Procesy centralizacji i decentralizacji w aglomeracji warszawskiej w latach 1950-2002

• Autorzy: Lisowski A.

Warianty tytułu

EN

Centralization and decentralization processes in Warsaw agglomeration 1950-2002

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono przejście aglomeracji warszawskiej od fazy rozwoju względnej centralizacji do fazy względnej decentralizacji. Ukazano złożony charakter zmian w rozmieszczeniu ludności i miejsc pracy oraz ich uwarunkowania w ostatnim półwieczu - w warunkach gospodarki planowanej centralnie i gospodarki rynkowej.

EN

The paper outlines the transformation of the Warsaw agglomeration from the phase of relative centralization to relative decentralization. It discusses the complex nature of changes in the distribution of population and jobs and their underlying factors in the last five decades, under the conditions of centrally planned economy and market economy. At the suburbanization stage in the market economy context, rural suburban areas (mainly those bordering on Warsaw) are characterized by a faster rate of growth in the number of jobs, apartments and population. The process of job loss in the downtown district of the city (Śródmieście) was halted, and in the 1990s Warsaw saw a considerable increase in the number of jobs, accompanied by an absolute decrease in the city's population (mainly as a result of negative birth rate), which however was relatively slower than in the 1970s and 1980s. At the same time, the housing stock is gradually decreasing as compared to the 1980s, which is typical of cities entering the disurbanization stage. The agglomeration has been protected from this owing to its extensive investment activity in the 1990s.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Prace i Studia Geograficzne
• Rocznik: 2005
• Tom: 35
• Opis fizyczny: s.13-44,tab.,wykr.,map.,bibliogr.

Twórcy

autor

Lisowski A.

Bibliografia

• Aydalot P., 1987, The issue of urban decline reconsidered: is it population related or job related? Papers of the Regional Science Association, 61, 145-160.
• Berg. van den L., Drewett R., Klaassen L. H., Rossi A., Vijverberg C.H.T., 1982, Urban Europe. A study of growth and decline, Pergamon Press, Oxford.
• Berry B.J.L, 1976, The counterurbanization process, urban America since 1970. [W:] Berry B.J.L. (red.) Urbanization and counterurbanization, Sage, Beverly Hills CA, 17-30.
• Castells M., 1989, Informational city, Oxford, Cambridge MA, Blackwell.
• Champion T., 2001, Urbanization, suburbanization, counterurbanization and reurbanization. [W:] Paddison R. (red.) Handbook of urban studies, Sage Publications, London, 143-161.
• Chmielewski J. M., 1995. Studium możliwości rozwoju obszaru metropolitalnego Warszawy. Biuro Zarządu Miasta Stołecznego Warszawy. Urząd Wojewódzki. Warszawa.
• Chudzyńska. J., 1985., Struktura przestrzenna handlu detalicznego w Warszawie. Dokumentacja Geograficzna 2.
• Ciechocińska M., 1973, Deglomeracja Warszawy: 1965-1970. Biuletyn KPZK PAN, 80.
• Ciechocińska M., 1988, Warszawa - wybrane problemy rozwoju w czterdziestoleciu. [W:] Jałowiecki B., Kaltenberg-Kwiatkowska E. (red.) Procesy urbanizacji i przekształcenia miast w Polsce, Ossolineum, 151-169.
• Duany A., Plater-Zyberk E., Speck J., 2000, Suburban nation: The rise of sprawl and the decline of the American dream, North Point Press, New York.
• Elliot J.R., 1997, Cycles within the system: metropoliatanisation and internal migration in the US, 1965-90, Urban Studies, 34, 1, 21-41.
• Geyer S., Kotuly T.M., 1993, A theorethical foundation for the concept of differential urbanization. International Regional Science Review, 15 (12), 157-177.
• Graham. S., Marvin. S., 1996, Telecommunications and the city: electronic spaces. urban places, Routledge, London and New York.
• Gawryszewski A., 1993, Podstawy gospodarcze rozwoju Warszawy. Biuletyn KPZK PAN, 163, 29-56.
• Gawryszewski A., Korcelli P., Nowosielska E., 1998, Funkcje metropolitalne Warszawy. Zeszyty IGiPZ PAN, nr 53, Warszawa.
• Gontarski Z., 1980, Obszary metropolitalne w Polsce., Biuletyn KPZK PAN 109. Warszawa.
• Gorzelak G., 2004, Warszawa i jej region, nowe relacje w otwartej gospodarce konkurencyjnej (w świetle strategii rozwoju Warszawy i strategii rozwoju Mazowsza) . [W:] Grzelak J., Zarycki T., (red.) Społeczna mapa Warszawy, ISSUW, Scholar, Warszawa, 216-228.
• Grzeszczak J., 1996, Tendencje kontrurbanizacyjne w krajach Europy Zachodniej. Prace Geograficzne IGiPZ PAN, 167.
• Grzeszczak J., 2000, Kontrubanizacja - idea i rzeczywistość. Przegląd Geograficmy, t. 72, 4, 373-393.
• Jakóbczyk-Gryszkiewicz J., 1998, Przeobrażenia stref podmiejskich dużych miast. Studium porównawcze strefy podmiejskiej Warszawy, Łodzi i Krakowa. Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Jałowiecki. B., 2000, Warszawa jako metropolia europejska? [W:] Kukliński A., Kołodziejski L., Markowski T., Dziemianowicz W., (red.) Globalizacja polskich metropolii, Euroreg, Warszawa, 24-80.
• Jerczyński M., 1989, Aktualne tendencje przemian w krajowym systemie miejskim. Prace Geograficzne, 152, 37-52.
• Jędrzejczyk D., Wilk W., 1992, Urbanizacja wsi w strefie podmiejskiej Warszawy, WGSR UW, Warszawa.
• Klaassen L.H., 1988, Myśl i praktyka ekonomiczna a przestrzeń, Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódż.
• Knapp Z., 1983, Aglomeracja warszawska. Analiza trendów rozwoju przestrzennego Warszawy, Politechnika Warszawska, Warszawa.
• Korcelli P., 1987, Growth fluctuations and alternative trajectories of future population change: a case study of the Warsaw Region. Papers of the Regional science Assocation, 61, 131-144.
• Korcelli P., 1989, Zmiany układu migracji w regionie miejskim Warszawy. Prace Geograficzne, 151, 107-120.
• Korcelli P., 1993, Migration and demographic change in the region of Warsaw. Geographia Polonica, 61, 95-102.
• Korcelli P., 1995, Aglomeracje miejskie w latach 90., powolny wzrost, umiarkowana polaryzacja. Biuletyn KPZK, 157, 43-58.
• Korcelli P., 1997, Warszawa i aglomeracja warszawska: tendencje, perspektywy, zagrożenia rozwoju. [W:] Korcelli P. (red.) Aglomeracje miejskie w procesie transformacji: III, Zeszyty IGiPZ PAN, 43, 5-18.
• Lever W., Champion A., 1996, The urban development cycle and the economic system [W:] Lever W., Bailly A. (red.) The spatial impact of economic changes in Europe, Avebury, Aldershot, 204-227.
• Lijewski T., 2003, Koncentracja ośrodków aktywności gospodarczej w Polsce w świetle list 500 firm. Przegląd Geograficzny, 75,2,433-447.
• Lisowski A., 2004, Social aspects of suburbanization stage in Warsaw agglomeration. [W:] Cities in Transition, Dela 21, Department of Geography, University of Ljubljana, Ljubljana, 531-542.
• Lisowski A., 2004, Zmiany warunków życia w aglomeracji warszawskiej 1995-2000. [W:] Jażdżewska I. (red.) Zróżnicowanie warunków życia w mieście (aglomeracji miejskiej) XVIII Konwersatorium Wiedzy o Mieście, Katedra Geografii Miast i Turyzmu, UŁ, Łódź (w druku).
• Liszewski S., 2002, Aglomeracja miejska - Geneza. Przemiany. [W:] Jażdżewska I. (red.) Funkcje metropolitalne i ich rola w organizacji przestrzeni, XV Konwersatorium Wiedzy o Mieście, Katedra Geografii Miast i Turyzmu, UŁ, Łódź, 21-34.
• Long L., Nucci A., 1997, The „clean break” revisited: is US population again deconcentrating? Environment and Planning A, 29, 8, 1355-1366.
• McKenzie R.D., 1926, The scope of human ecology. [W:] Burgess E.W.(red.) The urban community, University of Chicago Press, Chicago, 172-181.
• Mirowski W., 1969, Dynamika i struktura ludności stolicy. [W:] Nowakowski S. (red.) Warszawa. Socjologiczne problemy stolicy i aglomeracji, Książka i Wiedza, Warszawa, 61-82.
• Nowosielska. E., 2000, Sektor usług w aglomeracji warszawskiej 1992-1997, Przemiany strukturalne i tendencje rozwoju. Dokumentacja Geograficzna, 17, IGPZ PAN, Warszawa.
• Parysek J., 1995, Duże miasta Europy i ich rola w procesie urbanizacji, rozwoju społeczno-gospodarczego i europejskiej integracji u schyłku XX wieku. Przegląd Geograficzny, t. 67, 3-4, 225-248.
• Potrykowska A., 1985, Delimitacja strefy podmiejskiej Warszawy. Acta Univesitatius Lodziensis, Folia Geographica, nr 5, 123-144.
• Potrykowska A., 1992, Spatial demograpic trends and spatial patterns in the Warsaw urban region. Geographia Polonica, 59, 127-142 95-111.
• Potrykowska. A., Śleszyński. P., 2001, Mobilność przestrzenna ludności w aglomeracji warszawskiej (1990-1998). [W:] Jażdżewska I. (red.) Miasto postsocjalistyczne -organizacja przestrzeni miejskiej i jej przemiany (część II), XIV Konwersatorium Wiedzy o Mieście, Łódź; 63-76.
• Rajkiewicz A., 2004, Wyniki spisu powszechnego z 2002 r. a strategia długookresowa. Polska 2000 plus, Biuletyn, 1 (9), 11-17.
• Rakowski W., 1975, Procesy urbanizacji wsi na przykładzie województwa warszawskiego. Studia KPZK PAN, z. 50.
• Robert S., Randolph W.G., 1983, Beyond decentralisation: the evolution of population distribution in England and Wales, 1961-1981. Geoforum, 14, 75-192.
• Rydz E., 2002, Tendencje przemian ludnościowych w aglomeracjach nadmorskich. [W:] Jażdżewska I. (red.) Funkcje metropolitalne i ich rola w organizacji przestrzeni, XVI Konwersatorium Wiedzy o Mieście, Łódź, 219-238.
• Rykiel Z., 2002, Przemiany przestrzenne polskiego miasta postsocjalitycznego. [W:] Słodczyk J. (red.) Przemiany bazy ekonomicznej i struktury przestrzennej miast, Uniwersytet Opolski, Opole, 285-295.
• Rykiel Z., Jażdżewska I., 2002, The maturing of the Polish urban system. [W:] Geyer H.S. (red.) International handbook of urban systems, E. Elgar, Cheltenham UK, Northampton MA, 271-294.
• Słodczyk J., 2002, Wielkość miast i ich struktura przestrzenna w świetle kryteriów rozwoju zrównoważonego. [W:] Słodczyk J. (red.) Przemiany bazy ekonomicznej i struktury przestrzennej miast, Uniwersytet Opolski, Opole, 323-331.
• Swianiewicz P., Dziemianowicz W., 1999, Atrakcyjność inwestycyjna miast 1998-1999. Polska Regionów, 7, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Warszawa.
• Szlachta J., 2004, Możliwości i warunki absorpcji środków Unii Europejskiej przez Warszawę do 2006 r. [W:] Grzelak J., Zarycki T., (red.) Społeczna mapa Warszawy, ISSUW, Scholar, Wraszawa, 255-272.
• Śleszyński P., 2004, Rozkład przestrzenny działalności gospodarczej w aglomeracji warszawskiej. Przegląd Geograficzny, 75, 2, 403-432.
• Węcławowicz G., 1999, Miasto polskie w transformacji - kształtowanie się miasta postsocjalistycznego. [W:] Kaczmarek J. (red.) Zróżnicowanie przestrzenne struktur społecznych w dużych miastach, XI Konwersatorium Wiedzy o Mieście, UŁ, Łódź, 33-44.