Rhizocarpon lavatum and R. reductum (Rhizocarpaceae, Ascomycota), two misunderstood taxa found in the Gorce Mts (Polish Carpathians)

• Autorzy: Matwiejuk A.

Warianty tytułu

PL

Rhizocarpon lavatum and R. reductum (Rhizocarpaceae, Ascomycota), dwa nieznane dotąd taksony stwierdzone w Gorcach (Polskie Karpaty)

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Based on collections of P. Czarnota deposited in the GPN herbarium, 8 species of Rhizocarpon are reported from the Gorce Mountains. Two of them, R. lavatum and R. reductum are reported from the Gorce Mts for the first time, instead of erroneously determined R. obscuratum. This species was previously misinterpreted due to taxonomic and nomenclatoric uncertainties.

PL

W zbiorach zielnikowych GPN z Gorców stwierdzono 8 gatunków Rhizocarpon (R. distinctum, R. geminatum, R. geographicum, R. lavatum, R. lecanorinum, R. petraeum, R. polycarpum, R. reductum). Po raz pierwszy dla tego terenu podano dwa gatunki Rhizocarpon lavatum i R. reductum. Wyróżnienie nowych gatunków związane jest ze zmianą ujęcia taksonomicznego i nomenklatorycznego reprezentantów grupy Rhizocarpon obscuratum auct., charakteryzujących się bezbarwnymi i murkowatymi zarodnikami (Fryday 2000; Ihlen 2004). W oznaczeniu tych gatunków wykorzystano chromatografię cienkowarstwową (TLC), która pozwoliła określić ich cechy chemiczne: obecność kwasu stiktowego u R. reductum i brak wtórnych metabolitów u R. lavatum. Pierwszy z tych gatunków charakteryzuje się ponadto mniejszymi i mniej podzielonymi zarodnikami [24.0-26.0×8.0-10.0 μm, (6-)8-10(-12) komórek], podczas gdy zarodniki R. lavatum osiągają rozmiary 30.0-42.0×14.0-18.0 μm i są podzielone na (8-)10-14(-18) komórek.

Słowa kluczowe

EN

Rhizocarpon lavatum; Rhizocarpon reductum; Rhizocarpaceae; Ascomycota; lichen; taxonomy; national park; nomenclature; Gorce Mountains; Poland; Carpathians Mountains

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Mycologica
• Rocznik: 2012
• Tom: 47
• Numer: 1
• Opis fizyczny: p.121-126,ref.

Twórcy

autor

Matwiejuk A.

• Department of Botany, Institute of Biology, University of Bialystok, Swierkowa 20B, 15-950 Bialystok, Poland

Bibliografia

• Bielczyk U., Lackovičová A., Farkas E.E., Lőkös L., Breuss O., Kondratyuk S. Ya. 2004. Checklist of lichens of the Western Carpathians. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków.
• Cieśliński S., Fałtynowicz W. 1993. Note from editors.(In:) S. Cieśliński, W. Fałtynowicz (eds). Atlas of the geographical distribution of lichens in Poland. 1: 7–8. W. Szafer Institute of Botany of Polish Academy of Sciences, Kraków.
• Czarnota P. 2000. Porosty Gorczańskiego Parku Narodowego. I. Wykaz i rozmieszczenie gatunków. Parki nar. Rez. Przyr. 19 (1): 3–73.
• Czarnota P., Glanc K., Nowak J. 2005. Materiały do bioty porostów Gorców ze zbiorów Herbarium Instituti Botanici Polskiej Akademii Nauk w Krakowie. Fragm. Flor. Geobot. Polonica 12.2: 327–370.
• Czarnota P., Wojnarowicz A. 2008. Porosty i grzyby naporostowe północnej części grupy Lubania w Gorcach. Ochrona Beskidów Zachodnich 2: 21–49.
• Fałtynowicz W. 1980. Porosty północno-zachodniej części Borów Tucholskich. Fragm. Flor. Geobot. 26 (1): 81–102.
• Flakus A. 2004. New and rare lichen species of the Polish Tatra Mountains. Polish Bot. J. 49 (1): 79–91.
• Flakus A. 2007. Lichenized and lichenicolous fungi from mylonitized areas of the subnival belt in the Tatra Mountains (Western Carpathians). Ann. Bot. Fennici 44: 427–449.
• Fryday A. M. 2000. On Rhizocarpon obscuratum (Ach.) Massal., with notes on some related species in the British Isles. Lichenologist 32: 207–224.
• Fryday A. M. 2002. A revision of the species of the Rhizocarpon hochstetteri group occurring in the British Isles. Lichenologist 34: 451–477.
• Glanc K. 1960. Interesujące i rzadkie gatunki porostów z Gorców. Fragm. Flor. Geobot. 6(4): 601–608.
• Ihlen P. G. 2004. Taxonomy of the non-yellow species of Rhizocarpon (Rhizocarpaceae, lichenized Ascomycota) in the Nordic countries, with hyaline and muriform ascospores. Mycol. Res. 108: 533–570.
• Ihlen P. G., Fryday A. M. 2002. Rhizocarpon timdalii, a new species from north-west Europe and north-east North America. Lichenologist 34 (2): 95–100.
• Kossowska M. 2009a. Rewizja zbiorów lichenologicznych z żyły bazaltowej w Małym Śnieżnym Kotle (Karkonosze) zachowanych w zielniku KRAP. Fragm. Flor. Geobot. Polonica 16 (1): 135–143.
• Kossowska M. 2009b. Materiały do rozmieszczenia porostów naskalnych w Karkonoszach. I. Grunty strukturalne Czarnego Grzbietu. Acta Bot. Siles. 4: 161–169.
• Kościelniak R., Kiszka J. 2006. Nowe i rzadkie gatunki porostów Lichenes w Bieszczadzkim Parku Narodowym i jego otulinie. VIII. Roczniki Bieszczadzkie 14: 135–138.
• Kukwa M., Fałtynowicz W. 2002. Porosty i grzyby naporostowe rezerwatu „Głazowisko Bachanowo nad Czarną Hańczą” i terenów przyległych w Suwalskim Parku Krajobrazowym (NE Polska). Parki nar. Rez. Przyr. 21 (4): 375 –384.
• Lipnicki L., Tobolewski Z. 1991. Porosty Pojezierza Choszczeńskiego. Acta Mycol. 27 (1): 7 –30.
• Matwiejuk A. 2007. Porosty Białegostoku. Analiza florystyczno-ekologiczna, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok.
• Matwiejuk A. 2009. Porosty miejscowości Boćki i okolic na Podlasiu (NE Polska). Opole Scientific Society Nature Journal 42: 49–61.
• Matwiejuk A. 2011. Rhizocarpon reductum (Rhizocarpaceae) – nowy gatunek w biocie porostów Beskidu Żywieckiego (Polska, Karpaty Zachodnie). Fragm. Flor. Geobot. Polonica 18 (1): 39–41.
• Meyer B., Printzen C. 2000. Proposal for a standarized nomenclature and characterization of insoluble lichen pigments. Lichenologist 32: 571–583.
• Nowak J. 1998. Porosty Beskidów Wyspowego i Żywieckiego, Pasma Jałowca i Masywu Babiej Góry. Monogr. Bot. 83: 1–131.
• Nowak J., Tobolewski Z. 1975. Porosty polskie. Opisy i klucze do oznaczania porostów w Polsce dotychczas stwierdzonych lub prawdopodobnych. PWN, Warszawa-Kraków.
• Orange A., James P. W., White, F. J. 2001. Microchemical methods for the identification of lichens. British Lichen Society, London.
• Santesson R., Moberg R., Nordin A., Tønsberg T., Vitikainen O. 2004. Lichen-forming and lichenicolous fungi of Fennoscandia. Museum of Evolution, Upssala University.
• Sparrius L. B. 2003. Contribution to the lichen floras of the Białowieża Forest and the Biebrza Valley (Eastern Poland). Herzogia 16: 155–160.
• Thomson J. W. 1997. American Arctic lichens 2. The microlichens. Madison, University of Wisconsin Press, 675 pp.
• Wirth V. 1995. Die Flechten Baden-Württembergs. Bd.1-2, II Aufl. Stuttgart, Verl. Eugen Ulmer.
• Zalewska A., Fałtynowicz W., Krzysztofiak A., Krzysztofiak L., Picińska-Fałtynowicz J. 2004. Lichens of Suwalski Landscape Park. (In:) A. Zalewska, W. Fałtynowicz (eds). Lichens of the protected areas in the Euroregion Niemen, “Man and Nature” Association, Suwałki: 5–50.