Skutki dywersyfikacji produkcji w specjalistycznych gospodarstwach mlecznych - studium przypadku

• Autorzy: Wilczyński A. , Koloszycz E.

Warianty tytułu

EN

Effects of production diversification in specialised dairy farms - case study

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Procesy specjalizacji i koncentracji zachodzące w produkcji mleka powodują duże uzależnienie gospodarstw od sytuacji cenowej na rynku. Jednym z działań, jakie mogą podjąć rolnicy w celu ograniczenia zmienności dochodów, przy jednoczesnym utrzymaniu stopnia profesjonalizacji, jest zróżnicowanie produkcji rolniczej i osiąganie dochodów z różnych działalności w gospodarstwie. W badaniach oceniono skutki dywersyfikacji poziomej modelowych gospodarstw mlecznych. Pod uwagę wzięto dwa sposoby prowadzenia produkcji żywca wołowego w gospodarstwie: utrzymywanie stada mlecznego wraz z opasaniem własnych cieląt oraz zakup zwierząt przeznaczonych do opasania. Obie strategie zakładały ograniczenie produkcji mleka w gospodarstwach przy jednoczesnym wprowadzeniu opasu bydła. W badaniach uwzględniono dwa scenariusze warunków otoczenia. Pierwszy zakładał stałe warunki działania gospodarstw z 2013 r. (poza płatnościami bezpośrednimi). Drugi scenariusz opierał się na prognozach zmian cen środków produkcji oraz wytwarzanych produktów. Wyniki wskazują, że różnicowanie produkcji przyniesie niższy dochód z rodzinnego gospodarstwa rolnego oraz dochód z tytułu zarządzania niż w przypadku utrzymania wysokiej specjalizacji w produkcji mleka. Uzyskane wyniki oznaczają ponadto, że wyższa dochodowość w sytuacji różnicowania produkcji może wystąpić w strategii opasania bydła pochodzącego z własnej produkcji.

EN

Specialisation and concentration processes taking place in milk production cause major dependence of farms on the price situation on the market. One of the measures that farmers can take up to mitigate the income variability at the same time keeping the level of professionalisation is differentiation of agricultural production and gaining income from various farm activities. The analysis assessed the effects of horizontal diversification of model dairy farms. The research considered two methods of conducting live cattle production on a farm: keeping a dairy herd and own calves for fattening, and purchase of cattle for fattening. Both strategies assumed reduction of milk production on farms with simultaneous introduction of cattle fattening. The research took account of two scenarios of surrounding conditions. The first one assumes constant conditions of operation of farms in 2013 (excluding direct payments). The second one was based on forecasts of price changes in means of production and manufactured products. Results show that production diversification will bring lower family farm income and management income than in case of keeping high specialisation in milk production. The obtained results, moreover, show that higher profitability in case of production diversification may be true for fattening strategy of cattle from own production.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zagadnienia Ekonomiki Rolnej
• Rocznik: 2017
• Numer: 4
• Opis fizyczny: s.95-109,rys.,atb.,bibliogr.

Twórcy

autor

Wilczyński A.

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny, Szczecin

autor

Koloszycz E.

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny, Szczecin

Bibliografia

• Abramczuk, Ł., Augustyńska-Grzymek, I., Czułowska, M., Jabłoński, K., Skarżyńska, A., Żekało, M. (2015). Wskaźniki zmian kosztów bezpośrednich i cen podstawowych produktów rolnych w latach 2014-2015. Warszawa: IERiGŻ-PIB.
• Bocian, M., Osuch, D., Smolik, A. (2017). Parametry techniczno-ekonomiczne według grup gospodarstw rolnych uczestniczących w polskim FADN w 2015 r. Warszawa: IERiGŻ-PIB.
• Deblitz, C., Świtłyk, M. (1999). Zastosowanie modelu TIPI-CAL do budowy międzynarodowej sieci gospodarstw porównawczych. W: Strategia rozwoju obszarów wiejskich w warunkach reformy ustrojowej państwa i procesów integracji europejskiej. Akademia Rolnicza w Szczecinie, Akademia Rolniczo-Techniczna w Olsztynie, t. 1, s. 369-383.
• European Commission (2015). EU Agricultural Outlook. Prospects for EU agricultural markets and income 2015-2025. Brussels: European Union.
• European Dairy Farmers (2012). EDF Raport 2012. Braunschweig: Federal Research Institute for Rural Areas, Forestry and Fisheries, Institute of Farm Economics.
• Fereniec, J. (1999). Ekonomika i organizacja rolnictwa. Warszawa: Wydawnictwo Key Text.
• Goraj, L., Bocian, M., Osuch, D., Smolik, A. (2015). Parametry techniczno-ekonomiczne według grup gospodarstw rolnych uczestniczących w Polskim FADN w 2013 r. Warszawa: IERiGŻ-PIB.
• Goraj, L., Bocian, M., Osuch, D., Smolik, A. (2016). Parametry techniczno-ekonomiczne według grup gospodarstw rolnych uczestniczących w Polskim FADN w 2014 r. Warszawa: IERiGŻ-PIB.
• Goraj, L., Mańko, S. (2011). Model szacowania pełnych kosztów działalności gospodarstw rolnych. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, nr 3(328), s. 28-58.
• GUS (2006). Charakterystyka gospodarstw rolnych w 2005 r. Warszawa.
• GUS (2011). Charakterystyka gospodarstw rolnych w 2010 r. Warszawa.
• GUS (2014). Charakterystyka gospodarstw rolnych w 2013 r. Warszawa.
• Hemme, T. (2000). IFCN – A concept for international analysis of the policy and technology impacts in agriculture. Ein Konzept zur international vergleichenden Analyse von Politik- und Technikfolgen in der Landwirtschaft. Landbauforschung Völkenrode, Sonderheft 215, Braunschweig (Dissertation).
• Hemme, T. (red.). (2014). IFCN Dairy Report 2013. Kiel: IFCN.
• Jerzak, M. (2008). Indywidualne instrumenty zarządzania ryzykiem produkcyjnym, dochodowym i cenowym w rolnictwie. W: M. Hamulczuk, S. Stańko (red.), Zarządzanie ryzykiem cenowym a możliwości stabilizowania dochodów producentów rolnych, IERiGŻ-PIB, s. 59-72.
• Kierul, Z., Majewski, E. (1991). Postęp techniczny w gospodarstwie rolniczym. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne.
• Klepacki, B. (1997). Wybrane pojęcia z zakresu organizacji gospodarsw, produkcji i pracy w rolnictwie. Warszawa: Wydawnictwo SGGW.
• Krammer, M., Larcher, M., Vogel, S., Lautsch, E. (2012). The pattern of Austrian dairy farm houshold strategies. German Journal of Agriculture Economics, t. 61, nr 2, s. 96-113.
• Krupski, R. (red.). (2003). Strategie i zarządzanie strategiczne. W: Zarządzanie strategiczne. Koncepcje – metody. Wrocław: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu.
• Methorst, R.G., Roep, D., Verhees, F.J.,Verstegen, J.A. (2016). Drivers for differences in dairy farmers perceptions of farm development strategies in an area with nature and landscape as protected public goods. Local Economy, t. 31, nr 5, s. 554-571.
• Mishra, A.K., El-Osta, H.S., Johnson, J.D. (2004). Succession in family farm business: empirical evidence from the U.S. farm sector. Presentation at the AAEA Meeting in Denver. Pobrane z: http://purl.umn.edu/20114.
• Obłój, K. (2007). Strategie organizacji. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Romanowska, M. (2004). Planowanie strategiczne w przedsiębiorstwie. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Skarżyńska, A. (2011). Koszty ekonomiczne produkcji mleka – metodyczne ujęcie rachunku oraz wyniki badań w 2009 roku. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, nr 3(328), s. 143-161.
• Stachak, S. (1998). Ekonomika agrofirmy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Stachak, S. (2013). Podstawy metodologii nauk ekonomicznych. Gdańsk: Difin.
• Świtłyk, M. (1999). Zarys nauki o zarządzaniu przedsiębiorstwem rolniczym. Szczecin: Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Szczecinie.
• Tracy, M. (1997). Polityka rolno-żywnościowa w gospodarce rynkowej. Wprowadzenie do teorii i praktyki. Warszawa: Wydawnictwo Olympus Centrum Edukacji i Rozwoju Biznesu.
• World Bank (2016). Commodity Markets Outlook. Washington: World Bank Group.
• Ziętara, W. (2014). Koncentracja i specjalizacja gospodarstw rolniczych w procesie integracji z Unią Europejską. Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego, t. 29, nr 1, s. 157-169.

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0010.6758