Wpływ rolnictwa na zmiany krajobrazu na przykładzie rolniczej zlewni lessowej na Wyżynie Lubelskiej

• Autorzy: Mazur A.

Warianty tytułu

EN

The impact of agriculture on the changes of the landscape based on an example of the agricultural loess catchment in the Lublin Upland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań ukazujące wpływ procesów erozyjnych na ewolucję krajobrazu w warunkach intensywnej gospodarki rolnej na obszarze lessowej zlewni rolniczej, obejmującej swoim zasięgiem grunty wsi Wielkopole i Zamostek na Wyżynie Lubelskiej. Badania w zlewni wykonano w oparciu o: inwentaryzację szkód erozyjnych po spływach powierzchniowych, pomiar odpływu wody i zawiesiny w przekroju hydrometrycznym zamykającym zlewnię, wykonanie aktualizacji badań dotyczących struktury użytkowania zlewni i profilu niwelacyjno-glebowego na zboczu o poprzecznostokowej uprawie. Przeprowadzone badania wykazały duże zagrożenie erozją wodną i uprawową badanej zlewni. Intensywne procesy erozyjne uwarunkowane antropogenicznie, doprowadziły na obszarze badanej zlewni do powstania specyficznego, mozaikowatego krajobrazu rolniczego, z gęstą siecią dróg gruntowych, dużą ilością długich i wąskich działek rolnych leżących na terasach oddzielonych wysokimi krawędziami, bardzo małą lesistością zlewni oraz mozaiką typów i podtypów gleb. Krajobraz naturalny został przekształcony w kulturowy, a powrót do pierwotnego wyglądu jest niemożliwy w związku z ciągle istniejącą antropopresją.

EN

This paper presents the results of studies showing the effect of erosion processes on the evolution of the loess catchment landscape in the conditions of intensive farming in the Lublin Upland spreading over such rural lands as Wielkopole and Zamostek. The research is based on: the inventory of erosion damage on the surface wash; the measurement of the water and suspension runoff in the discharge section line closing the catchment; the execution of studies concerning the upgrading the structure and leveling-soil profile on the slope of transverse-slope crop. The study shows a high risk of water and tillage erosion of the area in question. Being subject to intense anthropogenesis, erosion processes led to the occurrence of a specific mosaic agricultural landscape with: a dense network of dirt roads; great number of long and narrow agricultural parcels situated on the separated by high edges terraces; poor woodiness of the catchment; and the mosaic of soil types and subtypes. The natural landscape has been transformed into a cultural one and the return to its original appearance is impossible due to the still existing anthropopressure.

Słowa kluczowe

PL

rolnictwo; gospodarka rolna; oddzialywanie na srodowisko; zmiany krajobrazu; krajobraz kulturowy; erozja wodna; erozja uprawowa; zlewnie lessowe; Wyzyna Lubelska

• Wydawca: -
• Czasopismo: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Rocznik: 2013
• Numer: 3/III
• Opis fizyczny: s.7-16,fot.,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Mazur A.

• Katedra Inżynierii Kształtowania Środowiska i Geodezji, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul.Leszczyńskiego 7, 20-069 Lublin

Bibliografia

• Brański J. (1969). Oznaczenie ilości unosin metodą wagową bezpośrednią przy użyciu sączków. Pr. Inst. Hydrol. – Meteorologicznego, 94. Warszawa: PIHM.
• Józefaciuk A., Józefaciuk Cz. (1995). Erozja agroekosystemów. Bibl. Monitoringu Środowiska. Warszawa: PIOŚ.
• Kondracki J. (2002). Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wyd. Nauk. PWN.
• Mazur Z., Pałys S. (1991). Natężenie erozji wodnej w małych zlewniach terenów lessowych Wyżyny Lubelskiej w latach 1986-1990. W: Erozja gleb i jej zapobieganie.Lublin: AR.
• Nogaj-Chachaj J. (1991). The stone-packed graves of the Funnel Beaker culture in Karmanowice, site 35. Antiquity Publication, 65, 248.
• Nogaj-Chachaj J. (2000). w epoce kamienia. W: Archeologiczne odkrycia na obszarze Kazimierskiego Parku Krajobrazowego. Lublin: LWKZ.
• Pałys S. (1996). Wpływ użytkowania na natężenie erozji wodnej gleb w małych zlewniach lessowych na Wyżynie Lubelskiej. Materiały Ogólnopolskiego Sympozjum Naukowego „Ochrona agroekosystemów zagrożonych erozją”, 1. Puławy: IUNG.
• Pałys S., Mazur A. (1998). Zmiany rzeźby na erodowanych lessach na terenie zabezpieczonym i kontrolnym. Bibliotheca Fragmenta Agronomica, 4A/98.Olsztyn: ART.
• Patro M., Węgorek T. Zubala T. (2008). Ploughed-on terraces in less landscape of strongly developed high plains. Annales of Warsaw University of Life Science-SGGW, Land Reclamation, 39. Warszawa: SGGW.
• Turski R., Uziak S., Zawadzki S. (1993). Gleby. Środowisko przyrodnicze Lubelszczyzny. Lublin: LTN.
• Wolski K., Szymura M., Gierusa A. (2006). Wybrane zagadnienia z ekologii krajobrazu. Wrocław: AR.
• Van Oost K., Van Muysen W., Govers G., Deckers J., Quine T.A. (2005). From water to tillage erosion dominated landform evolution [online].Published by Elsevier B.V., Geomorfology, 72. http://ac.els-cdn.com/S0169555X05001728/1-s2.0-S0169555X05001728-main.pdf?_tid=7eeae820-913b-11e2-bdcc-0000aacb35f&acdnat=1363769729_005356c16e172c814854f2e8610a62ce [dostęp: 10.10.2012].