Jasne scenariusze w nauczaniu geografii Polski

• Autorzy: Plit F.

Warianty tytułu

EN

Clear lesson scripts in teaching the geography of Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Pozytywne przykłady i optymistyczne scenariusze odgrywają bardzo ważną rolę w kształtowaniu postawy patriotycznej. Są one jednak dość rzadko przedstawiane w szkole, także na lekcjach geografii. W programach i podręcznikach elementy oceny pojawiają się rzadko, przeważa faktografia, dość liczne są też „czarne” scenariusze (zatrucie środowiska, kryzys przemysłu ciężkiego i rolnictwa, bezrobocie, emigracja itd.). Było to przedstawiane m.in. w referacie na 56. Zjeździe PTG w Kielcach (Plit 2007). Celem niniejszego wystąpienia jest skupienie się na tych zjawiskach, które pozwalają przekazać młodzieży więcej optymizmu i dumy z kraju. Skupiono się na następujących faktach: Wyjątkowe w skali Europy (a może i świata) walory turystyczne Pojezierzy: są tam najwyższe w pasie pojezierzy młodoglacjalnych na Niżu deniwelacje, urozmaicona linia brzegowa, zróżnicowane użytkowanie ziemi, co stwarza preferencje zwłaszcza dla turystyki konnej; Atrakcyjna kolorystyka (dominacja odcieni złota) piasku bałtyckich plaż i ich długość; Jakościowa poprawa stanu środowiska przyrodniczego, m.in. czystości wód, ograniczenie zapylenia powietrza, wzrost lesistości; Malejące bezrobocie i wyraźny wzrost wynagrodzeń (w latach 2003-2007 wynagrodzenie wzrosło przeciętnie o 30%, tj. szybciej od tempa inflacji); Rozwój nowych gałęzi przemysłu przetwórczego (np. meblarskiego), zwłaszcza wysokich technologii (np. monitory telewizyjne, samochody osobowe, sprzęt komputerowy - Dell i firmy rodzime, w wielu dziedzinach dominujemy w UE); Rosnąca konkurencyjność polskiego rolnictwa, zwłaszcza w nietypowych dziedzinach produkcji (bizony, strusie i in.); Rozmach inwestycji komunikacyjnych, w tym w zakresie dróg szybkiego ruchu; Powszechna dostępność wielu usług, w tym handlowych (znacznie lepsza niż w większości państw UE!), obfitość towarów, poprawiająca się kontrola ich jakości; Rewitalizacja historycznych centrów niewielkich nawet miast, ich odnowienie i uporządkowanie. Jasne przykłady i pozytywne scenariusze nie mogą przesłonić faktu, że nadal jest wiele spraw bolesnych i niezałatwionych (np. zaśmiecenie środowiska, wciąż niski poziom wynagrodzeń, zły stan techniczny pojazdów na naszych drogach, brak autostrad, fatalny stan służby zdrowia itd.), jak też terenów o ograniczonych możliwościach rozwoju (trudno np. rozwijać turystykę na bezleśnych równinach, a rolnictwo na glebach klasy V). Geografia nie może ograniczać się do nauczania tylko o pozytywach, oznaczałoby to bowiem uprawianie propagandy sukcesu i utratę wszelkiej wiarygodności. Musimy nauczać i o sprawach trudnych, ale ważne jest zachowanie proporcji i eksponowanie wysiłków mających przezwyciężyć te trudności.

EN

Positive examples and optimistic outlines play a very important role in shaping patriotic attitudes. However, they are quite rarely presented at school, including geography lessons. In syllabuses and textbooks, elements of assessment are rare, while facts dominate, pretty often also "black" scenarios (pollution, heavy industry and agriculture crisis, unemployment, outmigrations, etc.). This issue was among the ones discussed at the 56th Convention of the Polish Geographical Society in Kielce (Plit 2007). - The aim of this presentation is to concentrate on those phenomena which allow to show students more optimism and pride in their country. - Attention was focused on the following issues: - Exceptional tourist attractions - the biggest denivelations on the Pleistocene ice age lowlands, diverse coastline, diverse land use, especially suitable for horse-riding tourism; - An attractive colouring of the Baltic sand beaches and their length; - Qualitative improvements of the environment e.g. fresh water quality, restrictions of the amount of dust emission, increase of forestry; - Decrease in unemployment and distinct increase of wages (between 2003 and 2007 an average increase of 30% more dynamic than the inflation rate); - Development of the new branches of the manufacturing industry (e.g. furniture) and high-tech industries (e.g. cars, computers - Dell and other corporations). - Increasing competitiveness of Polish agriculture, especially of non-typical domains of production (e.g. buffalos, oysters). - Huge developments in the communication services. - Common access to many new services, abundance of consumer goods, improving quality control.

Słowa kluczowe

PL

geografia; Polska; nauczanie; dydaktyka; turystyka; aspekty gospodarcze

• Wydawca: -
• Czasopismo: Prace i Studia Geograficzne
• Rocznik: 2008
• Tom: 39
• Opis fizyczny: s.101-108,bibliogr.

Twórcy

autor

Plit F.

• Katedra Dydaktyki Geografii i Krajoznawstwa, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski w Warszawie, Warszawa

Bibliografia

• • Kublik A., 2007, Rosjanie pokochali lanosy z Żerania, Gazeta Wyborcza, 14 grudnia 2007, s. 30.
• • Makarewicz A., Piskorz S., 1998, Przykłady ochrony i racjonalnego kształtowania środowiska - na użytek nauczycieli geografii, Geografia w Szkole, nr 3, s. 138-149, Warszawa.
• • PKP Przewozy Regionalne spółka z o.o., 2007, oficjalna strona internetowa http://www.pr.pkp.pl/aktualności, data pobrania 14.12.2007.
• • Plit F., 2007, Schematyzm treści w nauczaniu geografii Polski, w: Strzyż M., Zieliński A. (red.), Region w edukacji przyrodniczo-geograficznej, Nauki geograficzne w badaniach regionalnych t. 4, s. 105-110, Inst. Geografii AŚ, Oddział Kielecki PTG, Kielce.
• • Plit F., Makowski J., Plit J., 1997, Polska w dobie przekształceń. Podręcznik geografii dla szkoły średniej, wyd. I, Wyd. Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.
• • Prusek T., Dobry rok polskiej wódki, Gazeta Wyborcza, 14 grudnia 2007, s. 29.
• • Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej 2006, t. LXVI, GUS, Warszawa.
• • Werner P., 2008, Rewolucja przemysłowa społeczeństwa informatycznego, Geografia w Szkole, nr 1, Warszawa.