EN
Studies on the commdity and physical properties, and chemical composition of wild oat grain were conducted and they were compared with similar studies on the commercial oat grain, variety Rumak. It was stated that wild oat, owing to its favourable chemical composition and other properties may be utilized for food production purposes.
PL
Prace naukowców kanadyjskich [1, 3, 4, 5] dotyczące możliwości wykorzystania ziarna dzikiego owsa (Avena fatua L.) w przetwórstwie zbożowym skłoniły do przeprowadzenia podobnych badań w warunkach krajowych. Przeprowadzone prace miały na celu określenie składu chemicznego i cech towaroznawczych ziarna dzikiego owsa pod kątem jego ewentualnego wykorzystania w przetwórstwie. Uzyskane wyniki oceny porównano z analogicznymi badaniami owsa handlowego odmiany Rumak. Ziarno dzikiego owsa uzyskano w wyniku wydzielenia go z zanieczyszczeń użytecznych otrzymywanych podczas czyszczenia pszenicy przed przemiałem. W tab. 1 zebrano wyniki podstawowych wymiarów ziarna, tj. długości, szeroko, ci i grubości. Badanie struktury wewnętrznej ziarna wykonano przy użyciu mikroskopu skaningowego, a niektóre otrzymane zdjęcia przedstawiono na fot. 1-4. Przeprowadzona ocena towaroznawcza obu badanych owsów, zarówno ziarna oplewionego (tabl. 2), jak i obłuszczonego (tabl. 3) wykazała, że są różnice między owsem dzikim i handlowym, przede wszystkim w wielkości ziarna, co z kolei rzutuje na masę 1000 ziarn, czy gęstość ziarna w stanie zsypnym. Ziarno owsa dzikiego zawiera znacznie więcej łuski niż ziarno owsa handlowego. W owsie dzikim stanowi ona przeszło 1/3 masy całego ziarna. Analiza chemiczna (tabl. 4) wykazała przede wszystkim, że dziki owies zawiera w swoim składzie dużą ilość białka ogółem, 15,7% sm w ziarnie oplewionym i 17,8% sm w ziarnie obłuszczonym i przewyższa pod tym względem owies handlowy odmiany Rumak odpowiednio o 2,7 i 3,3%. Białko owsa dzikiego zawiera także korzystny skład aminokwasowy (tabl. 5). Ponadto stwierdzono, że oplewione ziarno dzikiego owsa zawiera, w porównaniu z ziarnem oplewionego owsa handlowego, mniej skrobi i tłuszczu, natomiast więcej popiołu i błonnika. z oznaczonych makro- i mikroelementów (tabl. 6 i 7) zwraca uwagę przede wszystkim zawartość azotu ogółem (o 1/4 wyższa w owsie dzikim niż handlowym) oraz magnezu i wapnia, wyższa odpowiednio o ok. 13 i 18%. Na podstawie przeprowadzonych badań można twierdzić, że dziki owies może być potencjalnym surowcem dla przetwórstwa zbożowego.