PL
W artykule została przedstawiona problematyka następstw podejmowania przez handlowców działań sprzecznych z zasadami etyki. Na podstawie wyników pierwotnych badań empirycznych omówiono zakres najczęściej doświadczanych przez respondentów nieetycznych praktyk handlowych. Następnie poddano analizie zachowania ankietowanych będące konsekwencją nieuczciwości handlowców, rozpatrując zachowania respondentów w dwóch grupach: zachowań spontanicznych, podejmowanych od razu w placówce handlowej po zetknięciu się z nieetycznym działaniem oferenta oraz zachowań odroczonych w czasie, podejmowanych po opuszczeniu placówki handlowej. Wszystkie zachowania respondentów były rozpatrywane z perspektywy trzech parametrów: zakresu, zasięgu i stopnia aktywności badanych. Okazało się, że ich aktywność była ograniczona, zwłaszcza dotyczyło to zachowań spontanicznych, chociaż w odniesieniu do zachowań odroczonych w czasie można było wyraźnie zauważyć, że odsetek biernych respondentów był znacznie mniejszy. Warto podkreślić, że dwa nieetyczne działania handlowców wzbudzały największą aktywność respondentów zarówno spontaniczną, jak i odroczoną, co wskazuje, że były przez nich najdotkliwiej odczuwane.
EN
In the article the problem of retailers’ dishonesty was presented. On the base of the results of field researches the scope of non ethical retailers’ activities experienced by respondents was described. In the next part of this article respondents’ behaviors made in the influence of retailers’ dishonesty were analyzed in the two groups: impulsive behaviors and moved in the time behaviors. Each described behavior was presented in the three areas: scope, distance and level. The results of researches showed that respondents’ activity was limited, especially in the relation to their impulsive behaviors. Twodishonest retailers’ practices caused the biggest respondents’ impulsive and moved activities. These practices were the most problems for respondents.
RU
В статье представлена проблематика последствий предпринимаемых торговцами действий, противоречащих принципам этики. На основе результатов первичных эмпирических исследований обсуждается круг чаще всего воспринимаемых респондентами неэтичных торговых практик. Затем автор подвергает анализу поведение опрашиваемых, являющееся последствием нечестности торговцев, рассматривая поведение респондентов в двух группах: спонтанного поведения, предпринимаемого ими сразу же в торговом заведении после столкновения с неэтичным действием выступающего с предложением, а также отсроченного поведения, предпринимаемого после выхода из торгового заведения. Все виды поведения респондентов рассматривались из перспективы трех параметров: диапазона, охвата и степени активности обследуемых. Оказалось, что их активность была ограничена; это в особенности касалось спонтанного поведения, хотя по отношению к отсроченному поведению можно было отчетливо заметить, что процент пассивных респондентов был значительно меньше. Стоит подчеркнуть, что два вида неэтичного поведения торговцев возбуждали наибольшую активность респондентов, как спонтанную, так и отсроченную, что указывает на то, что они ими воспримались наиболее чувствительно.