EN
The objective of this study was to evaluate sorption properties, to characterise se-lected physicochemical properties, and to conduct instrumental colour analysis during storage of four instant plant beverages purchased on the Czech market. The evaluation was conducted for four powdered instant plant beverages: oat (I), buckwheat (II), rice (III), and corn (IV) ones. The sorption properties of the investigated products were analysed with the static method by determin-ing isotherms of water vapour sorption. The scope of the study included water activity in the range from 0.07 to 0.98 (25°C). The moisture equilibrium of the system settled within 45 days. Based on the initial weight of the product and changes in water content, equilibrium contents of water were computed and water vapour sorption isotherms were plotted. BET equation in water activity range of 0.07≤aw≤0.33 was used for mathematical interpretation of the course of water vapour sorption isotherms. Applicability of the BET model for the description of plotted isotherms was evaluated based on values of determination coefficient (R2) and standard error of estimation (FitStdErr) that were determined with the use of Jandel-Table Curve 2D v 5.01 software. The evaluation of phys-icochemical properties of the analysed instant powdered products was carried out based on the assessment of granulometric composition, loose and tapped bulk density, Hausner ratio (HR), and Carr index (ICarr). Colour parameters L*, a*, and b* were determined in the international CIE system using a Konica-Minolta CR 400 colorimeter for standard observer 2º and illuminant D 65. The conducted analyses demonstrated that differences in the sorption as well as physicochemical prop-erties of the investigated instant plant beverages were determined, most of all, by the heterogene-ous raw material composition of the analysed products.
PL
Celem podjętych badań była ocena właściwości sorpcyjnych, charakterystyka wybranych właściwości fizykochemicznych oraz instrumentalna ocena barwy w czasie przechowywania czterech roślinnych napojów instant zakupionych na rynku czeskim. Ocenie poddano roślinne produkty w proszku instant: owsiany (I), gryczany (II), ryżowy (III) oraz kukurydziany (IV).W badanych produktach ocenę właściwości sorpcyjnych dokonano metodą statyczną poprzez wyznaczenie izoterm sorpcji pary wodnej. Zakres badań obejmował aktywność wody od 0,07 do 0,98 (25oC). Czas ustalania równowagi wilgotnościowej układu wynosił 45 dni. Na podstawie początkowej masy produktu oraz zmian zawartości wody obliczono równo-wagowe zawartości wody i wykreślono izotermy sorpcji pary wodnej. Do matematycznej interpretacji przebiegu izoterm sorpcji pary wodnej zastosowano równanie BET w zakresie aktywności wody 0,07≤aw≤0,33. Przydatność modelu BET do opisu uzyskanych izoterm oceniono na podstawie wartości współczynnika determinacji (R2), błędu standardowego estymacji (FitStdErr), wyznaczonych za pomocą programu Jandel-Table Curve 2D v 5.01. Ocenę właściwości fizykochemicznych badanych produktów w proszku instant przeprowadzono w oparciu o ocenę składu granulometrycznego, gęstości luźnej i utrzęsionej, współczynnika Hausnera HR oraz indeksu Carra ICarr. Parametry barwy L*, a*, b* oznaczono w systemie międzynarodowym CIE za pomocą kolorymetru Konica-Minolta CR 400 dla standardowego obserwatora 2º i iluminatu D 65. Na podsta-wie przeprowadzonych badań stwierdzono, że różnice właściwości sorpcyjnych jak również właściwości fizykochemicznych badanych roślinnych napojów instant determinowane były przede wszystkim heterogenicznym składem surowcowym badanych produktów.