Miejsce odnowy wsi w systemie polityk rozwojowych i programów wsparcia obszarów wiejskich w Polsce

• Autorzy: Sykala L.

Warianty tytułu

EN

The place of rural renewal in the system of development policies and support programmes for rural areas in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W 2022 r. minęło 25 lat od uruchomienia w województwie opolskim pro-gramu odnowy wsi, a tym samym zainicjowania w Polsce tego animowanego przez lokalną społeczność procesu rozwoju obszarów wiejskich. Inspiracją dla opolskiego programu od-nowy wsi z 1997 r. stały się pozytywne doświadczenia odnowy wsi w Niemczech i Austrii. W swej początkowej fazie odnowa wsi w Polsce była procesem całkowicie oddolnym i o ograniczonym zasięgu terytorialnym. Jej szerokie upowszechnienie w skali całego kraju nastąpiło wraz z wejściem Polski do Unii Europejskiej (2004) oraz związaną z nim dostęp-nością funduszy unijnych na rozwój obszarów wiejskich. W kontekście ćwierćwiecza funk-cjonowania i rozwoju tej idei w Polsce w artykule podjęto refleksję nad obecnym miejscem odnowy wsi w krajowych i regionalnych politykach rozwojowych i programach wsparcia obszarów wiejskich. Zagadnienie to rozpatrywano przez pryzmat zakorzenienia odnowy wsi w modelach wsparcia obszarów wiejskich, rozwoju wojewódzkich programów od-nowy wsi, a także jej umocowania w strategiach krajowych i regionalnych oraz relacji z działaniami programów finansowanych z funduszy europejskich. Wnioskowanie oparto na kwerendzie i analizie treści krajowej literatury przedmiotu dotyczycącej odnowy wsi oraz dokumentów strategicznych szczebla centralnego i regionalnego. W odniesieniu do uzyskanych wyników odnowa wsi w Polsce – mimo zaangażowania środowisk wiej-skich i zainteresowania naukowców oraz nowoczesnej podbudowy teoretycznej – cią-gle zajmuje niedostateczne miejsce w systemie polityk rozwoju. Jest słabo umocowana w aktualnych strategiach krajowych i regionalnych oraz w znacznym stopniu została przyćmiona działaniami dotowanymi ze środków unijnych, co nie pozostało bez wpływu na obecny zasięg wojewódzkich programów odnowy wsi. Pozycja tej idei w politykach rozwojowych odzwierciedla szerszy problem – niedostatecznego uwzględnienia w nich priorytetów wiejskich i postrzegania obszarów wiejskich głównie przez pryzmat pery-feryjności i marginalizacji.

EN

In 2022, 25 years have passed since the launch of the rural renewal programme in the Opolskie Voivodeship, and thus the initiation of this rural development process animated by the local community in Poland. In the context of a quarter of a century of functioning and development of this idea in Poland, the article reflects on the current place of rural renewal in national and regional development policies and programmes supporting rural areas. This issue was considered through the prism of: the roots of rural renewal in rural support models, the development of voivodeship rural renewal programmes, as well as its anchoring in national and regional strategies and relations with the activities of programmes financed from European funds. The inference was based on a query and content analysis of the national literature on the subject of rural renewal and strategic documents at the central and regional level. In the light of the obtained results, rural renewal in Poland – despite the involvement of rural communities and the interest of scientists as well as modern theoretical foundations – still occupies an insufficient place in the system of development policies. It is poorly anchored in current national and regional strategies and has been largely overshadowed by activities subsidised from EU funds, which has had an impact on the current scope of voivodeship rural renewal programmes. Its position in development policies reflects a broader problem – insufficient consideration of rural priorities and perception of rural areas mainly through the prism of peripherality and marginalisation.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Wieś i Rolnictwo
• Rocznik: 2023
• Numer: 3(200)
• Opis fizyczny: s.73-97,bibliogr.

Twórcy

autor

Sykala L.

• Ośrodek Badań Strategicznych, Instytut Rozwoju Miast i Regionów, ul. Cieszyńska 2, 30-015 Kraków

Identyfikatory

DOI

10.53098/wir032023/02