PL
Niektóre czynniki fizyczne, tj. pole magnetyczne, pole elektryczne, światło lasera He-Ne, są wykorzystywane w rolnictwie jako zabiegi uszlachetniania nasion. Badania wykazały, że mogą one wpływać na wzrost zdolności kiełkowania, przyspieszenie i zwiększenie równo-mierności wschodów oraz zwiększenie plonowania roślin uprawnych. W doświadczeniach badano zwykle wpływ tych czynników fizycznych na nasiona dobrej jakości. Tylko nieliczne badania dotyczą nasion gorszej jakości. Celem pracy było określenie wpływu pola magnetycznego, pola elektrycznego i światła lasera He-Ne na kiełkowanie nasion rzodkiewki, ze szczególnym uwzględnieniem nasion starych. Materiałem do badań były nasiona 6 partii rzodkiewki odmiany ‘Mila’ o zdolności kiełkowania od 78,8 do 97%. Ich wiek wynosił od 1 do 7 lat. Ponieważ długość życia nasion rzodkiewki wynosi 6-7 lat, nasiona 7-letnie uznano za stare. Stwierdzono, że reakcja nasion rzodkiewki na stymulację zmiennym polem magnetycznym, zmiennym polem elektrycznym i światłem lasera He-Ne była uzależniona od ich jakości. Stymulacja starych nasion (o zdolności kiełkowania około 80%) wpłynęła istotnie na wzrost energii i zdolności kiełkowania, skrócenie czasu potrzebne-go do wykiełkowania 25% i 50% ogólnej liczby kiełkujących nasion oraz średniego czasu kiełkowania jednego nasiona. Nasiona rzodkiewki wysokiej jakości, tj. o zdolności kiełkowania powyżej 90%, nie wykazały pozytywnej reakcji na działanie zastosowanych czynników fizycznych. Stymulacja nasion zmiennym polem magnetycznym, zmiennym polem elektrycznym i światłem lasera He-Ne wpłynęła korzystnie na wzrost suchej masy siewki.
EN
Some physical factors such as magnetic field, electric field, He-Ne laser light are used in agriculture as seed conditioning methods. Studies showed that they can cause an increase of seed germination capacity, acceleration and evenness of emergence, yield increase of crops. The influence of these physical factors on the high quality seeds was usually investigated in different studies, while not many works have been concerned with seeds of worse quality. The purpose of the study was to determine the effect of alternating magnetic field, alternating electric field and He-Ne laser light treatment on radish seed germination, taking into consideration old seeds. The studies material were 6 radish seed lots of ‘Mila’ cultivar. Its germination capacity was from 78.8% to 97%. Its age was 1-7 years. Because the longevity of radish seed is 6-7 years, the 7-year old seeds were treated as old. It was found out that response of radish seeds to alternating magnetic field, alternat-ing electric field and He-Ne laser light exposure depends on their quality. Stimulation of old radish seeds (with germination capacity about 80%) caused a significant increase of germination capacity, germination at first counting, shortening of the time required for germination of 25% and 50% of the maximum germination (T25,T50) and mean germination time (MGT). High quality radish seeds (with germination capacity above 90%) did not respond positively to the physical factors applied. Treatment of radish seeds with alternating magnetic field, alternating electric field and He-Ne laser light influenced favourably the increase of seedling dry weight.