Ocena cech użytkowych wybranych linii hodowlanych pszczoły rasy kraińskiej (Apis mellifera carnica)

• Autorzy: Roman A. , Popiela-Pleban E. , Roman K.

Warianty tytułu

EN

Evaluation of the functional characteristics of selected breeding lines of Carniolan bees (Apis mellifera carnica)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy była ocena cech użytkowych i biologicznych pszczoły kraińskiej linii pogórskiej (Cb) oraz austriackiej (Ca). W czterech kolejnych sezonach pożytkowych prowadzono ocenę stacjonarną w pasiece zlokalizowanej w północno-zachodniej części Opolszczyzny. Oceniono wydajność miodową, wczesność wiosennego rozwoju, dynamikę rozwoju, rojliwość, łagodność (nasilenie zachowania obronnego) oraz zimotrwałość rodzin. Wydajność miodową oceniono na podstawie liczby kilogramów miodu pozyskanego od poszczególnych rodzin, a pozostałe cechy w skali punktowej od 0 do 3. W całościowej ocenie linia Ca uzyskała lepsze wyniki niż linia Cb. Linia Ca charakteryzowała się wyższą oceną pod względem wydajności miodowej – 18,2 kg (Cb – 15,3 kg), wczesności rozwoju – 2,98 pkt. (Cb – 2,94 pkt.) oraz dynamiki rozwoju – 2,97 pkt. (Cb – 2,92 pkt.). Linię Cb wyżej oceniono pod względem zimotrwałości – 2,89 pkt. (Ca – 2,75 pkt.). Pod względem skłonności do rojenia się obydwie linie okazały się mało rojliwe i oceniono je jednakowo wysoko na 2,96 pkt. Również ocena łagodności była zbliżona u obu linii. Na podstawie 4-letnich badań wykazano, że na ocenę poszczególnych linii hodowlanych znaczący wpływ miały zmienne warunki pogodowo-pożytkowe występujące w danym roku. Całościowa ocena wykazała statystycznie istotne różnice między liniami hodowlanymi tylko pod względem wydajności miodowej rodzin pszczelich. W gospodarce towarowej najważniejszym kryterium jest ilość pozyskanego miodu, dlatego w rejonie przeprowadzonych badań polecana jest pszczoła kraińska linii Ca.

EN

The aim of this study was to evaluate the functional and biological characteristics of the Pogórska (Cb) and Austrian (Ca) lines of Carniolan bees. The study was conducted in four consecutive nectar flow seasons at a stationary apiary in the north-west Opole region. Honey yield, spring development, dynamics of development, swarming, defensive behaviour, and overwintering of colonies were evaluated. Honey yield assessment was based on the number of kilograms of honey harvested from each colony, and the remaining features were rated on a scale of 0 to 3. In the overall assessment the Ca line achieved better results than the Cb line. The Ca line had the highest rating in terms of honey yield (18.2 kg), spring development (2.98 pts.) and dynamics of development (2.97 pts.). The Cb line was rated higher in terms of overwintering (2.89 pts.). In the case of swarming, both lines were rated at 2.96 points. Gentleness was also comparable in the two lines. The 4-year study demonstrated that the year (weather conditions) had a significant impact on the assessment of the individual breeding lines. The overall assessment showed statistically significant differences between the breeding lines only in terms of the honey yield of the bee colonies.

Słowa kluczowe

PL

pszczelarstwo; pszczoly; pszczola krainska; Apis mellifera carnica; linie hodowlane; cechy uzytkowe; rodzina pszczela; wydajnosc miodowa; wczesnosc wiosennego rozwoju; dynamika rozwoju; rojliwosc; zachowania obronne; zimowanie rodzin pszczelich

• Wydawca: -
• Czasopismo: Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego
• Rocznik: 2014
• Tom: 10
• Numer: 4
• Opis fizyczny: s.35-47,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Roman A.

• Katedra Higieny Środowiska i Dobrostanu Zwierząt, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, ul.Chełmońskiego 38 C, 51-630 Wrocław

autor

Popiela-Pleban E.

• Katedra Higieny Środowiska i Dobrostanu Zwierząt, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, ul.Chełmońskiego 38 C, 51-630 Wrocław

autor

Roman K.

• Katedra Higieny Środowiska i Dobrostanu Zwierząt, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, ul.Chełmońskiego 38 C, 51-630 Wrocław

Bibliografia

• 1. AFIK O., SHAFIR S., 2007 – Effect of ambient temperature on crop loading in the Honey Bee, Apis mellifera (Hymenoptera: Apidae). Entomologia Generalis, 29, 135-148.
• 2. BIENEFELD K., 2006 – Postęp hodowlany w produkcji miodu i łagodności pszczół kraińskich niemieckiej populacji na podstawie oceny genetycznej Apis mellifera carnica. XLIII NaukowaKonferencja Pszczelarska, Puławy, Materiały Konferencyjne, 40-41.
• 3. BLAZYTE-CERESKIENE L., VAITKEVIČIENE G., VENSKUTONYTE S., BUDA V., 2010 – Honey bee foraging in spring oilseed rape crops under high ambient temperature conditions.Zemdirbyste Agriculture 97, 61-70.
• 4. BRATKOWSKI J., WILDE J., 2001 – Rozwój rodzin i ich produkcyjność w warunkach braku równowagi biologicznej. XXXXIII Naukowa Konferencja Pszczelarska, Puławy, MateriałyKonferencyjne, 11-12.
• 5. GENÇ F., KAFTANOĞLU O., 1997 – The effects of hive type and wintering methods on wintering losses in honeybee, A. mellifera L., colonies in Erzurum conditions. Turkish Journal ofVeterinary and Animal Sciences 21, 1-8.
• 6. GERULA D., 2004 – Effects of adjusting the colony structure of Caucasian (Apis mellifera caucasica Gorb.) and Carniolan (Apis mellifera carnica Pollm.) bees under different flowconditions. Journal of Apicultural Science 48 (2), 83-97.
• 7. GONTARZ A., 2007 – Analiza wpływu ras i linii pszczoły miodnej (Apis mellifera L.) na wybrane cechy rodzin pszczelich w ocenie terenowej. Praca doktorska, Akademia Podlaskaw Siedlcach.46A. Roman i wsp.
• 8. GREGORC A., LOKAR V., 2010 – Selection criteria in an apiary of Carniolan honey bee (Apis mellifera carnica) colonies for queen rearing. Journal of Central European Agriculture11, 401-408.
• 9. GROMISZ M., 1995 – O stanie krajowej hodowli pszczół i kierunkach jej rozwoju. Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa, Skierniewice, 195, ss. 4-5.
• 10. HELLMICH R.L., KULINCEVIC J.M., ROTHENBUHLER W.C., 1985 – Selection for high and low pollen hoarding honey bees. Journal of Heredity 76, 155-158.
• 11. HOŃKO S., JASIŃSKI Z., 2002 – Comparison of different honeybee races under the conditions of south-western Finland. Journal of Apicultural Science 46 (2), 97-106.
• 12. KACELNIK A., HOUSTON A.I., SCHMID-HEMPEL P., 1986 – Central-place foraging in honey bees: the effect of travel time and nectar flow on crop filling. Behavioral Ecology andSociobiology 19, 19-24.
• 13. KARETA K., 2000 – Wartość użytkowa pszczoły kraińskiej Car Dobra. Pszczelarstwo 7, 21.
• 14. Okręgowa Stacja Hodowli Zwierząt w Szczecinie, 1992 – Materiały własne.
• 15. OLSZEWSKI K., 2009 – Assessment of production traits in the Buckfast bee. Journal of Apicultural Science 53, 79-90.
• 16. PRABUCKI J., CHUDA-MICKIEWICZ B., 1995 – Przydatność użytkowa pszczoły środkowoeuropejskiej (Apis mellifera mellifera L.) w warunkach pożytkowych Pomorza Zachodniego.Pszczelnicze Zeszyty Naukowe 39, 21-30.
• 17. PRABUCKI J., CHUDA-MICKIEWICZ B., 2002 – Honey yield of Polish commercial lines of Middle European bee (Apis mellifera mellifera L.) and their crossbreeds with other races.Journal of Apicultural Science 46 (2), 65-72.
• 18. ROMAN A., BURSY M., 2000 – Analiza porównawcza wybranych linii i mieszańców pszczoły kraińskiej pochodzących ze Stacji Unasieniania Matek Pszczelich w Łowkowicach.Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej we Wrocławiu, Zootechnika 400, 203--212.
• 19. ROMAN A., GŁADYSZ Z., 2009 – Aggressive reaction level of the honeybee (Apis mellifera L.) to smell and knock. Journal of Apicultural Science 53 (1), 5-17.
• 20. SAS Institute Inc., 2009 – User’s Guide, Version 9.0, Edition SAS Institute Inc., Cary, NC, USA.
• 21. STANEK G., 2011 – Charakterystyka ras pszczół. http://kazimierzaw.pszczelarze.pl/ poradnik/ CHARAKTERYSTYKA_RASY.pdf, 29. (dostęp 12.03.2014 r.)
• 22. TROSZKIEWICZ J., 1997 – Informator oceny terenowej hodowli pszczół. Centralna Stacja Hodowli Zwierząt, s. 22.
• 23. VILLA J.D., RINDERER T.E., COLLINS A.M., 1993 – Overwintering of Africanized, European, and hybrid honey bees (Hymenoptera: Apidae) in the Andes of Venezuela. EnvironmentalEntomology 22, 183-189.
• 24. WOYKE J., 2008 – Biologia pszczół. W: Hodowla pszczół (red. J. Wilde i J. Prabucki). PWRiL, Warszawa, ss. 77-120.
• 25. YENINAR H., AKYOL E., ŞAHINLER N., 2010 – The effects of hive types (shield and sword) on wintering ability, survival rates and strength of honeybee colonies (A. mellifera L.) in spring season. Tropical Animal Health and Production 42 (3), 425-429.