EN
Characteristics of hair coat in European bison. The subject matter of the study was to analyse chosen characteristics of hair coat of 40 E. bison (living in the Białowieża and Borecka forests), representing two age groups. Hair samples were collected in winter from the middle part of the animals’ abdomen. They were used to determine the share of the hair fraction, the thickness within a fraction, the features of hair surface and its diameter. Hair fractions (down and medullated) were distinguished on the basis of differences in the hair length. The share of a fraction was determined according to the quantity of fibres within a fraction. The thickness of the fibre was measured by microprojection. Anatomical structure of hair was analysed on the basis of images from a scanning electron microscope. The studied hair coat showed predominance of the down fraction, i.e. thin, woolly, non-medullated hair. Its average share was higher in young E. bison(P≤0.05) where it amounted to 73.41%, whereas in older animals it represented 65.50%. Higher share of down fraction in the fur of young animals was correlated with smaller hair diameter – both in down fraction and in the whole hair coat – namely 26.67 µm and 32.78 µm, respectively. Fibre diameter in the fur of mature animals was larger – 50.12 µm on average – i.e. 39.19 µm in the down fraction which proved perfectly even in terms of hair thickness and 91.71 µm in the medullated fraction. Animals representing the two age groups showed differences in the thickness of down fraction, medullated fraction as well as hair coat in general (P≤0.01). Discrepancies of hair thickness in young animals are worth noting. The presence of the core was observed in the long and thick guard hair (in 41.38% of it). The fibres featured predominantly continuous medulla (64.2 %). Differences between down and guard hair were observed also in the structure of cuticle.
PL
Charakterystyka okrywy włosowej żubra. Badania dotyczyły analizy wybranych cech okrywy włosowej 40 żubrów pochodzących z dwóch grup wiekowych. Próby włosów pobrane zimą, posłużyły do określenia udziału frakcji włosów, grubości w obrębie frakcji oraz cech powierzchni włosów i ich przekrojów. Frakcje włókien (wewnętrzną i zewnętrzną) wydzielono na podstawie różnic w długości włosów. Grubość włókien określono metodą mikroprojekcyjną. Budowę anatomiczną włosa analizowano na podstawie obrazów ze skaningowego mikroskopu elektronowego. W badanej okrywie stwierdzono dominację warstwy wewnętrznej, czyli cienkich, bezrdzeniowych włosów puchowych. Jej średni udział we włosach młodych żubrów był wyższy (P≤ 0.05) i wynosił 73,41 %, zaś u dojrzałych zwierząt 65,50 %. Większy udział w okrywie młodych osobników frakcji wewnętrznej, determinował mniejszą średnicę tak warstwy włosów wełnistych jak i całego zespołu włosowego i wynosił odpowiednio 26,67 µm i 32,78 µm. Okrywa włosowa dojrzałych osobników charakteryzowała się grubszą średnicą włókien – 50,12 µm, przy czym średnia grubość, doskonale wyrównanej pod względem grubości warstwy wewnętrznej, wynosiła - 39,19 µm, a zewnętrznej 91,71 µm. Zarejestrowano różnice w grubości frakcji wewnętrznej, zewnętrznej jak i całego zespołu włosowego (P≤0.01), pomiędzy osobnikami należącymi do dwóch grup wiekowych. Zwraca uwagę złe wyrównanie grubości włosów młodych osobników. W warstwie zewnętrznej, w długich, grubych włosach pokrywowych, odnotowano występowanie rdzenistości (w 41,38 % włosów). Dominowały włókna z rdzeniem ciągłym (64,2 %). Stwierdzono różnice w budowie kutikuli włosów wełnistych i pokrywowych.