PL
Głównym celem pracy jest przedstawienie perspektyw uprawy i produkcji buraków cukrowych w Polsce w krótkim okresie po zniesieniu istniejących regulacji rynku cukru w UE. W Polsce produkcja cukru buraczanego stanowi obecnie ostatnią gałąź w produkcji żywności w pełni regulowaną przez państwo. W 2017 roku regulowany od wielu lat rynek cukru zostanie uwolniony. Do określenia skali możliwych zmian zastosowano optymalizacyjny model gospodarstwa wykorzystujący technikę pozytywnego programowania matematycznego (PMP). Dla typów gospodarstw rolniczych wyodrębnionych z próby FADN określono bazową i alternatywną (po całkowitym uwolnieniu rynku) strukturę produkcji oraz odpowiadające jej wyniki finansowe. Wyniki wskazują, że zniesienie kwoty cukru będzie sprzyjało nieznacznemu zwiększeniu udziału buraków cukrowych w strukturze zasiewów, zwłaszcza w dużych gospodarstwach roślinnych. Jednocześnie można się spodziewać pogorszenia opłacalności tej uprawy, co w efekcie doprowadzi do niewielkiego obniżenia przeciętnego dochodu gospodarstw rolniczych, w szczególności w regionach ze znaczącym udziałem buraków w strukturze upraw.
EN
In Poland, the production of sugar beet is currently the last branch of agriculture controlled by the state. In 2017, the market for sugar will be deregulated. The main aim of this work is to present the prospects of production of sugar beet in Poland, in a short period after the abolition of the existing regulation in the EU. To determine the scale of possible changes farm optimization model using the technique of positive mathematical programming (PMP) was applied. For individual types of farms extracted from the sample FADN base and alternative (after complete deregulation) the structure of production and the financial results was estimated. The results indicate that the abolition of sugar quotas will lead to small increase of the sugar beets crop structure, especially in large crop farms. At the same time decrease profitability of this crop will lead to a slight reduction of the average income of farms, especially in regions with a significant participation in the structure of the beet crop.