PL
Cel pracy. Celem pracy była ocena związku między gęstością mineralną kości promieniowej dorosłych kobiet a ich aktywnością fizyczną. Materiał i metody. Badaniami objęto 67 kobiet w wieku 48,5-61 lat, w tym 30 kobiet aktywnych fizycznie (grupa badana) i 37 kobiet charakteryzujących się siedzącym stylem życia i nie uprawiających żadnej aktywności ruchowej (grupa kontrolna). Zastosowano badanie densytometryczne kości przedramienia (w dwóch punktach pomiaru: proksymalnym i ultradystalnym), metodą p-DEXA, podwójnej wiązki, za pomocą aparatu firmy NORLAND. W interpretacji wyników pomiarów BMD uwzględniono wskaźnik T-score, odnoszący wynik pomiaru do szczytowej masy kostnej z kryteriami World Health Organization (WHO). Skład ciała kobiet oceniono metodą bioelektrycznej impedancji (BIA Tanita BC 418). Wyniki opracowano przy użyciu programu Statistica z wykorzystaniem statystyk opisowych i analizy wariancji ANOVA (jednowymiarowe testy istotności dla BMI i T-score) oraz MANOVA (wielowymiarowe testy istotności dla BMD, test Wilksa). Wyniki. Na podstawie wskaźnika Body Mass Indeks (BMI) prawidłową masę ciała stwierdzono u 73,3% kobiet aktywnych i u 54% nie podejmujących żadnej aktywności fizycznej. Lepszą gęstość mineralną tkanki kostnej (wyrażoną w g/cm2) we wszystkich punktach pomiaru stwierdzono u kobiet systematycznie podejmujących wysiłek fizyczny w stosunku do biernych fizycznie. Na podstawie wyników pomiaru BMD w odniesieniu do szczytowej masy kostnej T-score stwierdzono znacznie mniej przypadków osteopenii, czyli zaniżonej gęstości mineralnej kości w grupie aktywnej fizycznie w porównaniu z grupą kontrolną. Istotne różnice w zmineralizowaniu tkanki kostnej wykazano tylko wśród kobiet przed menopauzą uczęszczających na zajęcia fitness w stosunku do kobiet nie podejmujących żadnej aktywności ruchowej. Wnioski. Aktywność kobiet zwiększona dopiero w wieku perimenopauzalnym była podejmowana zbyt późno, żeby zniwelować zwiększony ubytek masy kostnej związany ze zmianami hormonalnymi. Badania wskazały na konieczność rozważenia, przez kluby fitness i organizacje zajmujące się propagowaniem aktywności fizycznej wśród kobiet, dostosowania zajęć ruchowych odpowiednio do potrzeb wynikających zarówno z zasad prewencji osteoporozy, jak i wieku lub stanu hormonalnego kobiet.
EN
Aim. The aim of thisstudy was to assess the association between radial bone mineral density of adult women and their physical activity. Material and methods. The study involved 67 womena ged 48.5-61 years, including 30 physically active women (study group) and 37 women, characterized by a sedentary lifestyle and not practicing any physical activity (control group). Forearm bone densitometry was applied (measurement at two points: proximal and ultradistal), using p-DEXA, dual-beam, with the camera’s Norland. In interpreting the results of measurements included BMD T-score index, which refers to the measurement of peak bone mass, according to the criteria of the World Health Organization (WHO). Body composition of women, assessed by bioelectrical impedance analysis (BIA Tanita BC 418). The results were analyzed using Statistica using descriptive statistics and ANOVA (univariate tests of significance for BMI and T-score) and MANOVA (multivariate tests of significance for BMD, Wilks’ test). Results. On the basis of the ratio Body Mass Index (BMI), 73.3% of active women had proper weight. In the control group (women not taking up any physical activity) the proper weight was shown in 54.1%. Improved bone mineral density expressed in g/cm2 was noticed in study group in comparison to control group at all points of measurement. Based on the results of BMD measurement in relation to peak bone mass T-scores, significantly fewer cases of osteopenia, (the underestimation of bone mineral density) was noticed in physically active group when compared to controls. Significant differences in bone mineral tissue were observed only among premenopausal women who attend fitness classes in comparison to women not taking any exercise. Conclusions. Increasing physical activity at the age of perimenopausal is too late to compensate for increased bone loss associated with hormonal changes. The study highlighted that the fitness clubs and organizations involved in promoting physical activity among women, should adjust the physical exercises to be appropriate to the needs of both: the principles for the prevention of osteoporosis as the age or hormonal status of women.