PL
W hodowli wielkostadnej dąży się do opracowania profili metabolicznych, których wybrane wskaźniki stanowiłyby informację o aktualnym stanie zdrowia i zakresie podatności zwierząt na czynniki predysponujące do wystąpienia choroby. Celem pracy było określenie poziomu wskaźników krwi podstawowej przemiany materii w najczęściej spotykanych chorobach karpi w warunkach hodowlanych i ocena zmian wskaźników biochemicznych i morfologicznych jako pomocniczych w diagnostyce chorób ryb, uwzględniając też oznaczenia zawartości amoniaku przy branchionekrozie (BN). Badania przeprowadzono w latach 2009–2011 na 120 karpiach, w pierwszym roku życia o ciężarze ciała 25–90 g, w przebiegu następujących chorób: zespole posocznicy karpi (SVC i CE), zapaleniu pęcherza pławnego (ZPP), branchionekrozie (BN) i przypadku zmian przesiękowych bez objawów klinicznych, stwierdzonych w różnych środowiskach woj. dolnośląskiego. Uzyskane wartości wybranych wskaźników biochemicznych i morfologicznych wykazują różnice w ich poziomach przy badanych jednostkach chorobowych karpi. W miarę dokładnie charakteryzują stan ogólny ryb, a także pozwalają wnioskować o potencjalnych przyczynach ich występowania. Opracowane wartości normalne dla elektrolitów, białka całkowitego i jego frakcji oraz składu morfologicznego krwi karpi mogą służyć do diagnostyki i różnicowania chorób karpi przebiegających z obrzękami i wiosennej wiremii, umożliwiając ustalenie dokładniejszej diagnozy i stosowanie skuteczniejszych zabiegów terapeutycznych. Szczególną wartość w ocenie stanu fizjologicznego karpi wydaje się mieć oznaczanie poziomu Na, którego obniżenie wśród znaczącej liczby karpi może służyć jako wskaźnik do wczesnego rozpoznawania zaburzeń metabolicznych.
EN
In commercial fish farming units you can look at various biochemical and morphological markers for a greater understanding of health and disease status of the unit. Aim of a study was to examine some biochemical metabolic indicators in some common diseases in farm carp. Especially levels of ammonia in branchionecrosis (BN). The research was done in 2009–2011 and 120 carp of 25–90 g less than one year old were sampled for the following diseases: spring viraemia of carp SVC and CE, swim bladder infection, branchionecrosis and also any appearance of transsudative changes in fish with no clinical signs. The research was done in the Lower Silesia region. These indicators can be useful in determining the health of the fish and possible causes of an illness. Electrolytes, protein assays and hematology are useful in diagnosis in carp disease thus enabling more effective treatment. Low sodium levels in particular are a useful predictor of a disease.