Zwartość obszaru i rozwój granic typowych wsi do końca XVIII wieku w świetle mierników liczbowych

• Autorzy: Oliskiewicz-Krzywicka A.

Warianty tytułu

EN

Consolidation of area and development of borders of typical villages till the end of the 18th century in the view of numerical ratios

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W naukach geograficznych do charakterystyki geokompleksów, planowania krajobrazowego są stosowane mierniki liczbowe, które m.in. charakteryzują kształt jednostek przestrzennych. Mierniki te są stosowane również w urządzeniach rolnych, gdzie przedmiotem badań jest kształt działki, kształt rozłogu gospodarstwa lub kształt wsi. W pracy podjęto próbę zastosowania powyższych mierników do liczbowej charakterystyki typowych kształtów wsi, które powstały do końca XVIII wieku. Podjęto również próbę określenia przydatności przebadanych mierników do analizy typowych kształtów wsi. Wybrane do badań mierniki kształtu brały pod uwagę różne elementy geometryczne wsi. Obliczone mierniki wyraziły liczbowo stopień zbliżenia kształtów wsi do odpowiednich wzorców. Przeprowadzona analiza potwierdza celowość zastosowania liczbowych metod badania kształtów wsi powstających w badanym okresie, jednak z pewnymi ograniczeniami. Najwierniej ze wszystkich przeanalizowanych mierników kształty wsi charakteryzują wskaźnik Kostrubca i wskaźnik Mielewczyka.

EN

In geographical sciences numerical ratios, describing, among others, shapes of spatial entities, are used to characterise geocomplexes and for land use planning. These ratios are also used in farming, when the shape of the plot, the configuration of farming land or the shape of the village are analysed. This paper attempts to apply the above ratios in formulation of numerical characteristics of typical shapes of villages which originated till the end of the 18th century. It also attempts to determine the usefulness of the tested ratios for analysis of shapes of typical villages. The shape ratios selected for examination took into account various geometric elements of village borders. The computed ratios made it possible to express, in a numerical form, to what extent a village shape approximates a given pattern. Results confirm that the applied method of numerical analysis of village shape can be used with some limitations. Out of all analysed village shape ratios the Kostrubiec and Mielewczyk indicators are the most appropriate.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Nauka Przyroda Technologie. Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
• Rocznik: 2012
• Tom: 06
• Numer: 2
• Opis fizyczny: http://www.npt.up-poznan.net/pub/art_6_38.pdf

Twórcy

autor

Oliskiewicz-Krzywicka A.

• Katedra Melioracji, Kształtowania Środowiska i Geodezji, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, ul.Piątkowska 94c, 60-649 Poznań

Bibliografia

• AKIŃCZA M., MALINA R., 2007. Geodezyjne urządzanie terenów rolnych. Wyd. UP, Wrocław.
• HOPFER A., URBAN M., 1984. Geodezyjne urządzenia terenów rolnych. PWN, Warszawa.
• KAMIŃSKA G., 2000. Liczbowe charakterystyki struktur przestrzennych. W: Geomatyka w badaniach struktur przestrzennych kompleksów leśnych. Wyd. SGGW, Warszawa: 68-71.
• KLIMCZAK H., 2002. Modelowanie kartograficzne w badaniach przydatności obszarów pod zalesienie. Wyd. AR, Wrocław.
• KOSTRUBIEC B., 1971. Sposoby pomiaru kształtów użyteczne w geografii i naukach pokrewnych. Czas. Geogr. 42, 4: 377-393.
• MIELEWCZYK S., 1995. Ocena kształtu działki gruntowej. Przegl. Geod. 7: 4-6.
• OLISKIEWICZ-KRZYWICKA A., 1999. Początki kształtowania się granic wiejskiego obrębu ewidencyjnego w Polsce. Przegl. Geod. 12: 14-17.
• OLISKIEWICZ-KRZYWICKA A., 2002. Kształtowanie się granic wsi na Podlasiu i Litwie w okresie od XIV do XVII wieku. Przegl. Geod. 4: 19-23.
• OLISKIEWICZ-KRZYWICKA A., 2003. Kształtowanie się granic wsi w wyniku kolonizacji olęderskiej na terenie Wielkopolski. Przegl. Geod. 6: 15-20.