszało u równonogów.
EN
The importance of macrosaprophagans for the litter-soil environment consists largely in a specific role these organisms play in immobilization and mobilization of various elements. This, in turn, stabilizes the ecosystem's components. This stabilizing function is particularly important in ecosystems with soils exhibiting huge fluctuations in elements’ availability. Owing to numerous trace elements macrosaprophagans stabilize their circulation which is dependent on their storing on one hand and their successive release on the other. Because of this role of macrosaprophagans and the fact that the living environment of these animals undergoes excessive acidification as a result of anthropopressure more and more frequently, the Zn, Mg, Fe and Cu levels were determined in two species of millipedes and two species of isopods living in lower - pH environments. It was discovered that the amount of determined trace elements - Zn, Mn, Fe and Cu - in examined macrosaprophagans varies depending on their species. A high level of copper accumulation, slightly lower in the case of zinc and low in the case of manganese were observed. The level of iron in examined animals is much lower than in the litter. It was observed that lowering of pH generally increases the content of determined trace elements in millipedes and reduces the content of those elements in isopods.