PL
W pracy oceniano oddziaływanie pięciu niekontrolowanych wysypisk odpadów, zlokalizowanych na obrzeżach lasów Nadleśnictwa Świdnik na cechy strukturalne i funkcjonowanie systemu krajobrazowego. Obserwowany kilkakrotny wzrost aktywności badanych enzymów w glebach leśnych na terenie niekontrolowanych wysypisk odpadów wskazuje na naruszenie równowagi biologicznej w systemie krajobrazowym i zakłócenia w obiegu materii i przepływie energii pomiędzy elementami krajobrazu. Zawartość analizowanych metali ciężkich w badanych glebach nie przekraczała wartości uznawanych za dopuszczalne, aczkolwiek była wyraźnie większa na terenie wysypisk niż w glebach poza ich zasięgiem. Może to wskazywać na tendencje nagromadzania metali ciężkich w miejscach deponowania odpadów. Stwierdzony brak ujemnego wpływu badanych wysypisk odpadów na właściwości chemiczne i biochemiczne gleb usytuowanych w odległości około 150 m od ich krawędzi świadczy, że zasięg oddziaływania zanieczyszczeń wokół wysypisk jest ograniczony.
EN
The study aimed at evaluating the impact of uncontrolled waste dumps localized at the borders of forest (area of Świdnik inspectorate), on the structural and functional features of landscape system. Increased several times activity of investigated enzymes, observed in the forest soils under uncontrolled waste dumps, indicates a disturbance of biological balance in the landscape system as well as some disorders in the matter cycle and energy flow among the landscape elements. The content of analysed heavy metals in tested soils did not exceed permissible values; however, it was distinctly higher on the dumping grounds than in soils outside their reach. That may indicate a tendency to accumulating heavy metals in the places near waste dumps. Stated lack of negative effect of the dumping grounds on chemical and biochemical properties of the soils situated about 150 m away, testifies that the range of waste impact on the soil around dumping grounds is rather restricted.