EN
The paper chromatography method was used for separation and quantitative determination of composition of the group of 5-alkylresorcins present in acetone extracts from the grains of wheat, rye, triticale and harley. In all the examined cereal plants, the presence of six 5-alkylresorcins was stated. The quantitative composition of these substances was the characteristic feature of each of the cereal species.
PL
Rozdzielono mieszaninę 5-alkilorezorcyn występujących w ekstraktach acetonowych z zierniaków pszenicy, żyta, pszenżyta i jęczmienia, stosując technikę chromatografii bibułowej. Fazę stacjonarną stanowił olej parafinowy, a fazą ruchomą był układ rozpuszczalników aceton-woda. Udział procentowy każdej 5-alkilorezorcyny w mieszaninie oznaczano kolorymetrycznie po wyeluowaniu z wywołanych chromatogramów pojedynczych składników. Najwyższą zawartością 5-alkilorezorcyn charakteryzowały się ziarniaki żyta, a najniższą ziarniaki jęczmienia. Skład jakościowy grupy 5-alkilorezorcyn był jednakowy we wszystkich badanych odmianach zbóż, w których stwierdzono sześć homologicznych pochodnych rezorcyny zawierających w łańcuchu alkilowym 15, 17, 19, 21, 23 i 25 atomów węgla. Natomiast skład ilościowy mieszaniny 5-alkilorezorcyn występujących w ziarniakach był bardzo wyraźnie zróżnicowany dla poszczególnych rodzajów zbóż, a w przypadku pszenicy także dla jej gatunków, nie wykazując przy tym istotnej zmienności odmianowej. Głównymi składnikami badanych mieszanin 5-alkilorezorcyn były: heneikozorezorcyna w pszenicy i pszenżycie, heptadecylorezorcyna i nonadecylorezorcyna w życie oraz pentakozorezorcyna w jęczmieniu.