Polskie artystki w Olimpijskich Konkursach Sztuki i Literatury 1928-1948

• Autorzy: Porada Z.

Warianty tytułu

EN

Polish women artists in Olympic Art Competitions 1928-1948

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Pierwszy raz polskie artystki wzięły udział w Olimpijskim Konkursie Sztuki i Literatury w 1928 r. w Amsterdamie. W kolejnych konkursach, w latach 1932, 1936 i 1948, uczestniczyły one w działach malarstwa i grafiki, rzeźby i muzyki. W konkursach w dziale rzeźby brały udział dwie nasze artystki, w dziale muzyki – jedna, w dziale malarstwa i grafiki – 15. Łącznie w latach 1928–1948 w Olimpijskich Konkursach Sztuki i Literatury na czterech letnich igrzyskach olimpijskich uczestniczyło 18 polskich artystek, zdobywając jeden medal srebrny (Janina Konarska – grafika) oraz jedno wyróżnienie honorowe (Grażyna Bacewicz – muzyka). Nasze artystki, podobnie jak sportsmenki, powinny więc otrzymać miano olimpijek, gdyż w latach 1912–1948 w oficjalnym programie igrzysk olimpijskich były konkursy sztuki, a ich laureatów nagradzano takimi samymi medalami jak sportowców.

EN

For the first time Polish women artists took part in the 1928 Olympic Art Competitions in Amsterdam. In subsequent competitions in 1932, 1936 and 1948 they also participated in the departments of painting and graphics, sculpture and music. Two of our women artists participated in the sculpture competitions, one in the music department and 15 in the painting and graphics department. In 1928–1948, 18 Polish women artists participated in the Olympic Art Competitions at the four Summer Olympics, earning one silver medal (Janina Konarska – graphic artist) and one honorary award (Grażyna Bacewicz – music). Our women artists, like the sport women, should be given the Olympian title, because in 1912–1948 in the official program Olympic Games were the art competitions and their laureates were awarded the same medals as the athletes.

Słowa kluczowe

PL

muzyka; malarstwo; sztuka; literatura; grafika; rzezba; sport; olimpijskie konkursy sztuki i literatury; historia; lata 1928-1948; Polacy; artysci

• Wydawca: -
• Czasopismo: Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Kultura Fizyczna
• Rocznik: 2017
• Tom: 16
• Numer: 4
• Opis fizyczny: s.27-53,bibliogr.

Twórcy

autor

Porada Z.

• Politechnika Krakowska, Kraków

Bibliografia

• Materiały archiwalne Archiwum ASP w Krakowie, teczki osobowe Olgi Niewskiej oraz Marii Różyckiej.
• Materiały archiwalne Archiwum ASP w Warszawie, teczki osobowe Marii Brodackiej, Marii Dunin, Krystyny Dąbrowskiej, Leonii Nadelman, Marii Obrębskiej i Jadwigi Umińskiej.
• Materiały archiwalne Politechniki Krakowskiej, teczka osobowa Bogny Krasnodębskiej-Gardowskiej.
• www.sports-reference.com/olympics/summer/1912/ART/ [dostęp: 10.08.2017].
• www.sports-reference.com/olympics/summer/1920/ART/ [dostęp: 10.08.2017].
• www.sports-reference.com/olympics/summer/1924/ART/ [dostęp: 10.08.2017].
• www.sports-reference.com/olympics/summer/1928/ART/ [dostęp: 10.08.2017].
• www.sports-reference.com/olympics/summer/1932/ART/ [dostęp: 10.08.2017].
• www.sports-reference.com/olympics/summer/1936/ART/ [dostęp: 10.08.2017].
• www.sports-reference.com/olympics/summer/1948/ART/ [dostęp: 10.08.2017].
• IX-e Olympiade Amsterdam 1928, Pologne, Catalogue du Concours et de L’Exposition D’Art Olympique, Stedelijk Museum Amsterdam 1928.
• X Olympiad Los Angeles 1932, Catalogue of Competition and Exhibition of Art, Los Angeles Museum Exposition Park – Los Angeles, California.
• XIVth Olympiad Sport in Art Exhibition (illustrations), London 1948.
• Bochińska B., Moc Osobowości. Zarys biografii Wandy Telakowskiej, http://free.art.pl/podkowa.magazyn/nr49/telakowska.htm [dostęp: 10.08.2017].
• García B., The concept of olympic cultural programme: origin, evolution and projection, Centre d’Estudis Olímpics (CEO-UAB), Barcelona 2010.
• Katalog zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki (MSiT). Zbiory sztuki – tkanina, Warszawa 1992.
• Konkurs Sztuki 1936 (Katalog Wystawy „Sport w Sztuce”), Instytut Propagandy Sztuki, Warszawa 1936.
• Królak W., Olimpijskie konkursy sztuki, „Studia i Materiały”, t. 6, MSiT, Warszawa 1992.
• Lipoński W., Sport, literatura, sztuka, Wyd. Sport i Turystyka, Warszawa 1974.
• Łoza S., Czy wiesz kto to jest?, t. 2, Warszawa 1982 (t. 1: 1938).
• Maurin-Białostocka J., Derwojed J. (red.), Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających, t. 3, Instytut Sztuki PAN, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1979.
• Miller D., Historia igrzysk olimpijskich i MKOl. Od Aten do Pekinu 1894–2008, Dom Wydawniczy „Rebis”, Poznań 2008.
• Młodzikowski G., 20 olimpiad ery nowożytnej, Wyd. Sport i Turystyka, Warszawa 1973.
• Olimpijskie konkursy sztuki. Wawrzyny Olimpijskie, opracowanie zbiorowe, PKOl, Wyd. Estrella, Warszawa 2012.
• Piwocki K., Historia Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie 1904–1964, WSiP, Warszawa 1965.
• Polski słownik biograficzny, t. 27, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1983.
• Porada Z., Olimpijczycy z Politechniki Krakowskiej, Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków 2011.
• Porada Z., Olimpijczycy z Krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki, Kraków 2014.
• Przybyszewski W., Olga Niewska, Dom Wydawniczy „Rebis”, Poznań 2001.
• Słownik artystów plastyków. Artyści plastycy Okręgu Warszawskiego ZPAP 1945–1970. Słownik biograficzny, Okręg Warszawski ZPAP, Warszawa 1972.
• Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających (zmarłych przed 1966 r.), Instytut Sztuki PAN, t. 7, Warszawa 2003.
• Słownik malarzy polskich, t. 2, Arkady, Warszawa 2003.
• Stanton R., In Search of the Artists 1912, „Journal of Olympic History”, spring 2001, vol. 9, s. 5–11.
• Tuszyński B., Kurzyński H., Leksykon olimpijczyków polskich 1924–2006, Fundacja Dobrej Książki, Warszawa 2007.
• Yoshida H., The Art Competitions in the Modern Olympic Games, „Aesthetics” 2009, No. 13, s. 111–120.

Identyfikatory

DOI

10.16926/kf.2017.16.36