PL
W pracy określono neutralizujące działania kompostu, zeolitu i tlenku wapnia na skutki wpływu nadmiaru chromu na aktywność biochemiczną gleby. Badania prowadzono w warunkach wazonowych. Przedmiotem badań był piasek słabogliniasty zanieczyszczony chromem w ilości 0, 25, 50, 100 i 150 mg·kg⁻¹ s.m. gleby. Rośliną testową był owies. W próbkach gleby określono aktywność: dehydrogenaz, ureazy, fosfatazy kwaśnej, fosfatazy alkalicznej, katalazy i arylosulfatazy. Zanieczyszczenie gleby chromem różnicowało aktywność biochemiczną gleby. W serii bez substancji łagodzących, chrom(VI) miał bardziej negatywny wpływ na aktywność enzymatyczną gleby niż chrom(III). Wyjątkiem była aktywność fosfatazy alkalicznej, w przypadku której stwierdzono zależności odwrotne. Spośród wszystkich badanych enzymów, największe ujemne działanie obserwowano w aktywności dehydrogenaz i arylosulfatazy. Zastosowanie substancji, które miały na celu zniwelowanie działania chromu, spełniły oczekiwane nadzieje, przy czym najbardziej skutecznym okazał się kompost.
EN
The objective of study was to determine whether the compost, zeolite and calcium oxide were effective in neutralizing the effect of excess chromium on the biochemical activity of soil. A pot experiment was carried out using slightly loamy sand contaminated with chromium in the amount of 0, 25, 50, 100 and 150 mg·kg⁻¹ soil DM. The test crop was oat. The activity levels of dehydrogenase, urease, acid phosphatase, alkaline phosphatase, catalase and arylsulfatase were determined in soil samples. Chromium contamination exerted varied effects on soil biochemical activity. In the treatment without neutralizing amendments, chromium(VI) had a more adverse influence on soil enzyme activity than chromium(III). An opposite trend was noted only for alkaline phosphatase activity. Among the studied enzymes, chromium most negatively affected the activity of dehydrogenase and arylsulfatase. The neutralizing substances, in particular compost, effectively alleviated the negative effects of chromium.