Zdrowie fizyczne a funkcjonowanie w szkole na tle rówieśników dziewcząt i chłopców chorych na cukrzycę typu 1

• Autorzy: Urniaz A.

Warianty tytułu

EN

Physical health in the functioning of girls and boys at school with type 1 diabetes mellitus screened against their peers

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem podjętych badań była ocena różnic w funkcjonowaniu w szkole i w grupie rówieśniczej uczniów z cukrzycą typu 1 w porównaniu ze zdrowymi rówieśnikami, w zakresie zdrowia fizycznego na poszczególnych etapach edukacyjnych. Badaniami objęto 218 osób w wieku od 7 do 19 lat (104 dziewczęta i 114 chłopców), w tym 52 dziewczynki i 57 chłopców z poradni diabetologicznej w Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu Dziecięcym w Olsztynie. Byli to chorzy z rozpoznaną klinicznie cukrzyca insulinozależną typu 1. Pozostali badani to dzieci i młodzież ze szkół olsztyńskich. Wszystkich podzielono na grupy wiekowe odpowiadające etapom edukacyjnym. Tworząc kwestionariusz ankiety, posłużono się polską wersją kwestionariusza do badań jakości życia związanej ze zdrowiem dzieci i młodzieży KIDSCREEN. Pod uwagę wzięto obszar dotyczący aspektów zdrowia fizycznego (samooceny stanu zdrowia, aktywności fizycznej dziewcząt i chłopców, ich sprawności fizycznej i zdolności poruszania się w najbliższym otoczeniu). Z badań wynika, że większość dziewcząt i chłopców z cukrzycą typu 1 była bardziej aktywna niż ich zdrowi rówieśnicy, a ponadto nie mała poczucia niższej oceny własnej sprawności fizycznej. Uczennice i uczniowie z cukrzycą typu 1 uważali, że wyższa sprawność fizyczna ma wpływ na lepsze relacje z rówieśnikami. Zdecydowana większość dziewcząt z obu badanych grup, na wszystkich etapach edukacyjnych, pozytywnie ocenia swój stan zdrowia. Również korzystnie oceniają swój stan zdrowia chłopcy na I i IV etapie edukacyjnym, w przeciwieństwie do chłopców z cukrzycą typu 1 na II i III etapie edukacyjnym.

EN

The aim of the study was to assess the differences in functioning at school and fellow group, pupils with type 1 diabetes, compared to their healthy peers in the range of physical health on each educational stage. The research covered 218 girls and boys, aged in 7 to 19 years old (104 girls and 114 boys), including 52 girls and 57 boys from the diabetology clinic in the Regional Specialized Children’s Hospital in Olsztyn. Those were patients with clinically diagnosed insulindependent type 1 diabetes mellitus. The remaining participants were children and youth from the Olsztyn’s schools. All participants were divided into age groups corresponding to their education stages. Survey questionnaire was made of a polish version of the KIDSCREEN questionnaire for testing the quality of life related to the health of children and adolescents. Area regarding aspects of the physical health was taken into account (self-assessment of health status, physical activity of girls and boys, their physical fitness and ability to move in the immediate area). The research shows that most girls and boys with type 1 diabetes are more active than their healthy peers, and there is no sense of lower self-fitness. Pupils with diabetes believe that higher physical fitness affects in better relationships with their contemporaries. The vast majority of girls from both studied groups, at all educational stages, positively evaluate their health. In addition the health status of boys at the 1st and 4th educational stage is self-assessed in a positive way in contrast to boys with type 1 diabetes at the 2nd and 3rd educational stage.

Słowa kluczowe

PL

szkoly podstawowe; szkoly srednie; chlopcy; dziewczeta; ludzie chorzy; choroby czlowieka; cukrzyca typu 1; zdrowie fizyczne; funkcjonowanie

• Wydawca: -
• Czasopismo: Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Kultura Fizyczna
• Rocznik: 2018
• Tom: 17
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.131-142,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Urniaz A.

• Warszawski Uniwersytet Medyczny, Warszawa

Bibliografia

• [1] Gawłowicz K. (2010): Jakość życia dzieci i młodzieży z cukrzycą typu 1. (rozprawa doktorska). Uniwersytet Medyczny w Poznaniu. Wydział Lekarski I. Poznań.
• [2] Góralczyk E. (1996): Choroba dziecka w twoim życiu. CM PPP MEN. Warszawa.
• [3] Górski J. (red.) (2001): Fizjologiczne podstawy wysiłku fizycznego. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Warszawa.
• [4] Graue M., Wentzel-Larsen T., Hanestad BR., Båtsvik B., Søvik O. (2003): Measuring self-reported, health-related, quality of life in adolescents with type 1 diabetes using both generic and disease-specific instruments. Acta Paediatrica, v. 92, Isssue 10, s. 1190–1196.
• [5] Huygen A.C.J., Kuis W., Sinnema G. (2000): Psychological, behavioural and social adjustment in children and adolescents with juvenile chronic arthritis. Ann Rheum Dis., 59, s. 276–282.
• [6] Luszniewicz A., Słaby T. (2008): Statystyka z pakietem komputerowym Statistica PL. Teoria i zastosowania. C.H. Beck. Warszawa.
• [7] Małkowska-Szkutnik A., Gajewski J., Mazur J. (2012): Predyktory poczucia własnej wartości nastolatków z cukrzycą. Medycyna Wieku Rozwojowego, 16(1); s. 35–46.
• [8] Mazur J., Małkowska-Szkutnik A., Dzielska A., Tabak I. (2008): Polska wersja kwestionariusza do badań jakości życia związanej ze zdrowiem dzieci i młodzieży (KIDSCREEN). Instytut Matki i Dziecka. Warszawa.
• [9] Nowakowski A. (2002): Epidemiologia cukrzyc. Diabetologia Praktyczna, 3(4), s. 181–185.
• [10] Rabiej M. (2012): Statystyka z programem Statistica. Helion. Gliwice.
• [11] Varni J.W., Burwinkle T.M., Jacobs J.R., Gottschalk M., Kaufman F., Jones K.L. (2003): The PedsQL™ in Type 1 and Type 2 diabetes: Reliability and validity of the Pediatric Quality of Life Inventory™ Generic Core Scales and Type 1 Diabetes Module. Diabetes Care, 26, s. 631–637.
• [12] Woynarowska B., Tabak I. (2009): Samoocena zdrowia, zachowania zdrowotne i funkcjonowanie w szkole młodzieży z chorobami przewlekłymi. Remedium, 12, s. 22–23.
• [13] Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2012. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Diabetologia Kliniczna 2012, 1, A8–A10.

Identyfikatory

DOI

10.16926/kf.2018.17.18