PL
Wykonano procesową charakterystykę liofilizacji pieczarek z wykorzystaniem różnicowej kalorymetrii skaningowej DSC. Badaniom poddano pieczarki rasy kremowa (Agaricus bisporus) o wilgotności w zakresie od 2,5 do 91,0% i temperaturze od –80 do 90°C. Przemiany fazowe wody zawartej w badanym materiale rozpatrywano na poziomie krystalizacji (przejście wody w lód) oraz witryfikacji (przejście zagęszczonego roztworu międzykrystalicznego w bezpostaciowe ciało stałe). Temperaturę topnienia kryształów lodu (Tm) oraz temperaturę zeszklenia (Tg’) odczytywano z zarejestrowanych termografów. Temperaturę zeszklenia i temperaturę topnienia scharakteryzowano za pomocą równań matematycznych ściśle związanych z wilgotnością pieczarek. Dla pieczarek wyznaczono wilgotność krytyczną stanowiącą początek okresu dosuszania.
EN
A process characterization of mushroom freeze drying was performed with the use of differential scanning calorimetry DSC. The studies referred to cultivated mushrooms of the cream variety (Agaricus bisporus) with moisture contents ranging from 2.5 to 91.0% wet basis and the temperature from –80 to 90°C. Phase transformations of water contained in the studied material were observed on the level of crystallization (transition of water into ice) and vitrification (transition of condensed intercrystalline solution into the amorphous solid). The melting temperature of ice crystals and the vitrification temperature (Tg’) were read from the registered thermographs. Vitrification temperature and melting temperature were characterized by means of mathematical equations closely connected with the moisture of cultivated mushrooms. The critical moisture content constituting the beginning of the drying-up period was determined for mushrooms.