Znaczenie skrzynek lęgowych dla ptaków obszarów leśnych na przykładzie Wielkopolskiego Parku Narodowego

• Autorzy: Kudelska K. , Podkowa P. , Karaskiewicz K. , Surmacki A.

Warianty tytułu

EN

Importance of nest boxes for breeding birds in forest areas - the Wielkopolski National Park case study

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The study embraced 159 nest boxes placed in three different study plots in the Wielkopolski National Park in western Poland. In the first season, 64% of nest boxes were occupied by four species: great tit Parus major, blue tit Cyanistes caeruleus, Eurasian nuthatch Sitta europaea and European pied flycatcher Ficedula hypoleuca. The dominant species were great and blue tits. Over 80% of broods of great tits and blue tits were reared successfully. Birds preferred nest boxes located in plots with domination of oaks and Scots pine and with rich underbrush. Woodpeckers damaged entrances of 70% of the nest boxes, but did not cause any brood losses. In 13% of the boxes nests of hornets, bumblebees and wasps were found. Bumblebees chose boxes with a bird nest material, whereas wasps and hornets avoided sites occupied by the birds. In general, the insects had a small impact on breeding success of birds and caused failure of only 3% of all broods. Obtained results show that nest boxes in forests may increase density of the most common cavity nesters and secure their high breeding success.

Słowa kluczowe

PL

lesnictwo; lasy; fauna; ptaki legowe; wystepowanie; sukces legowy; skrzynki legowe; wykorzystanie; Wielkopolski Park Narodowy

• Wydawca: -
• Czasopismo: Sylwan
• Rocznik: 2017
• Tom: 161
• Numer: 11
• Opis fizyczny: s.949-957,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Kudelska K.

• Zakład Biologii i Ekologii Ptaków, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, ul.Umultowska 89, 61-614 Poznań

autor

Podkowa P.

• Zakład Biologii i Ekologii Ptaków, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, ul.Umultowska 89, 61-614 Poznań

autor

Karaskiewicz K.

• Wielkopolski Park Narodowy, Jeziory, 62-050 Mosina

autor

Surmacki A.

• Zakład Biologii i Ekologii Ptaków, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, ul.Umultowska 89, 61-614 Poznań

Bibliografia

• Amininasab S. M., Vedder O., Schut E., de Jong B., Magrath M. J. L., Korsten P., Komdeur J. 2016. Influence of fine-scale habitat structure on nest-site occupancy, laying date and clutch size in Blue Tits Cyanistes caeruleus. Acta Oecol. 70 (01): 37-44.
• Bednorz J. 1997. Ptaki Wielkopolskiego Parku Narodowego. Prace Zakł. Biol. i Ekol. Ptaków UAM 8.
• Chodkiewicz T. 2015. Załącznik 1 i 2. W: Monitoring ptaków z uwzględnieniem obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 lata 2015-2018. http://monitoringptakow.gios.gov.pl/raporty
• Ekner-Grzyb A., Żołnierowicz K. M., Lisicki D., Tobółka M. 2014. Habitat selection taking nest-box age into account: A field experiment in secondary hole-nesting birds. Folia Zool. 63 (4): 251-255.
• Figarski T., Kajtoch Ł., Pełka J. 2007. Akcja wieszania budek lęgowych dla traczy nurogęsi na Zbiorniku Dobczyckim. Kraska 15 (2): 10-11.
• Gibb J. 1950. The breeding biology of the great and blue titmice. Ibis 92 (4): 507-539.
• Gryz J., Krauze-Gryz D. 2011. Wykorzystanie skrzynek lęgowych przez puszczyki Strix aluco w środkowej Polsce. Studia i Materiały CEPL 27: 120-125.
• Jabłoński P. G., Cho H. J., Song S. R., Kang Ch. K., Lee S. 2013. Warning signals confer advantage to prey in competition with predators: bumblebees steal nests form insectivorous birds. Behav. Ecol. Sociobiol. 67: 1259-1267.
• Keller L. F., van Noordwijk A. J. 1994. Effects of local environmental conditions on nestling growth in the Great Tit Parus major L. Ardea 82 (2): 349-362.
• Kozłowski P. 1992. Skrzynki lęgowe jako miejsce gniazdowania ptaków w parkach miejskich Warszawy. Acta Ornithol. 27 (1): 21-33.
• Lalas C., Jones P. R., Jones J. 1999. The design and use of nest box for Yellow-eyed Penguins Megadyptes antipodes – a response to a conservation need. Mar. Ornithol. 27: 199-204.
• Leniowski K., Węgrzyn E. 2013. Zasiedlenie poszczególnych typów budek lęgowych w lesie sosnowym – ocena efektywności kompensacji przyrodniczej względem różnych gatunków ptaków. Sylwan 157 (11): 854-859.
• Mänd R., Tilgar V., Lőhmus A., Leivits A. 2005. Providing nest boxes for hole-nestling birds – Does habitat matter? Biodivers. Conserv. 14: 1823-1840.
• Maziarz M., Broughton R. K., Wesołowski T. 2017. Microclimate in tree cavities and nest-boxes: Implications for hole-nestling birds. For. Ecol. Manage. 389: 306-313.
• Maziarz M., Wesołowski T., Hebda G., Cholewa M. 2015. Natural nest-sites of Great Tits (Parus major) in a primeval temperate forest (Białowieża national Park, Poland). J. Ornithol. 156: 613-623.
• McComb W. C., Noble R. E. 1981. Nest-box and natural-cavity use in three midsouth forest habitats. J. Wildl. Manage. 45: 93-101.
• Mitrus C. 2003. A comparison of the breeding ecology of Collared Flycatchers nesting in boxes and natural cavities. J. Field Ornithol. 74 (3): 293-299.
• Mizera T., Kozłowski P. 1992. Gniazdowanie ptaków w skrzynkach lęgowych na terenach zieleni miejskiej Poznania oraz porównanie z wynikami z Warszawy. Acta Ornithol. 27 (1): 35-47.
• van Noordwijk A. J., McCleery R. H., Perrins C. M. 1995. Selection for the Timing of Great Tit Breeding in Relation to Caterpillar Growth and Temperature. J. Anim. Ecol. 64 (4): 451-458.
• Perrins C. M. 1979. British Tits. Collins, London.
• Podlas K., Richner H. 2013. Partial incubation and its function in great tits (Parus major) – an experimental test. Behav. Ecol. 24 (3): 643-649.
• Rasmont P., Aytekin A. M., Kaçar M. S. 2008. Ousting of the Common Redstart (Aves: Turdidae: Phoenicurus phoenicurus) from its nests by the bumblebee Bombus niveatus vorticosus (Hymenoptera: Apidae). Ann. Soc. Entomol. Fr. 44 (2): 251-255.
• Rodriguez S., Álvarez E., Barba E. 2016. Factors affecting fledgling output of great tits, Parus major, in the long term. Anim. Biodiv. Conserv. 39 (2): 147-154.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 lipca 2014 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony dla Pieniń-skiego Parku Narodowego. 2014. Dz. U., poz. 1010.
• Schaub T., Meffert P. J., Kerth G. 2016. Nest-boxes for Common Swifts Apus apus as compensatory measures in the context of building renovation: Efficacy and predictors of occupancy. Bird Conser. Int. 26 (2): 164-176.
• Sikora S. 2010. Występowanie oraz cele i możliwości praktycznej ochrony dziuplaków w różnych środowiskach ze szczególnym uwzględnieniem drzewostanów leśnych. Zarządzanie Ochroną Przyrody w Lasach 4: 131-145.
• Sikora S., Kilian K., Kuźma B., Raczyński M., Zawadzki M. 2013. Efekty zastosowania skrzynek lęgowych w drze-wostanie sosnowym Nadleśnictwa Tuchola. Zarządzanie Ochroną Przyrody w Lasach 7: 109-124.
• Skwarska J. A., Kaliński A., Wawrzyniak J., Bańbura J. 2009. Opportunity makes a predator: Great Spotted Woodpecker predation on Tit broods depends on nest box design. Ornis Fennica 86: 109-112.
• Sokołowski J. 1928. Ochrona ptaków. Państw. Rada Ochr. Przyr., Kraków.
• Walasz K. 2007. Rola parków narodowych w poznaniu i ochronie ptaków. Parki Nar. Rez. Przyr. 26 (3): 101-111.
• Wesołowski T. 2007. Primeval conditions – what can we learn from them? Ibis 149 (Suppl. 2): 64-77.
• Wesołowski T. 2011. Reports from nestbox studies: a review of inadequacies. Acta Ornithol. 46: 13-17.
• Zarządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 października 2015 r. w sprawie zadań ochronnych dla Wielkopol-skiego Parku Narodowego. 2015. Dz. U., poz. 70.
• Zarządzenie Ministra Środowiska z dnia 19 stycznia 2016 r. w sprawie zadań ochronnych dla Babiogórskiego Parku Narodowego. 2016. Dz. U., poz. 9.
• Zingg S., Arlettaz R., Schaub M. 2010. Nestbox design influences territory occupancy and reproduction in a declining, secondary cavity-breeding bird. Ardea 98 (1): 67-75.