EN
Pot marigold (Calendula officinalis L.) is an annual ornamental plant which is also grown for herbal raw material (flower heads) used in the pharmaceutical and cosmetic industries. A field experiment was carried out in the years 2006-2008 in the Experimental Farm of the University of Life Sciences in Lublin. The study was conducted on loess soil with the granulometric composition of silt loam. The aim of the experiment was to determine the effect of different nitrogen rates (0, 40, 80, 120, 160 kg N×ha-1) on some morphological features of flower heads as well as on yield and quality of pot marigold raw material. Flowering of pot marigold was shortest in the control treatment (32 days) and longest (43 days) in the plot where nitrogen fertilization had been applied at the highest rate (160 kg N×ha-1). Nitrogen fertilization had a significant influence on the number of flower heads per plant, but no significant difference was found in diameter as well as in ligulate flowers and tubular flowers in the flower head. It was found to increase significantly raw material yield after the application of 80 kg N×ha-1, compared to the control treatment. Yield of flower heads did not differ markedly for fertilization rates from 80 to 160 kg N×ha-1. Nitrogen fertilization modified slightly essential oil content (this content increased with increasing nitrogen rates), but at the same time it decreased the percentage of flavonoid compounds.
PL
Nagietek lekarski (Calendula officinalis L.) jest jednoroczną rośliną ozdobną, którą uprawia się również na surowiec zielarski dla przemysłu farmaceutycznego i kosmetycznego. Doświadczenie prowadzono w latach w latach 2006-2008 w Zakładzie Doświadczalnym UP w Lublinie. Badania prowadzono na glebie pochodzenia lessowego o składzie mechanicznym pyłu ilastego. Celem eksperymentu było określenie wpływu zróżnicowanych dawek azotu (0, 40, 80, 120, 160 kg N×ha-1) na wybrane cechy morfologiczne koszyczków kwiatowych oraz na plonowanie i jakość surowca nagietka lekarskiego. Kwitnienie roślin najkrócej trwało w obiekcie kontrolnym (32 dni), zaś najdłużej (43 dni) tam, gdzie zastosowano azot w największej dawce (160 kg N×ha-1). Nawożenie azotem wpłynęło istotnie na wzrost liczby wytworzonych przez roślinę koszyczków kwiatowych, nie miało natomiast znaczącego wpływu na ich średnicę oraz liczbę kwiatów języczkowych i rurkowych w koszyczku. Stwierdzono istotny wzrost plonów surowca po zastosowaniu 80 kg N×ha-1 w porównaniu z obiektem kontrolnym. Natomiast plon koszyczków nie różnił się istotnie dla nawożenia na poziomie od 80 do 160 kg×ha-1. Wzrastające nawożenie azotowe powodowało nieznaczne zwiększanie zawartości olejku eterycznego oraz obniżenie związków flawonoidowych.