EN
Induced mutagenesis allows to obtain in relatively short time new cultivars of chrysanthemum differing in single characteristic traits such as the colour or shape and size of inflorescence, which determines their decorative values. The traditional breeding methods as crossing, selection and techniques of genetic transformation face limitations in this species. The object of investigation were three cultivars of Chrysanthemum × grandiflorum (Ramat.) Kitam. –‘ Albugo’, ‘Alchimist’, ‘Satinbleu’. Gamma radiation in dose of 15 Gy was obtained from Co60 cobalt source generated by Theratron 780 C. The dose rate was 2.14 Gy × min-1. ‘Albugo’ and ‘Satinbleu’ microcuttings cultured on MS medium were exposed to irradiation. Following the irradiation, single-node explants and leaves were excised from plantlets and subcultured onto MS medium supplemented with 0.6 mg × dm-3 BAP and 2.0 mg × dm-3 IAA. In ‘Alchimist’ there were irradiated leaf explants with callus regenerated on petioles. A month earlier this explants were placed on the MS medium with 0.6 mg × dm-3 BAP and 2.0 mg × dm-3 IAA added. The regeneration of adventitious shoots was conducted without subculturing onto fresh medium. Newly formed shoots were transferred onto rooting medium 4 months after the irradiation. Gamma radiation effected the regeneration of shoots on explants. From the mutants obtained in vM2 generation the most interesting, worth introducing to cultivation five genotypes were selected: ‘Albugo Sunny’, ‘Alchimist Tubular’, ‘Alchimist Golden Beet’, ‘Satinbleu Minty’, ‘Satinbleu Honey’.
PL
Indukowana mutageneza pozwala uzyskać w stosunkowo krótkim czasie nowe odmiany chryzantem o zmienionych pojedynczych cechach jak barwa lub kształt i wielkość kwiatostanu, które decydują w głównej mierze o wartości dekoracyjnej. U tego gatunku bardzo utrudnione jest stosowanie tradycyjnych metod hodowli, takich jak krzyżowanie, selekcja oraz technik transformacji genetycznej. Badaniom poddano trzy odmiany Chrysanthemum × grandiflorum (Ramat.) Kitam. –‘ Albugo’, ‘Alchimist’, ‘Satinbleu’. Promieniowanie gamma zastosowane w dawce 15 Gy pochodziło ze źródła 60Co aparatu typu Theratron 780 C. Moc pochłoniętej dawki wynosiła 2,14 Gy·min-1. U odmian ‘Albugo’ i ‘Satinbleu’ napromienieniu poddano mikrosadzonki rosnące na pożywce MS. Po napromienieniu – na pożywkę MS uzupełnioną 0,6 mg × dm-3 BAP i 2,0 mg × dm-3 IAA wyłożono jednowęzłowe fragmenty pędu i liście. U odmiany ‘Alchimist’ napromieniano eksplantaty liściowe z kalusem zregenerowanym na ogonkach. Miesiąc wcześniej eksplantaty te wyłożono na pożywkę MS z dodatkiem 0,6 mg × dm-3 BAP i 2,0 mg×dm-3 IAA. Regenerację pędów przybyszowych prowadzono bez pasażu na tej samej pożywce. Po 4 miesiącach od napromienienia uzyskane pędy przeniesiono na pożywkę ukorzeniającą. Promieniowanie gamma wpłynęło na regenerację pędów na eksplantatach. Spośród uzyskanych mutantów w pokoleniu vM2 wyłoniono pięć interesujących, godnych wprowadzenia do uprawy genotypów: ‘Albugo Sunny’, ‘Alchimist Tubular’, ‘Alchimist Golden Beet’, ‘Satinbleu Minty’, ‘Satinbleu Honey’.