Wpływ nawozów fosforytowo-siarkowych na przenikanie jonów fosforanowych i siarczanowych do wód

• Autorzy: Jakubowski M. , Kantek K. , Stanislawska-Glubiak E. , Korzeniowska J.

Warianty tytułu

EN

The impact of phosphate-sulfur fertilizers on the phosphate and sulfate ions permeation to waters

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Tradycyjne systemy nawożenia roślin uprawnych fosforem w Polsce obarczone są dużym ryzykiem ekologicznym związanym z łatwością przenikania fosforanów (V) do wód powierzchniowych, a także wysokimi kosztami produkcji takich nawozów. Nakłada to konieczność poszukiwania nowych rozwiązań nawozowych, które z jednej strony stanowiłyby mniejsze zagrożenie dla środowiska naturalnego, a z drugiej byłyby równie dostępnym dla roślin źródłem fosforu. Jednym z nich może być stosowanie mieszanek fosforytowo – siarkowych (FS), charakteryzujących się stopniowym uwalnianiem łatwo przyswajalnych fosforanów (V), a przez to również ich mniejszą migracją do wód. Dodatek siarki zwiększając dostępność fosforu z fosforytów, stanowi również źródło siarki jako składnika pokarmowego dla roślin. Celem badań było określenie wpływu dodatku siarki elementarnej do mielonego fosforytu na przenikanie jonów fosforanowych (V) i siarczanowych (VI) do wód. w doświadczeniach wegetacyjnych badano w jaki sposób nawożenie mieszankami fosforytowo – siarkowymi wpływa na przemieszczanie się jonów fosforanowych (V) i siarczanowych (VI) do wód. Przeprowadzono dwa dwuletnie doświadczenia wazonowe, na których testowano działanie 6 wariantów mieszanek fosforytowo – siarkowych, różniących się stopniem przemiału fosfory tu (F1 i F2) oraz dodatku siarki (S1, S2, S3). Przeprowadzone badania nie wykazały zagrożenia przenikania znaczących ilości jonów fosforanowych (V) oraz siarczanowych (VI) do wód podziemnych w przypadku stosowania nawozów o stosunku fosforytu do siarki większym niż 7:1.

EN

Traditional phosphorus fertilization of crops in Poland has a high environmental risk associated with the ease of transfer of into surface waters, as well as the high cost of production of such fertilizers. This imposes the need to find new solutions to fertilizer, which on one hand would be a lower risk to the environment, on the other hand would be equally accessible source of phosphorus for plants. One of them may be the use of phosphate – sulfur fertilizers (FS), characterized by a gradual release digestible phosphates (V), and hence the lower the migration to the water. The addition of sulfur increasing the availability of phosphorus from phosphate rock, is also a source of sulfur as a nutrient for plants. The aim of the study was to determine the effect of elemental sulfur to the ground rock phosphate on the phosphates (V) and sulfate (VI) ions permeation to waters. In vegetation experiments tested how use of phosphate – sulfur fertilizers affects the movement of phosphates (V) and sulfate (VI) ions to the water. Performed two two-year pot experiment, which tested effect 6 types of phosphate – sulfur fertilizer, differing in degree of milling phosphate (F1 and F2) and the addition of sulfur (S1, S2, S3). The study showed no significant threat to the permeation of phosphates (V) and sulfate (VI) ions into groundwater as a result of phosphate – sulfur fertilizers with ratio of phosphate to sulfur greater than 7:1.

Słowa kluczowe

PL

rosliny uprawne; nawozenie fosforem; nawozy fosforowo-siarkowe; fosforyty; zanieczyszczenia wod; wody podziemne; ladunek zanieczyszczen; jony fosforanowe; jony siarczanowe

• Wydawca: -
• Czasopismo: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Rocznik: 2013
• Numer: 3/III
• Opis fizyczny: s.75-88,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Jakubowski M.

• Zakład Herbologii i Technik Uprawy, Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy, ul.Orzechowa 61, 50-540 Puławy

autor

Kantek K.

• Zakład Herbologii i Technik Uprawy, Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy, ul.Orzechowa 61, 50-540 Puławy

autor

Stanislawska-Glubiak E.

• Zakład Herbologii i Technik Uprawy, Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy, ul.Orzechowa 61, 50-540 Puławy

autor

Korzeniowska J.

• Zakład Herbologii i Technik Uprawy, Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy, ul.Orzechowa 61, 50-540 Puławy

Bibliografia

• Drozd J., Licznar M., Licznar S.E., Weber J. Gleboznawstwo z elementami mineralogii i petrografii. PWN, 2002.
• Gaj R., Klikocka H. Wielofunkcyjne działanie siarki w roślinie – od żywienia do ochrony. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 51 (1), 2011, s.33-44.
• Gorlach E., Mazur T. Chemia rolna. PWN, 2001.
• Grzebisz W. Nawożenie roślin uprawnych. PWRiL, 2009, s. 88-93.
• Haygarth P.M., Jarvis S.C. Transfer of phosphorus from agricultural soils. Advances in Agronomy 66, 1999, s. 196-236.
• Iranipour R., Malakouti M.J., Abedi M.J., Sadjadi A., Ghafourian H. Evaluation of Sulfur and Thiobacillus Bacteria Effects on Phosphorus Availability of Phosphate Rock by Isotopic Dilution Techniqu. Proceedings of The Fourth International Iran& Russia Conference, 2004, s. 520-525.
• Igrass J., Pastuszak M. Udział Polskiego Rolnictwa w emisji związków azotu i fosforu do Bałtyku. Puławy 2009.
• Kalembasa D., Becher M. Zasobność w fosfor gleb użytków zielonych Doliny Liwca na Wysoczyźnie Siedleckiej. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie, t. 10, z. 3 (31), 2010, s. 107-117.
• Korzeniowska J., Stanisławska – Glubiak E. Nowe trendy w wykorzystaniu fosforytów w rolnictwie. Postępy Nauk Rolniczych 3, 2011, s. 57-66.
• Kulczycki G., Patorczyk – Pytlik B. Zawartość siarki w glebach i runi użytków zielonych okolic Wrocławia. PZITS 884, 2008, s. 203-212.
• Kulczycki G., Spiak Z. Zawartość siarki ogólnej i siarczanowej w glebach Polski południowo – zachodniej. Nawozy i Nawożenie, Fertilizers and Fertilization 5,4 (17), 2003, s. 75-81.
• Rauba M. Zawartość związków azotu i fosforu w wodach gruntowych zlewni użytkowanej rolniczo na przykładzie zlewni rzeki Śliny. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych, 40, 2009, s. 5050-511.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie klasyfikacji dla prezentowania stanu wód powierzchniowych i podziemnych, sposobu prowadzenia monitoringu oraz sposobu interpretacji wyników i prezentacjistanu tych wód.
• Sapek A. Rolnictwo polskie i ochrona jakości wody, zwłaszcza wody Bałtyku. WodaŚrodowisko-Obszary Wiejskie, t. 10 z.1 (29), 2010, s. 175-200.
• Szulc W., Rutkowska B., Łabętowicz J. Zawartość siarki ogólnej, organicznej i siarczanowej w profilu glebowym w warunkach różnych systemów uprawy gleby.Ann. UMCS, E, 59 (1), 2004, s. 55-62.
• Taalab A.S., Hellal F.A., Abou-Seeda M.A. Influence of phosphate fertilizers enriched with sulfur on phosphorus avability and corn yield in calcareous soil in arid region. Ozean Journal of Applied Sciences 1 (1), 2008, 105-115.