Utility landscape assessment of some fruit trees alley in the values Stare Czarnowo (province Zachodniopomorskie)

• Autorzy: Nowak G. , Stanislawski K.

Warianty tytułu

PL

Ocena walorów krajobrazowych wybranych alei drzew owocowych na terenie gminy Stare Czarnowo (województwo zachodniopomorskie)

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

This thesis presents the research results on fruit tree alleys located in the area of Stare Czarnowo commune and their influence on the regional landscape diversity. Fruit tree alleys serve as a perfect landscape arranging component which orders the space and performs many natural functions. After the II World War trees were sparsely planted along the road sides and for over 60 years alleys they created have been thoughtlessly devastated. Few of them remained until today, mainly in the West Pomeranian district. In the territory of Stare Czarnowo there were 8 fruit alleys of a different habitat to select and take stock of. Among them: woodlots, roadside shrubs and the avenue created in the area of Dendrological Garden in Glinna. Specimen considered for the research had to be at least 30 cm in the trunk circumference. Among 374 of stock taken plants 4 were identified as fruit trees. There were 125 specimen of the size qualifying them to be regarded as the nature monuments. Fruit trees alleys have a huge impact on diversity of natural habitat. Due to its historical grounds they should be more often and widely used in shaping the rural landscape.

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań nad alejami drzew owocowych zlokalizowanych na terenie gminy Stare Czarnowo oraz ich wpływem na waloryzację krajobrazu regionu. Aleje drzew owocowych stanowią doskonały eksperyment kompozycyjny, który porządkuje przestrzeń oraz spełnia wiele funkcji przyrodniczych. Po II wojnie światowej rzadko sadzono drzewa owocowe przy drogach, a przez ponad 60 ostatnich lat bezmyślnie niszczono utworzone z nich aleje. Nieliczne z nich utrzymały się do dzisiaj, m.in. w województwie zachodniopomorskim. Na terenie gminy Stare Czarnowo wytypowano i zinwentaryzowano 8 alei różniących się typem siedliska. Wytypowano aleje śródpolne i przydrożne oraz aleję utworzoną na terenie Ogrodu Dendrologicznego w Glinnej. Do badań wzięto pod uwagę jedynie okazy o obwodzie pnia minimum 30 cm. Wśród 374 zinwentaryzowanych roślin zidentyfikowano 4 gatunki drzew owocowych. Odnotowano 125 okazów o wymiarach kwalifikujących je do uznania za pomniki przyrody. Aleje drzew owocowych wpływają na różnorodność biologiczną obszaru, na którym występują. Ze względu na podłoże historyczne oraz swe walory estetyczne powinny być szerzej wykorzystywane w kształtowaniu krajobrazu obszarów wiejskich.

Słowa kluczowe

EN

landscape diversity; assessment; fruit tree; fruit alley; alley tree; old alley; rural landscape; Stare Czarnowo commune; Pomeranian region

• Wydawca: -
• Czasopismo: Baltic Coastal Zone. Journal of Ecology and Protection of the Coastline
• Rocznik: 2017
• Tom: 21
• Opis fizyczny: p.5-22,fig.,ref.

Twórcy

autor

Nowak G.

• Department of Meteorology and Landscape Architecture, West Pomeranian University of Technology, Szczecin, Poland

autor

Stanislawski K.

• Department of Meteorology and Landscape Architecture, West Pomeranian University of Technology, Szczecin, Poland

Bibliografia

• Błaszczyk M., Kosmala M., 2009. Rola i znaczenie drzew w krajobrazie – aleje przydrożne i przyuliczne. (The role and importance of trees in the landscape – roadside alleys and street-adjacent). Przegl. Komunalny, 8, 35-38, (in Polish).
• Bogdanowski J., 2000. Czytanie krajobrazu. (Reading the landscape). Krajobr. Dziedzictwa Nar., 1, 7-18, (in Polish).
• Fortuna-Antoszkiewicz B., Łukaszkiewicz J., 2012. Obsadzanie dróg drzewami owocowymi w Polsce – tradycja i współczesność (XIX/XX w.). (Fruit trees plantings along roads in Poland – tradition and present (19th/20th century)). Czas. tech., 30, 127-136, (in Polish).
• Gamrat R., Młynkowiak E., Podlasiński M., 2011. Aktualny stan alei przydrożnych proponowanych do ochrony w dwóch sąsiadujących gminach Dobrzany i Suchań w województwie zachodniopomorskim. (Current condition of roadside tree alleys suggested for the protection in two neighbouring communes of Dobrzany and Suchań in the West Pomeranian Voivodeship). Ekol. i Tech., XIX, 3A, 209-214, (in Polish).
• Jaszczak A., 2008. Droga krajobrazowa jako produkt turystyczny. (Road alleys as a tourism product). Nauk. Przyr. Technol. 2, 4, 42, (in Polish).
• Kasprzak K., 2005. Ochrona pomników przyrody. Zasady postępowania administracyjnego. (Protection of natural monuments. Rules of Administrative Procedure). Wyd. Abrys, Poznań, (in Polish).
• Kubus M., Nowakowska M., 2007. Metoda określania wartości założeń alejowych jako przyczynek ich ochrony w krajobrazie otwartym. (The method for determining the assumptions avenue as a contribution to the preservation of open landscape). Czas. Tech. Architektura, 104, 5-A, 149-150, (in Polish).
• Przesmycka E., 2011. Aleja jako wyznacznik stanu zachowania tożsamości europejskiego krajobrazu kulturowego na przykładzie Polski południowo-wschodniej. (Alley as a determinant of the conservation status of the identity of the European cultural landscape on the example of South Eastern Poland). Architektura krajobr., 1, 44-53, (in Polish).
• Seneta W., Dolatowski J., 2012. Dendrologia. (Dendrology). Wyd. Nauk. PWN, Warszawa, (in Polish).
• Siewniak M., Bobek W., 2010. Aleje historyczne – dobre przykłady: aleja 3 Maja w Krakowie i aleja NMP w Częstochowie. (Historical avenues– good examples: avenue May 3 in Cracow and alley Virgin Mary in Czestochowa). Kurier Konserwatorski, 8, 5-12, (in Polish).
• Sobieralska R., 2003. Poradnik sadowniczy starych odmian drzew owocowych. (Guide orchard of old varieties of fruit trees). Wyd. TPDW, Świecie, (in Polish).
• Stachak A., Kubus M., Nowak G., Nowakowska M., 2009. Współczesne puszcze – Wkrzańska, Bukowa i Goleniowska oraz ich otoczenie. W: Leśny Kompleks Promocyjny Puszcze Szczecińskie, Krajobrazy leśne i otwartej przestrzeni. (Contemporary forests – Wkrzańska, Bukowa and Goleniowska and their surroundings. In: Forest Promotional Complex Szczecin Forest, Forest landscapes and open space). (Eds) A. Stachak, M. Zachaś, Wyd. Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Szczecinie, Szczecin, (in Polish).
• Szmigiel-Franz A., Tyszko-Chmielowiec P., 2012. Program Drogi dla Natury – dorobek i doświadczenia. W: Aleje skarbnice przyrody. Praktyczny podręcznik ochrony drzew przydrożnych i ich mieszkańców. (Roads Program for Nature – achievements and experiences. In: Avenues of nature treasures. Practical guide to the protection of avenues trees and their inhabitants). (Ed.) P. Tyszko-Chmielowiec, Wyd. Fundacja Ekorozwoju, Wrocław, 137-160, (in Polish).
• Winiarski W., Janeczko E., 2011. Ocena walorów krajobrazowych wybranych alei na terenie gminy Dubeninki. (Assessment of the landscape values of selected avenues in the Dubenniki district). Rocz. Pol. Tow. Dendrol., 59, 77-84, (in Polish).