Podstawowy skład chemiczny oraz udział kwasów tłuszczowych i zawartość cholesterolu w mleku krów czterech ras użytkowanych w intensywnych technologiach chowu

• Autorzy: Litwinczuk Z. , Kowal M. , Barlowska J.

Warianty tytułu

EN

Basic chemical composition, proportion of fatty acids, and cholesterol content in milk of four breeds of cows used in the intensive husbandry technologies

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Określono podstawowy skład chemiczny oraz udział kwasów tłuszczowych i zawartość cholesterolu w próbach mleka pobranych od krów 4 ras, tzn. polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej odmiany czarno-białej – PHF HO (269 prób) i czerwono-białej – PHF RW (302), simentalskiej – SM (240) oraz jersey – JE (335). Wykazano, że w intensywnej technologii chowu największą dobową wydajność mleka uzyskiwano od krów rasy PHF HO (średnio 25,8 kg). Niewiele mniejszą wydajność mleka (23,2 kg) uzyskiwano również od krów rasy SM (reprezentujące kombinowany typ użytkowy), zachowując jednocześnie bardzo korzystną proporcję białka do tłuszczu (0,86). Mleko krów rasy SM zawierało istotnie najwięcej (p ≤ 0,05) krótko- i średniołańcuchowych nasyconych kwasów tłuszczowych (SFAsmc), natomiast mleko od krów rasy PHF HO i JE charakteryzowało się istotnie wyższym (p ≤ 0,01) udziałem długołańcuchowych nasyconych kwasów tłuszczowych (SFAlc). Udział CLA w mleku wszystkich analizowanych ras krów był dość niski, przy czym istotnie najwyższy (p ≤ 0,01) – w mleku krów ras JE (0,35 %) i SM (0,33 %), a najniższy – PHF HO (0,23 %). Największą (p ≤ 0,01) zawartość cholesterolu stwierdzono w mleku krów rasy PHF RW (25,39 mg/100 ml), najmniejszą zaś w mleku krów rasy JE (15,71 mg/100 ml). Faza laktacji, w tym systemie użytkowania (intensywnym) nie miała istotnego wpływu na udział kwasów tłuszczowych i zawartość cholesterolu w mleku. Oceniając równoczesny wpływ rasy i fazy laktacji stwierdzono istotne interakcje (p ≤ 0,01) w przypadku wydajności dziennej, zawartości tłuszczu i suchej masy, a przy p ≤ 0,05 – zawartości białka i laktozy.

EN

There were analyzed the basic chemical composition, proportion of fatty acids, and cholesterol content in milk samples obtained from four breeds of cows, i.e. Polish Holstein-Friesian – Black and White variety – PHF HO (269 samples) and Red and White variety – PHF RW (302), Simmental – SM (240), and Jersey – JE (335). It was proved that in the intensive husbandry technology, the PHF HO cows had the highest daily milk yield (25.8 kg per day on average). The SM cows (representing a combined type of use) obtained a slightly lower milk yield (23.2 kg) together with a very advantageous protein to fat ratio (0.86). Milk from the SM cows had significantly the highest (p ≤ 0.05) content of short- and medium chain saturated fatty acids (SFAsmc), while milk from PHF HO and JE cows was characterized by a significantly (p≤0.01) higher proportion of long-chain saturated fatty acids (SFAlc). The content of CLA in milk from all the cow breeds analysed was rather low with significantly the highest percent level in milk from JE cows (0.35 %, at p ≤ 0.01) and SM cows (0.33 %, at p ≤ 0.01), and the lowest in milk from the PHF HO cows (0.23 %). The highest content of cholesterol (25.39 mg/100 ml) was reported in milk from the PH FEW cows, and the lowest in milk from the Jersey cows (15.71 mg/100 ml). The stage of lactation in that (intensive) livestock farming had no significant effect on the proportion of fatty acids and cholesterol content in milk. While comparing the simultaneous effect of breed and stage of lactation, significant interactions were found (p ≤ 0.01) among the daily milk yield, percent level of fat, and dry matter (p ≤ 0.01), and among the protein and lactose contents (p ≤ 0.05).

Słowa kluczowe

PL

krowy mleczne; uzytkowanie mleczne; rasy zwierzat; chow intensywny; mleko; sklad chemiczny; kwasy tluszczowe; zawartosc kwasow tluszczowych; cholesterol; zawartosc cholesterolu

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywność Nauka Technologia Jakość
• Rocznik: 2014
• Tom: 21
• Numer: 4
• Opis fizyczny: s.108-121,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Litwinczuk Z.

• Katedra Hodowli i Ochrony Zasobów Genetycznych Bydła, Wydział Biologii i Hodowli Zwierząt, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul.Akademicka 13, 20-950 Lublin

autor

Kowal M.

• Katedra Hodowli i Ochrony Zasobów Genetycznych Bydła, Wydział Biologii i Hodowli Zwierząt, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul.Akademicka 13, 20-950 Lublin

autor

Barlowska J.

• Katedra Towaroznawstwa i Przetwórstwa Surowców Zwierzęcych, Wydział Biologii i Hodowli Zwierząt, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul.Akademicka 13, 20-950 Lublin

Bibliografia

• [1] AOAC, Official Methods of Analysis of the AOAC 969.22. Methyl esters of fatty acids in oils and fatts. 17th Ed. Arlington-Virginia USA, 2000.
• [2] AOAC, Official Methods of Analysis of the AOAC 969.33. Fatty acids on oils and fatty. 17th Ed. Arlington-Virginia USA, 2000.
• [3] Barłowska J., Litwińczuk Z., Król J., Topyła B.: Technological usefulness of milk cows of six breeds maintained in Poland relative to a lactation phase. Pol. J. Food Nutr. Sci., 2006, 15 (56), 17- 21.
• [4] Barłowska J., Litwińczuk Z.: Genetyczne i środowiskowe uwarunkowania profilu kwasów tłuszczowych mleka. Med. Weter., 2009, 65 (5), 310-314.
• [5] Barłowska J., Szwajkowska M., Litwińczuk Z., Matwijczuk A.: The influence of cows breed and feeding system on the dispersion state of milk fat content of cholesterol. Rocz. Nauk. PTZ, 2011, 7(3), 57-65.
• [6] Bauman D.E., Corl B.A., Peterson D.G.: The biology of conjugated linoleic acids in ruminants. In: Advances in conjugated linoleic acid research. Eds. J.L. Sebedio, W.W. Christie, R. Adlof, OAOCSPress, USA, 2003, pp. 146-173.
• [7] Brodziak A., Litwińczuk A., Topyła B., Wolanciuk A.: Wpływ interakcji sezonu produkcji z rasą i systemem żywienia krów na wydajność i właściwości fizykochemiczne mleka. Rocz. Nauk. PTZ,2012, 8 (1), 19-27.
• [8] FAOSTAT, 2013, Food and Agriculture Organization of The United Nations, Statistics Division, Dostęp w Internecie: [20.10.2013]; http://faostat.fao.org
• [9] Felius M., Koolmees P., Theunissen B.: On the breeds of cattle-historic and current classifications. Diversity, 2011, 3, 660-692.
• [10] Felkner-Poźniakowska B., Pietrzak-Fiećko R., Kotlarska M., Kacprzak S.: Skład kwasów tłuszczowych tłuszczu mleka krów z chowu alkierzowego w okresie letnim i zimowym. Żywność. Nauka.Technologia. Jakość, 2012, 1 (80), 81-92.
• [11] Ikonen T., Morry S., Tyrisevä A.-M., Routtinen O., Ojala M.: Genetic and phenotypic correlations between milk coagulation properties, milk production traits, somatic cell count, casein content andpH of milk. J. Dairy Sci., 2004, 87, 458-467.
• [12] Litwińczuk A., Barłowska J., Król J., Sawicka W.: Porównanie składu chemicznego i zawartości mocznika w mleku krów czarno-białych i simentalskich z okresu żywienia letniego i zimowego.Annales UMCS, sec. EE., 2006, XXIV, 10, 67-72.
• [13] Litwińczuk Z., Barłowska J., Chabuz W., Brodziak A.: The nutritional value and technological suitability of milk from cows of 3 Polish breeds included in the programme of genetic resources conservation. Ann. Anim. Sci., 2012, 12 (3), 423-432.
• [14] Miciński J., Klupczyński J.: Correlation between polymorphic variants of milk proteins, and milk yield and chemical composition in Black-and-White and Jersey cows. Pol. J. Nutr. Sci., 2006, 15(56), 137-143.
• [15] Neja W., Bogucki M., Krężel-Czopek S., Kunert S.: Wpływ systemu utrzymania na użytkowość mleczną krów. Rocz. Nauk. PTZ, 2010, 6 (2), 59-64.
• [16] Perišić P., Skalicki Z., Petrović M. M., Bogdanović V., Ružić-Muslić D.: Simmental cattle breed in different production systems. Biotechnology in Animal Husbandry, 2009, 25 (5-6), 315-326.
• [17] Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka. Ocena i Hodowla Bydła Mlecznego. Dane za rok 2012, Warszawa 2013.
• [18] Sturaro A., Tiezzi F., Penasa M., De Marchi M., Cassandro M.: Study of milk coagulation properties in multibreed Italian dairy herds. Acta Argic. Slovenica, 2012, 3, 89-92.

Identyfikatory

DOI

10.15193/ZNTJ/2014/95/108-121