Wielocechowa ocena potomstwa populacji buka zwyczajnego (Fagus sylvatica L.) z południowo-wschodniej Polski w początkowych latach wzrostu

• Autorzy: Buraczyk W. , Szeligowski H. , Studnicki M. , Drozdowski S. , Bielak K.

Warianty tytułu

EN

Multivariable evaluation of the early growth performance of European beech (Fagus sylvatica L.) provenances from south-eastern Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

European beech is one of the most important broadleaved tree species in Poland and will play probably even more significant role in the future due to the predicted climate change. The main objectives of this study was to analyse and compare the growth parameters and morphological traits between 23 European beech provenances from south−eastern Poland (fig. 1). The research was conducted on the experimental plot established in Łosie Forest District in 2006. The experiment employed a randomized complete block design consisting of 92 plots (23 provenances×4 blocks). On each plot 100 trees representing given provenance were planted in 1.5×1.5 m spacing. In the spring and autumn 2015 we measured and determined the following parameters for the subsample of 36 trees on each plot: survival rate, tree height, diameter at breast height, diameter of the branch at the middle height of the crown length, stem straightness, crown shape, tendency to create forks, mean angle between stem and branches and spring phenology. We also included different eco−physiographical characteristics for each provenances (tab. 1). We performed basic statistics to describe mean values and standard errors (fig. 2, tab. 2) and finally we quantified the interaction between traits and eco−physiographical characteristics by Principal Component Analysis (PCA) (fig 3, tab. 3). The obtained results indicates that under growth conditions on experimental trial in Łosie Forest District, the provenances from lower elevated regions with lower precipitation and higher mean temperature (i.e. more arid conditions; Kielce and Narol provenances) were characterized by thicker dbh and branch dimeters in contrast to regions from southern Poland (Łosie, Bricza 1, Stary Sącz and Nawojowa). European beech provenances from regions with more humid conditions and lower mean annual temperature, as well as shorter vegetation season are characterized by higher survival rate. They are also higher than other provenances, but reveal the lower ratio dbh to branch diameter.

Słowa kluczowe

PL

lesnictwo; hodowla lasu; drzewa lesne; buk zwyczajny; Fagus sylvatica; proweniencje; drzewa potomne; przezywalnosc; wzrost roslin; cechy fenologiczne; jakosc hodowlana; doswiadczenia proweniencyjne; Nadlesnictwo Losie

• Wydawca: -
• Czasopismo: Sylwan
• Rocznik: 2016
• Tom: 160
• Numer: 12
• Opis fizyczny: s.981-992,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Buraczyk W.

• Katedra Hodowli Lasu, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul.Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa

autor

Szeligowski H.

• Katedra Hodowli Lasu, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul.Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa

autor

Studnicki M.

• Katedra Doświadczalnictwa i Bioinformatyki, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul.Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa

autor

Drozdowski S.

• Katedra Hodowli Lasu, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul.Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa

autor

Bielak K.

• Katedra Hodowli Lasu, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul.Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa

Bibliografia

• Banach J., Skrzyszewska K., Kempf M. 2012. Zmienność genetyczna i gospodarka nasienna buka zwyczajnego (Fagus sylvatica L.). W: Skrzyszewski J. [red.]. Buk zwyczajny – hodowla. PWRiL, Warszawa. 75-99.
• Banach J., Skrzyszewska K., Smętek M., Kubacki K. 2015. Ocena potomstwa buka zwyczajnego (Fagus sylvatica L.) w początkowych latach wzrostu. Leś. Pr. Bad. 76 (1): 49-58.
• Barzdajn W. 2002. Proweniencyjna zmienność buka zwyczajnego (Fagus sylvatica L.) w Polsce w świetle wyników doświadczenia proweniencyjnego serii 1992/1995. Sylwan 146 (2): 5-34.
• Barzdajn W. 2005. Ocena wyników badań proweniencyjnych buka i dębów. W: Ochrona leśnych zasobów genowych i hodowla selekcyjna drzew leśnych w Polsce – stan i perspektywy. Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Techniczna, Malinówka. Wydawnictwo Świat. 70-78.
• Barzdajn W. 2006. Proweniencyjna zmienność buka zwyczajnego w Polsce. W: Sabor J. [red.]. Elementy genetyki i hodowli selekcyjnej drzew leśnych. CILP, Warszawa. 211-221.
• Barzdajn W. 2009. Adaptacja i początkowy wzrost potomstwa drzewostanów nasiennych buka zwyczajnego (Fagus sylvatica L.) na uprawach porównawczych w nadleśnictwach Złotoryja i Lądek Zdrój. Leś. Pr. Bad. 70 (2): 101-111.
• Bielak K., Dudzińska M., Pretzsch H. 2015. Przyrost miąższości drzewostanów mieszanych i litych: wyniki z wybra-nych stałych powierzchni badawczych w Europie Środkowej. Sylwan 159 (1): 22-35.
• Bolvansky M. 1980/81. Einige Ursachen von Gabelung des Stammes bei jungen Buchenindividuen in der Wachstumsphase der Dickung. Acta Dendrobiol. 3/4: 199-245.
• Ducci F., De Cuyper B., Proietti R., Pâques L. E., Wolf H. 2012. Reference protocols for assessment of traits and reference genotypes to be used as standards in international research projects. CRA-SEL Consiglio per la Ricerca e la sperimentazione in Agricoltura Centro di Ricerca per la Selvicoltura – Arezzo Forest Genetic Resource Laboratory (European project CT2006-026076).
• Giertych M. 1990. Genetyka. W: Białobok W. [red.]. Buk zwyczajny Fagus sylvatica L. PWN, Warszawa – Poznań. 193-236.
• Giertych M. 2000. Zmienność genetyczna buka. Zesz. Nauk. AR im. H. Kołłątaja w Krakowie 358 (69): 35-45.
• Hess M. 1965. Piętra klimatyczne w polskich Karpatach Zachodnich. Zesz. Nauk. UJ 115, Prace Geogr. 11: 1-265.
• Kowalkowski W. 2001. Zmienność buka zwyczajnego (Fagus sylvatica L.) polskich pochodzeń w 30-letnim doświadczeniu proweniencyjnym. Rocz. AR w Poznaniu, Rozprawy Naukowe 318.
• Kowalkowski W. 2002. Zmienność cech morfologicznych i wzrostowych buka zwyczajnego (Fagus sylvatica L.) polskich pochodzeń w 30-letnim doświadczeniu proweniencyjnym. Sylwan 146 (2): 99-110.
• Kowalkowski W. 2013. Zmienność buka zwyczajnego (Fagus sylvatica L.) w warunkach Niziny Południowowielkopolskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego, Poznań. Rozprawy Naukowe 465.
• Leśnictwo. 2015. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.
• de Martonne E. 1926. Une novelle fonction climatologique: L’indice d’aridité. La Météorologie 21: 449-458.
• Matras J., Barzdajn W., Chałupka R., Sabor J., Tarasiuk S., Szyp-Borowska I., Markiewicz P. 2010. Popu-lacyjna zmienność buka zwyczajnego (Fagus sylvatica L.) w Polsce (wzrost i rozwój w okresie młodnika). IBL, Sękocin Stary.
• Program zachowania leśnych zasobów genowych i hodowli selekcyjnej drzew w Polsce na lata 2011-2035. 2011. CILP, DGLP, Warszawa.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 kwietnia 2004 roku w sprawie sposobu przeprowadzania testów leśnego materiału podstawowego. 2004. Dz. U. Nr 94, poz. 928.
• Sabor J. 2000. Nasiennictwo, szkółkarstwo i selekcja drzew leśnych. Podstawy selekcji drzew. AR im. H. Kołłątaja w Kra-kowie.
• Sabor J. [red.]. 2004. Program testowania potomstwa wyłączonych drzewostanów nasiennych, drzew doborowych, plantacji nasiennych i plantacyjnych upraw nasiennych. DGLP, Warszawa.
• Sabor J. [red.]. 2006. Elementy genetyki i hodowli selekcyjnej drzew leśnych. CILP, DGLP, Warszawa.
• Sułkowska M. 2010. Genetic and Ecotypic Characterization of European Beech (Fagus sylvatica L.) in Poland. Acta Silv. Lign. Hung. 6: 115-122.
• Szeligowski H. 2012. Zmienność oraz wartość hodowlana populacji buka zwyczajnego w warunkach siedliskowych centralnej Polski. Wydawnictwo SGGW. Rozprawy Naukowe i Monografie 405.
• Szeligowski H., Buraczyk W., Drozdowski S., Gawron L. 2015. Wartość hodowlana polskich populacji sosny zwyczajnej na powierzchni doświadczalnej w Rogowie. Sylwan 159 (12): 997-1007.
• Tarasiuk S., Bellon S. 2002. Zmienność populacji buka w Polsce. Wyniki końcowe I etapu badań w doświadczeniu serii GC 2234 1992-1995 na powierzchni porównawczej w Nadleśnictwie Brzeziny. Sylwan 146 (2): 35-43.
• Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 roku o leśnym materiale rozmnożeniowym. 2001. Dz. U. Nr 73, poz. 761.