EN
The aim of the study was the evaluation of the effect of diversified nitrogen fertilization: in-soil, foliar, and foliar in combination with multi-component fertilizer Ekolist, on the content and composition of protein of spring triticale grain cultivar Milewo. Field experiment was carried out at the Didactic-Experimental Centre in Tomaszkowo, which is part of the University of Warmia and Mazury in Olsztyn. Total protein content, as well as the contents of the particular protein fractions in spring triticale grain cultivar Milewo were affected by both the application of foliar additional feeding with Ekolist and mineral nitrogen dose. Nitrogen application at the dose of 80 kg·ha⁻¹ with Ekolist, in comparison with the same dose but without the multi-component fertilizer, attributed to the increase in protein amount by 0.72 g per 100 g of grain. The highest proportion was made of storage proteins with the advantage of gliadins over glutenins. Fertilization variants applied in the experiment resulted in a high ratio of gliadins to glutenins. Moreover, significant effect of the total nitrogen dose 120 kg·ha⁻¹ was confirmed in comparison with 80 kg·ha⁻¹ on the increase in the concentration of ω and α/β gliadins . Cultivation year affected the proportion of γ gliadins and HMW and LMW glutenins in the grain. Increase in nitrogen fertilization by 40 kg·ha⁻¹ before sowing as ammonium nitrate contributed to the increase in ω gliadins and HMW glutenins. Additional application of Ekolist fertilization (variant with the dose of 80 kg·ha⁻¹) caused an increase in γ gliadins and LMW glutenins.
PL
Przedmiotem badań była ocena oddziaływania zróżnicowanego nawożenia azotem stosowanego doglebowo, dolistnie oraz dolistnego nawożenia azotem w połączeniu z nawozem wieloskładnikowym Ekolist na zawartość i skład białka ziarna pszenżyta jarego odmiany Milewo. Doświadczenie polowe przeprowadzono w Zakładzie Dydaktyczno-Doświadczalnym w Tomaszkowie, należącym do Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Na zawartość białka ogółem i poszczególnych jego frakcji w ziarnie pszenżyta jarego odmiany Milewo miały wpływ zarówno zastosowanie dokarmiania dolistnego Ekolistem, jak i dawka azotu mineralnego. Zastosowanie azotu w dawce 80 kg·ha⁻¹ łącznie z Ekolistem, w porównaniu z tą samą dawką, ale bez nawozu wieloskładnikowego, przyczyniło się do wzrostu ilości białka o 0,72 g w 100 g ziarna. Największy udział stanowiły białka zapasowe z przewagą gliadyn nad gluteninami. Zastosowane w doświadczeniu warianty nawozowe kształtowały wysoki stosunek gliadyn/glutenin. Wraz ze wzrostem białek zapasowych (gliadyny + gluteniny) zmniejszała się zawartość białek strukturalnych (albumin i globulin). Potwierdzono ponadto istotny wpływ całkowitej dawki azotu 120 kg·ha⁻¹ w porównaniu z 80 kg·ha⁻¹ na zwiększenie koncentracji białek gliadynowych frakcji ω i α/β. Lata badań wpłynęły na udział gliadyn γ oraz glutenin HMW i LMW w ziarnie. Zwiększenie nawożenia azotem o 40 kg·ha⁻¹ przedsiewnie, w postaci saletry amonowej, przyczyniło się do zwiększenia frakcji gliadyn ω i glutenin HMW. Dodatkowe zastosowanie nawożenia Ekolistem (wariant z dawką 80 kg·ha⁻¹) wpłynęło na zwiększenie frakcji gliadyn γ i glutenin LMW.