PL
Do tej pory nie opracowano kompleksowej i bezpiecznej dla środowiska metody utylizacji, bądź zagospodarowania popiołów z węgla kamiennego oraz komunalnych osadów ściekowych. Przeprowadzone badania miały na celu sporządzenie modelu rekultywacyjnego (wiosna 2003) składającego się z nadkładów (miąższość 0-40 cm) i podkładów (miąższość 40-200 cm). Głównymi komponentami nadkładów (6) były popioły z węgla kamiennego oraz komunalne osady ściekowe i wytworzone z nich komposty. Podkłady (3) składały się głównie z popiołów z węgla kamiennego i piasku. Jesienią 2003 r. pobrano próbki z nadkładów i podkładów. W próbkach oznaczono zawartość form ogólnych ołowiu, kadmu, niklu, miedzi i cynku. Rezultaty badań wskazują, że zawartość form ogólnych oznaczonych metali ciężkich w nadkładach i podkładach mieściły się w granicach dopuszczających do uprawy roślin energetycznych i większości roślin rolniczych. Z reguły więcej metali ciężkich zawierały nadkłady w porównaniu z podkładami. Wynika to z dodawania do nadkładów komunalnych osadów ściekowych i wytwarzanych z nich kompostów.
EN
Up-to date, no complex and safe for environment method of coal ash and municipal sewage sludge was utilization was worhed out. The aim of the studies was to prepare a reclamation model (spring of 2003) consisting of upperlies (thickness of 0-40 cm) and underlies (thickness of 40-200 cm). ТЪе main components (6) of the upperlies were coal ash and municipal sewage sludge, as well as composts made from them. The underlies (3) mainly consisted of coal ash and sand. In the autumn of 2003, samples of both the upperlies and underlies were collected. The contents of total forms of lead, cadmium, nickel, copper, and zinc were determined in the samples. The results obtained indicated that the contents of total forms of heavy metals examined in both upperlies and underlies were within the range admitted for cultivation of energetistic plants and most agricultural plants. Generally, more heavy metals were in the upperlies than in the underlies. This resulted from the addition of municipal sewage sludge and composts made from them.