PL
Skończył się rynek producenta, a zaczął nabywcy. Stąd wynikają daleko idące konsekwencje dla producentów zarówno surowców, jak i gotowych towarów. Obowiązująca dotychczas zasada „wytwórz produkt i poszukaj nabywcy" zmienia się w hasło „znajdź nabywcę i wytwarzaj według jego życzeń". Przemysł spożywczy jest uzależniony w swej działalności od stałej dostawy coraz lepszych surowców. Surowce w tym przemyśle stanowią ponad 50% kosztów produkcji. Wzrastające wymagania, co do jakości wytwarzanych produktów rynkowych, zmuszają zakłady wytwórcze do stawiania wysokich wymagań jakościowych producentom surowców. Spełnienie ich jest możliwe w warunkach harmonijnej współpracy z zakładem przetwórczym. Poszczególne branże przemysłu z różnym natężeniem rozwijają współpracę z producentami surowców. Współpraca ta jest rozwijana w ramach bazy surowcowej zakładów. W pracy omówiono formy, zakres i efekty współpracy przemysłu cukrowniczego, mleczarskiego i mięsnego z producentami surowców. Ogólnie rzecz ujmując następuje koncentracja produkcji surowców, wzrasta ich jakość oraz poprawia się rozmieszczenie w przestrzeni. Poprawia się również produktywność środków produkcji oraz stopień gospodarczego wykorzystania odpadów produkcyjnych, co przyczynia się do zmniejszenia obciążenia środowiska.
EN
The market of producers is over and the market of buyers has started. Significant consequences arise to producers of raw materials and finished goods. The dominant rule of „produce and find the buyer" is changing into „find the buyer and produce according to their needs ". The food industry is dependent in its operation on continuous supply of better and better raw materials. Raw materials account in that industry to more than 50% of the production costs. Increasing quality demands for the finished products call for producers to demand high quality standards towards suppliers of raw materials. Meeting those demands is possible in the course of smooth co-operation with raw materials producers. Particular parts of the food industry co-operate with raw materials producers in with various intensity. This co-operation is developed within the raw materials sourcing base of factories. The paper presents forms, scope and effects of co-operation of sugar producers, diary producers and meat producers with raw materials producers. In general, the concentration of raw materials production takes place, the quality of materials is improving and their spatial location. Also the productivity of means of production is improving and the level of economic utilisation of production waste what contributes to the health of natural environment.