Wybrane aspekty zrównoważonego użytkowania lasu w nawiązaniu do programu zrównoważonego rozwoju - przykład Polski

• Autorzy: Dudek T. , Zieba W.

Warianty tytułu

EN

Selected aspects of sustainable forest utilization with regard to the sustainable development program - Polish example

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The paper presents the ideas of sustainable development with regard to the specific forest issues and management of its resources. We consider two main directions of forest use, which have the greatest impact on the condition of forest environment, i.e. logging and recreational use of the forest. This confrontation shows how effective the instruments of sustainable development are in collision with, on the one hand, the pragmatic−economic issue of profitability and a specific profit from logging, and, on the other hand, with the autotelic tourist exploration of the forest. The aim of the paper was to discuss selected aspects of sustainable forest use with regard to the sustainable development program and to identify problems, which modern forest management (forest utilisation) faces as a result of society’s expectations and the possibilities of today’s forestry in Poland. The example of Poland shows that there is a full understanding of the need to preserve the forests in the landscape, which was reflected in the form of legal acts and adopted international regulations for sustainable forest management (most forests in Poland have PEFC and FSC certificates). However, considering forest use as one of the main branches of forest management, there is still a large deficit of pro−ecological logging technologies in Poland, especially from difficult mountain areas (about 150 cableways missing), which is largely due to economic factor. The other problem of sustainable forest use in Poland is still low social awareness of the consequences of negative human impact on the forest ecosystem, which is manifested, i.e. littering in forests. Garbage is left both during leisure in forest as well as brought in larger quantities creating so−called wild dumping sites frequently containing also hazardous waste. Another problem of contemporary forest use is the maintenance of durability of forest ecosystems in recreational and tourist areas, especially protected areas, and above all in national parks, most of which in Poland have a forest character. The scale of threat to forest sustainability is incomparably higher here than in economic forests, which results from the large number of visitors in the national parks.

Słowa kluczowe

PL

lesnictwo; gospodarka lesna; gospodarka zrownowazona; uzytkowanie lasu; uzytkowanie zrownowazone; pozyskiwanie drewna; uzytkowanie rekreacyjne; rozwoj zrownowazony; Polska

• Wydawca: -
• Czasopismo: Sylwan
• Rocznik: 2018
• Tom: 162
• Numer: 06
• Opis fizyczny: s.469-478,bibliogr.

Twórcy

autor

Dudek T.

• Wydział Biologiczno-Rolniczy, Uniwersytet Rzeszowski, ul.Ćwiklińskiej 2, 35-601 Rzeszów

autor

Zieba W.

• Instytut Filozofii, Uniwersytet Rzeszowski, al.T.Rejtana16C, 35-959 Rzeszów

Bibliografia

• Aneks 2 do Rezolucji L2. Paneuropejskie wytyczne szczebla operacyjnego dotyczące zrównoważonej gos-podarki leśnej. 1998. Trzecia Konferencja Ministrów w Sprawie Ochrony Lasów w Europie 2-4 czerwca 1998 roku. Lizbona, Portugalia.
• Bernard F., de Groot R. S., Campos J. J. 2009. Valuation of tropical forest services and mechanisms to finance their conservation and sustainable use: A case study of Tapantí National Park, Costa Rica. For. Policy Econ.11 (3): 174--183.
• Bukowski Z. 2009. Zrównoważony rozwój w systemie prawa, Wydawnictwo TNOIK, Toruń.
• Costanza R., Arge R., de Groot R. S., Farber S., Grasso M., Hannon B., Limburg K., Naeem S., O’Neil R. V., Paruelo J., Raskin R. G., Sutton P., van den Belt M. 1997. The total value of the world’s ecosystem services and natural capital. Nature 387: 253-260.
• Destan S., Bekiroglu S. 2011. Evaluation of the territorial system of forest recreation by natural indicators: Belgrade forest example. Afr. J. Agric. Res. 6 (1): 212-223.
• Dokumenty końcowe Konferencji Narodów Zjednoczonych „Środowisko i Rozwój”. 1998. Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa.
• Dudek T. 2011. Warianty technologiczne zrywki drewna mobilnymi kolejkami linowymi. Technika Rolnicza Ogrodnicza Leśna 5: 8-9.
• Dudek T. 2012. Efektywność wybranych technologii zrywki drewna długiego w lasach górskich. Technika Rolnicza Ogrodnicza Leśna 2: 14-16.
• Dudek T. 2013. Ocena potencjału rekreacyjnego lasów w terenie o zróżnicowanej orografii na przykładzie Czarnorzecko-Strzyżowskiego Parku Krajobrazowego. Sylwan 157 (10): 775-779.
• Dudek T. 2014. Potencjał rekreacyjny Magurskiego Parku Narodowego a rzeczywista liczba zwiedzających. Sylwan 158 (11): 875-879.
• Dudek T. 2016. Potencjał rekreacyjny lasów podmiejskich Rzeszowa wobec zapotrzebowania na wypoczynek w lasach wśród mieszkańców województwa podkarpackiego. Sylwan 160 (2): 169-176.
• Dudek T. 2017. Recreational potential as an indicator of accessibility control in protected mountain forest areas. J. Mt. Sci. 14 (7): 1419-1427.
• Dudek T., Sosnowski J. 2011. Ocena środowiskooszczędności wybranych technologii zrywki drewna w lasach górskich. Sylwan 155 (6): 413-420.
• Foody G. M. 2003. Remote sensing of tropical forest environments: towards the monitoring of environmental resources for sustainable development. Int. J. Remote Sens. 24 (20): 4035-4046.
• Gołos P. 2013. Rekreacyjna funkcja lasów miejskich i podmiejskich Warszawy. Leś. Pr. Bad. 74 (1): 57-70.
• Graja-Zwolińska S. 2009. Rola wskaźnika chłonności turystycznej w kształtowaniu przestrzeni turystycznej parków narodowych. Studia i Materiały CEPL 23: 187-192.
• Gwiazdowicz M. 2001. Certyfikacja gospodarki leśnej i produktów drzewnych. Biuro Studiów i Ekspertyz 802: 1-7.
• Heidegger M. 1994. Bycie i czas. WN PWN, Warszawa.
• Janeczko E., Woźnicka M. 2009. Zagospodarowanie rekreacyjne lasów Warszawy w kontekście potrzeb i oczekiwań mieszkańców stolicy. Studia i Materiały CEPL 23: 131-139.
• Keith S., Brown Jr. 1997. Diversity, disturbance, and sustainable use of Neotropical forests: insects as indicators for conservation monitoring. J. Inscect Conserv. 1 (1): 25-42.
• Kuhn T. S. 1968. Struktura rewolucji naukowych. PWN, Warszawa.
• Lakatos I. 1995. Pisma z filozofii nauk empirycznych. PWN, Warszawa.
• Lyotard J.-F. 1997. Kondycja ponowoczesna. Raport o stanie wiedzy. Fundacja Aletheia, Warszawa.
• Łonkiewicz B., Głuch G. 1991. Wytyczne rekreacyjnego zagospodarowania lasów. Wyd. Instytut Badawczy Leśnictwa, Warszawa.
• Ma X. L., Ryan Ch., Bao J. G. 2009. Chinese national parks: Differences, resource use and tourism product portfolios. Tourism Manage. 30 (1): 21-30.
• Marques J. A. G. 2011. Forest Certification as a promotion tool for sustainable forest management in Portugal. Universidade de Lisboa, Lisbona.
• Marzano M., Dandy N. 2012. Recreational use of forests and disturbance of wildlife. Forestry Commission, Edinburgh.
• Mordka C. 2009. Świadomość, świat, spostrzeżenie. Zarys zagadnień, Wyd. UMCS, Lublin.
• Moyle B. 2013. Managing outdoor recreation: case studies in the national park. Ann. Tourism Res. 41: 244-266.
• Nepstad D., Schwartzman S., Bamberger B., Santilli M., Ray D., Schlesinger P., Lefebvre P., Alencar A., Prinz E., Fiske G., Rolla A. 2006. Inhibition of Amazon Deforestation and Fire by Parks and Indigenous Lands. Conservation Biology 20 (1): 65-73.
• Obua J. 1997. Environmental Impact of Ecotourism in Kibale National Park, Uganda. J. Sustain. Tour. 5 (3): 213-223.
• Partyka J. 2010. Udostępnianie turystyczne parków narodowych w Polsce a krajobraz. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego 14: 252-263.
• Paschalis-Jakubowicz P. 1996. Użytkowanie lasu wielofunkcyjnego. Sylwan 140 (1): 5-11.
• Paschalis-Jakubowicz P. 1997. Założenia do zasad użytkowania lasu w koncepcji trwałego i zrównoważonego gospodarowania lasami. Sylwan 141 (1): 49-56.
• Paschalis-Jakubowicz P. 2009. Leśnictwo a leśna turystyka i rekreacja. Studia i Materiały CEPL 23: 29-35.
• Paschalis-Jakubowicz P. 2011. Theoretical Basis and Implementation of the Idea of Sustainable Development in Forestry. Probl. Ekorozw. 6 (2): 101-106.
• Pasek M., Nowak-Zaleska A. 2010. Obciążenie rekreacyjne lasu w świetle jego chłonności naturalnej na przykładzie rezerwatu przyrody „Kępa Redłowska”. Sylwan 154 (2): 124-129.
• Piątek Z. 2008. Ekofilozofia. Wyd. UJ, Kraków.
• Płotkowski L. 2008. Ekonomiczne aspekty oceny funkcji lasu, czyli gospodarka leśna w koncepcji zrównoważonego rozwoju. Studia i Materiały CEPL 19: 252-272.
• Rametsteiner E., Simula M. 2003. Forest certification – an instrument to promote sustainable forest management? J. Environ. Manage. 67 (1): 87-98.
• Raport o stanie lasów w Polsce 2013. 2014. CILP, Warszawa.
• Stańczykiewicz A., Sowa J. M., Szewczyk G. 2011. Uszkodzenia drzew i odnowienia w wyniku ręczno-maszynowego pozyskania drewna z wykorzystaniem urządzeń agregowanych z ciągnikami rolniczymi. Sylwan 155 (2): 129-137.
• State of Europe’s forests. The MCPFE report on sustainable forest management in Europe. 2007. Ministerial Conference on the Protection of Forests in Europe, Warszawa.
• Sustainable Development Goals. 2015. Zrównoważony rozwój i cele zrównoważonego rozwoju. http://www.unic.un.org.pl. Dostęp: 28.12. 2017.
• Symmonds M. C., Hammitt W. E., Quisenberry V. L. 2000. Managing recreational trail environments for mountain bike user preferences. Environ. Manage. 25 (5): 549-564.
• The Economics of Ecosystems and Biodiversity. 2008. Welzel+Hardt, Wesseling, Germany.
• Toman M. A., Ashton P. M. S. 1996. Sustainable forest ecosystems and management: a review article. Forest Sci. 42 (3): 366-377.
• Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach. 1991. Dz. U. Nr 101, poz. 444.
• Zięba W. 2007. Filozoficzno-aksjologiczne zaplecze ekorozwoju. Probl. Ekorozw. 2 (1): 19-25.