Walory odżywcze i prozdrowotne mleka koziego

• Autorzy: Pastuszka R. , Barlowska J. , Litwinczuk Z.

Warianty tytułu

EN

Nutritional value and health-promoting properties of goat milk

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Despite high popularity in many European countries, goat milk and its products in Poland is only now gaining a larger number of consumers. Interest in this kind of milk results from its high nutritional value and its positive healthy influence on a number of the body’s functions. Goat milk has a higher content of some amino acids (especially sulfuric ones), saturated short chained fatty acids and minerals (mainly K, Ca, Mg, Fe, Cu and Mn), and consequently a higher buffer capacity. Furthermore, it has antibacterial and immunological properties and a higher digestibility than cow milk (high fat dispersion state). In comparison to cow milk, goat milk has different production properties, i.e. it is more sensitive to heat treatment and coagulates better under the influence of rennet, but the obtained curd is less firm and more susceptible to tearing, which reduces cheese yield. For these reasons goat milk is mainly used for soft cheese, yoghurt and kefir production.

Słowa kluczowe

PL

mleko kozie; sklad chemiczny; bialka mleka; tluszcz mlekowy; weglowodany; skladniki mineralne; witaminy; wartosc odzywcza; wlasciwosci prozdrowotne; przydatnosc technologiczna

• Wydawca: -
• Czasopismo: Medycyna Weterynaryjna
• Rocznik: 2015
• Tom: 71
• Numer: 08
• Opis fizyczny: s.480-485,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Pastuszka R.

• Katedra Towaroznawstwa i Przetwórstwa Surowców Zwierzęcych, Wydział Biologii i Hodowli Zwierząt, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 Lublin

autor

Barlowska J.

• Katedra Towaroznawstwa i Przetwórstwa Surowców Zwierzęcych, Wydział Biologii i Hodowli Zwierząt, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 Lublin

autor

Litwinczuk Z.

• Pracownia Ekologicznej Produkcji Żywności Pochodzenia Zwierzęcego, Wydział Biologii i Hodowli Zwierząt, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 13, 20-950 Lublin

Bibliografia

• 1. Attaie R., Richter R. L.: Size distribution of fat globules in goat milk. J. Dairy Sci. 2000, 83, 940-944.
• 2. Banaszkiewicz T.: Żywienie jako czynnik modyfikujący skład kwasów tłuszczowych w produktach pochodzenia zwierzęcego. Przegl. Hod. 2001, 9, 23-27.
• 3. Baran J., Pieczonka W., Pompa-Roborzyński M.: Składniki mineralne w mleku kóz rasy saaneńskiej i wyprodukowanych z niego serach. Przegl. Mlecz. 2011, 1, 16-18.
• 4. Barłowska J., Szwajkowska M., Litwińczuk Z., Król J.: Nutritional value and technological suitability of milk from various animal species used for dairy production. Compr. Rev. Food Sci. Food Safety 2011, 10, 291-303.
• 5. Barłowska J., Szwajkowska M., Litwińczuk Z., Matwijczuk A.: The influence of cow breed and feeding system on the dispersion state of milk fat and content of cholesterol. Rocz. Nauk. PTZ 2011, 7, 57-65.
• 6. Barłowska J., Wolanciuk A., Kędzierska-Matysek M., Litwińczuk Z.: Wpływ sezonu produkcji na podstawowy skład chemiczny oraz zawartość makroi mikroelementów w mleku krowim i kozim. Zywn. Nauk. Technol. Ja. 2013, 91, 69-78.
• 7. Baro Rodriguez L., Boza Puerta J., Fonolla Joya J., Guadix Escobar E., Jimenez Lopez J., Lopez Huerta Leon E., Martinez-Ferez A.: Composition comprising growth factors. Patent WO 2005/067962 A2, 2005.
• 8. Bernacka H.: Analiza produkcyjności kóz ras białej i barwnej uszlachetnionej oraz jakość ich mleka. Rozprawy nr 127. Wyd. Uczelniane Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego. Bydgoszcz 2008.
• 9. Bernacka H.: Skład chemiczny mleka kóz z okresu żywienia zimowego i letniego. Prace Komisji Nauk Rolniczych i Biologicznych. Bydgoskie Towarzystwo Naukowe. Seria B 2003, 51, 13-18.
• 10. Bihaqi S. F., Jalal H.: Goaty odour in milk and its prevention. Res. J. Agri. Sci. 2010, 1(4), 487-490.
• 11. Bombik E., Bombik A., Saba L.: Zmienność zawartości składników mineralnych w mleku kóz. Zesz. Nauk. Przegl. Hod. 2004, 72, 149-155.
• 12. Bornaz S., Sahli A., Attalah A., Attia H.: Physicochemical characteristics and renneting properties of camels’ milk: A comparison with goats’, ewes’ and cows’ milks. Int. J. Dairy Technol. 2009, 62, 505-513.
• 13. Cataldi T. R. I., Telesca G., Bianco G.: Improved determination of taurine by high-performance anion-exchange chromatography with integrated pulsed amperometric detection (HPAEC-IPAD). Anal. Bioanal. Chem. 2004, 378, 804-810.
• 14. Ceballos L. S., Morales E. R., de la Torre Adarve G., Castro J. D., Martínez L. P., Sanz Sampelayo M. R.: Composition of goat and cow milk produced under similar conditions and analyzed by identical methodology. J. Food Compos. Anal. 2009, 22, 322-329.
• 15. Chilliard Y., Bauchart D., Barnouin J.: Determination of plasma non esterified fatty acids in herbivores and man: A comparison of values obtained by manual or automatic chromatographic, titrimetric, colorimetric and enzymatic methods. Reprod. Nutr. Dev. 1984, 24, 469-482.
• 16. Chilliard Y., Ferlay A., Rouel J., Lambert G.: A review of nutritional and physiological factors affecting goat milk lipid synthesis and lipolysis. J. Dairy Sci. 2003, 86, 1751-1770.
• 17. Chilliard Y., Glasser F., Ferlay A., Bernard L., Rouel J., Doraau M.: Diet, rumen biohydrogenation and nutritional quality of cow and goat milk. Eur. J. Lipid Sci. Tech. 2007, 109, 828-855.
• 18. Cichosz G., Czeczot H.: Tłuszcz mlekowy – źródło antyoksydantów w diecie człowieka. Bromat. Chem. Toksykol. 2011, XLIV, 8-16.
• 19. Czarniawska-Zając S., Brzostowski H., Zielazny M.: Effect of the feeding period on the chemical composition and fatty acid profile of milk from French Alpine dairy goats. Pol. J. Food Nutr. Sci. 2006, 15/56, SI 1, 51-55.
• 20. Danków R., Pikul J.: Przydatność technologiczna mleka koziego do przetwórstwa. Nauka Przyr. Technol. 2011, 5, 1-15.
• 21. Flowers G., Ibrahim S. A., AbuGhazaleh A. A.: Milk fatty acid composition of grazing dairy cows when supplemented with linseed oil. J. Dairy Sci. 2008, 91, 722-730.
• 22. Haenlein G. F. W.: Goat milk in human nutrition. Small Ruminant Res. 2004, 51, 155-163.
• 23. Hejtmánkova A., Pivec V., Trnková E., Dragounová H.: Effect of the lactation stage on concentration of whey proteins in caprine acid whey. Small Ruminant Res. 2012, 105, 206-209.
• 24. Jahreis G., Fritsche J., Möckel P., Schöne F., Möller U., Steinhart H.: The potential anticarcinogenic conjugated linoleic acid, cis-9, trans-11 C18:2, in milk of different species: cow, goat, ewe, sow, mare, woman. Nutr. Res. 1999, 19, 1541-1549.
• 25. Jandal J. M.: Comparative aspects of goat and sheep milk. Small Ruminant Res. 1996, 22, 177-185.
• 26. Juśkiewicz M.: Mleko i produkty mleczarskie a cholesterol. Przegl. Mlecz.2008, 12, 8-12.
• 27. Kondyli E., Svarnas C., Samelis J., Katsiari M. C.: Chemical composition and microbiological quality of ewe and goat milk of native Greek breeds. Small Ruminant Res. 2012, 103, 194-199.
• 28. Kowalska M., Cichosz G.: Produkty mleczarskie – najlepsze źródło CLA. Bromat. Chem. Toksykol. 2013, XLVI, 1-12.
• 29. Król J., Brodziak A., Litwińczuk A.: Podstawowy skład chemiczny i zawartość wybranych białek serwatkowych w mleku krów różnych ras i w serwatce podpuszczkowej. Zywn. Nauk. Technol. Ja. 2011, 77, 74-83.
• 30. Le Quere J. L., Pierre A., Riaublanc A., Demaizieres D.: Characterization of aroma compounds in the volatile fraction of soft goat cheese during ripening. Lait 1998, 78, 279-290.
• 31. Litwińczuk A., Barłowska J., Kędzierska-Matysek M., Król J., Nowakowska J.: Skład chemiczny i jakość higieniczna mleka koziego z regionu lubelskiego. Zesz. Nauk. Przegl. Hod. 2002, 63, 233-237.
• 32. Litwińczuk A., Kędzierska-Matysek M., Barłowska J.: Wstępne wyniki oceny polimorfizmu αS1-kazeiny kóz z Wielkopolski i Podkarpacia oraz jego związku z ich produkcyjnością. Prace i Mat. Zoot. Zesz. Spec. 2002, 14, 103-108.
• 33. Mestawet T. A., Girma A., Ådnøy T., Devold T. G., Narvhus J. A., Vegarud G. E.: Milk production, composition and variation at different lactation stages of four goat breeds in Ethiopia. Small Ruminant Res. 2012, 105, 176-181.
• 34. Milewski S., Kędzior I.: Specyficzne cechy mleka koziego i jego właściwości prozdrowotne. Przegl. Hod. 2010, 9, 26-28.
• 35. Moatsou G., Moschopoulou E., Mollé D., Gagnaire V., Kandarakis I., Léonil J.: Comparative study of the protein fraction of goat milk from the Indigenous Greek breed and from international breeds. Food Chem. 2008, 106, 509-520.
• 36. Nieuwenhove C. P. van, Oliszewski R., González S. N.: Fatty acid composition and conjugated linoleic acid content of cow and goat cheeses from northwest Argentina. J. Food Quality 2009, 32, 303-314.
• 37. Park Y. W.: Rheological characteristics of goat and sheep milk. Small Ruminant Res. 2007, 68, 73-87.
• 38. Park Y. W., Juárez M., Ramos M., Haenlein G. F. W.: Physico-chemical characteristics of goat and sheep milk. Small Ruminant Res. 2007, 68, 88-113.
• 39. Prusisz B., Pohl P.: Removal of organic macromolecules with ion exchange resins prior to the ion chromatographic analysis of taurine in infant formula and milk. Microchim. Acta 2008, 162, 167-173.
• 40. Raynal-Ljutovac K., Lagriffoul G., Paccard P., Guillet I., Chilliard Y.: Composition of goat and sheep milk products: An update. Small Ruminant Res. 2008, 79, 57-72.
• 41. Rutkowski M., Matuszewski T., Kędziora J., Paradowski M., Kłos K., Zakrzewski A.: Witaminy E, A i C jako antyoksydanty. Pol. Merk. Lek. 2010, 29, 174, 377-381.
• 42. Sanz Ceballos L., Ramos Morales E., de la Torre Adarve G., Diaz Castro J., Pérez Martínez L., Sanz Sampelayo M. R.: Composition of goat and cow milk produced under similar conditions and analyzed by identical methodology. J. Food Compos. Anal. 2009, 22, 322-329.
• 43. Sanz Sampelayo M. R., Chilliard Y., Schmidely Ph., Boza J.: Influence of type of diet on the fat constituents of goat and sheep milk. Small Ruminant Res. 2007, 68, 42-63.
• 44. Silanikove N., Leitner G., Merin U., Prosser C. G.: Recent advances in exploiting goat’s milk: Quality, safety and production aspects. Small Ruminant Res. 2010, 89, 110-124.
• 45. Slačanac V., Božanić R., Hardi J., Rezessyné Szabó J., Lučan M., Krstanović V.: Nutritional and therapeutic value of fermented caprine milk. Int. J. Dairy Technol. 2010, 63, 171-189.
• 46. Strzałkowska N., Bagnicka E., Jóźwik A., Krzyżewski J.: Concentration of total cholesterol in milk of Polish White Improved goats during the whole lactation. Arch. Tierzucht 2006, 49, 166-173.
• 47. Tsiplakou E., Mountzouris K. C., Zervas G.: Concentration of conjugated linoleic acid in grazing sheep and goat milk fat. Livest. Sci. 2006, 103, 74-84.
• 48. Wolanciuk A., Barłowska J., Pastuszka R., Topyła B.: Podstawowy skład chemiczny i wybrane parametry tłuszczu mleka koziego z okresu żywienia letniego i jesienno-zimowego. Rocz. Nauk. PTZ 2013, 9, 63-70.
• 49. Žan M., Stibilj V., Rogelj I.: Milk fatty acid composition of goats grazing on alpine pasture. Small Ruminant Res. 64, 2006, 45-52.