Spergulo-Chrysanthemetum segeti (Br.-Bl. et de Leeuw 1936) R. Tx. 1937 in the Drawsko Lakeland (Western Pomerania)

• Autorzy: Sobisz Z. , Osadowski Z. , Aniol-Kwiatkowska J. , Kacki Z.

Warianty tytułu

PL

Spergulo-Chrysanthemetum segeti (Br.-Bl. et de Leeuw 1936) R. Tx. 1937 na Pojezierzu Drawskim (Pomorze Zachodnie)

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The species richness and structure of Spergulo-Chrysanthemetum segeti have been assessed on the basis of 25 phytosociological relevés made by the Braun-Blanquet method in the Drawsko Lakeland (Poland). Two variants have been distinguished, Spergulo-Chrysanthemetum segeti chamomilletosum typicum and Spergulo-Chrysanthemetum segeti chamomilletosum with Plantago intermedia. The paper presents the distribution and analytical characteristics of this subatlantic association against the background of habitat conditions.

PL

Celem pracy było rozpoznanie oraz ekologiczno-fitosocjologiczna charakterystyka Spergulo- -Chrysanthemetum segeti na Pojezierzu Drawskim, ze szczególnym uwzględnieniem jego zróżnicowania na tle warunków siedliskowych. Podano ważniejsze cechy florystyczne wyróżnionej agrofitocenozy, jej wewnętrzne zróżnicowanie i powiązania z warunkami siedliskowymi. Do oceny niektórych z nich oznaczono pH w H2O i 1 M KCl metodą potencjometryczną. W obrębie Spergulo-Chrysanthemetum segeti chamomilletosum wyróżniono dwa warianty: typowy i z Plantago intermedia. Płaty wariantu typowego wykształcają się na glebach brunatnych właściwych i wyługowanych o odczynie słabo kwaśnym wytworzonych z piasków gliniastych i glin. Płaty wariantu z Plantago intermedia rozwijają się na czarnych ziemiach właściwych i zdegradowanych, rzadziej na madach i glebach murszowych. Wariant typowy podzespołu występuje najczęściej na glebach kompleksu żytniego bardzo dobrego (4), pszennego dobrego (2) i pszennego wadliwego (3), natomiast wariant z Plantago intermedia i subwariant z Galeopsis speciosa – na glebach kompleksów zbożowo-pastewnych – mocnego (8) i słabego (9). Cechą charakterystyczną opisanego syntaksonu jest znaczny udział gatunków z rodzaju Galeopsis, którym towarzyszą Anchusa arvensis i Lapsana communis. Częste występowanie tych taksonów upodabnia omawiane zbiorowiska do agrofitocenoz występujących na obszarach wysoczyznowych, pogórzu i w górach.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Agrobotanica
• Rocznik: 2016
• Tom: 69
• Numer: 1
• Opis fizyczny: Article 1653 [16p.], fig.,ref.

Twórcy

autor

Sobisz Z.

• Department of Botany and Nature Protection, Pomeranian University, Arciszewskiego 22b, 76-200 Slupsk, Poland

autor

Osadowski Z.

• Department of Botany and Nature Protection, Pomeranian University, Arciszewskiego 22b, 76-200 Slupsk, Poland

autor

Aniol-Kwiatkowska J.

• Department of Botany, University of Wroclaw, Kanonia 6/8, 50-328 Wroclaw, Poland

autor

Kacki Z.

• Department of Botany, University of Wroclaw, Kanonia 6/8, 50-328 Wroclaw, Poland

Bibliografia

• 1. Sobisz Z. Spergulo-Chrysanthemetum segeti (Br. Bl. et de Leeuw 1936) R. Tx. 1937 na Równinie Słupskiej i Wysoczyźnie Damnickiej. Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią.Botanika. 1996;45:159–166.
• 2. Sobisz Z. Spergulo-Chrysanthemetum segeti (Br. Bl. et de Leeuw 1936) R. Tx. 1937 on the Słowińskie Coast. Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu. Botanika-Steciana. 2006;10:165–176.
• 3. Sobisz Z. Spergulo-Chrysanthemetum segeti (Br. Bl. et de Leeuw 1936) R. Tx. 1937 na Pojezierzu Bytowskim. Słupskie Prace Biologiczne. 2007;4:109–122.
• 4. Sobisz Z. Spergulo-Chrysanthemetum segeti (Br. Bl. et de Leeuw 1936) R. Tx. 1937 na Równinie Białogardzkiej. Słupskie Prace Biologiczne. 2012;9:143–154.
• 5. Mrozowski J. Rolnicza przydatność gleb Polski. Województwo koszalińskie. Puławy: Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa; 1974. (Prace Zakładu Gleboznawstwa i KartografiiGleb, A; vol 6).
• 6. Witek T. Waloryzacja rolniczej przestrzeni produkcyjnej Polski według gmin. Puławy: Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa; 1981.
• 7. Trampler T, Kliczkowska A, Dmyterko E, Sierpińska A. Regionalizacja przyrodniczo-leśna na podstawach ekologiczno-fizjograficznych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwa Rolnicze i Leśne; 1990.
• 8. Matuszkiewicz JM. Krajobrazy roślinne i regiony geobotaniczne Polski. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich; 1993. (Prace Geograficzne; vol 158).
• 9. Müller W. Flora von Pommern. Stettin: Verlag von Johs. Burmeister; 1898.
• 10. Scholz JB. Die Pflanzengenossenschaften Westpreussens. Schriften Der Naturforschenden Gesellschaft In Danzig. 1905;11(3):125–296.
• 11. Leick E. Die Pflanzendecke der Provinz Pommern: eine pflanzengeographische Übersicht. Berlin: Hartmann; 1926.
• 12. Młynkowiak E. Zróżnicowanie szaty roślinnej wybranych biotopów śródpolnych w zachodniej części Pojezierza Drawskiego [PhD thesis]. Szczecin: Akademia Rolnicza; 2002.
• 13. Sobisz Z. Materiały do rozmieszczenia kalcyfilnych gatunków segetalnych wschodniej części Pomorza Zachodniego. Słupskie Prace Przyrodnicze. Seria Botanika. 2002;1:49–62.
• 14. Mocek A. Gleboznawstwo. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN; 2014.
• 15. Bednarek R, Dziadowiec H, Pokojska U, Prusinkiewicz Z. Badania ekologiczno-gleboznawcze. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN; 2005.
• 16. Pawłowski B. Skład i budowa zbiorowisk roślinnych oraz metody ich badania. In: Szafer W, Zarzycki K, editors. Szata roślinna Polski. Tom 1. Warszawa: Pánstwowe WydawnictwoNaukowe; 1977. p. 237–269.
• 17. Zając A. Założenia metodyczne “Atlasu rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce”. Wiad Bot. 1978;22(3):145–155.
• 18. Sobisz Z. The distribution of Chrysanthemum segetum L. (Asteraceae) in Poland. Plant Breeding and Seed Science. 2010;61:3–14. http://dx.doi.org/10.2478/v10129-010-0009-3
• 19. Sobisz Z. Nowe stanowiska Chrysanthemum segetum L. we wschodniej części Pomorza Zachodniego. Acta Botanica Silesiaca. 2011;7:197–207.
• 20. Ratyńska H, Wojterska M, Brzeg A, Kołacz M. Multimedialna encyklopedia zbiorowisk roślinnych Polski. Ver. 1.1 [CD]. Bydgoszcz: Instytut Edukacyjnych Technologii Informatycznych.2010.
• 21. Mirek Z, Piękoś-Mirkowa H, Zając A, Zając M. Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Cracow: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences; 2002. (Biodiversity of Poland; vol 1).
• 22. Jasińska Z, Kotecki A, editors. Szczegółowa uprawa roślin. Wrocław: Wydawnictwo Akademii Rolniczej; 2003.
• 23. Ellenberg H, Weber HE, Düll R, Wirth V, Werner W, Paulissen D. Zeigerwerte von Pflanzen in Mitteleuropa. Göttingen: Goltze; 1991. (Scripta Geobotanica; vol 18).
• 24. Hüppe J. Die Ackerunkrautgesellschaften in der Westfälischen Bucht. Münster: Landschaftsverband Westfalen-Lippe; 1987. (Abhandlungen aus dem Westfälischen Museumfür Naturkunde; vol 49,1).
• 25. Karlsson LM, Ericsson JAL, Milberg P. Seed dormancy and germination in the summer annual Galeopsis speciosa. Weed Res. 2006;46:353–361. http://dx.doi. org/10.1111/j.1365-3180.2006.00546.x
• 26. Hochół T. Flora i zbiorowiska chwastów zbóż w Beskidzie Wyspowym w zależności od usytuowania siedlisk w rzeźbie terenu. Fragmenta Agronomica. 2001:3(71):7–122.
• 27. Sobisz Z. Zróżnicowanie zbiorowisk segetalnych na tle warunków siedliskowych pól północnej części Pojezierza Krajeńskiego [PhD thesis]. Szczecin: Akademia Rolnicza;1997.
• 28. Perring FH, Walters SM. Atlas of the British Flora. 3rd ed. London: Botanical Society of the British Isles; 1990.
• 29. Hultén E, Fries M. Atlas of north European vascular plants. 3. Königstein: Koeltz; 1986.
• 30. Haeupler H, Muer T. Bildatlas der Farn- und Blütenpflanzen Deutschlands. Stuttgart: Eugen Ulmer; 2007.
• 31. Albrecht H. Changes in the arable weed flora of Germany during the last five decades. In: Proceedings of the 9th EWRS (European Weed Research Society) Symposium “Challengesfor Weed Science in a Changing Europe”; 1995 Jul 10–12; Budapest, Hungary. Budapest:EWRS Hungary; 1995. p. 41–48.
• 32. Zając M, Zając A, Tokarska-Guzik B. Exinct and endangered archaeophytes and the dynamice of their diversity in Poland. Biodivers Res Conserv. 2009;13:17–24. http://dx.doi.org/10.2478/v10119-009-0004-4
• 33. Nowak S, Nowak A. Chwasty zagrożone i ginące województwa opolskiego. Opole: Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego; 2011.
• 34. Nowak A, Nowak S, Spałek K. Red list of vascular plants of Opole Province. Nature Journal. 2008;41:141–158.
• 35. Jackowiak B, Celka Z, Chmiel J, Latowski K, Żukowski W. Red list of vascular flora of Wielkopolska (Poland). Biodivers Res Conserv. 2007;5–8:95–127.
• 36. Czarna A. Rośliny naczyniowe środkowej Wielkopolski. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego; 2009.
• 37. Stefańska-Krzaczek E, Anioł-Kwiatkowska J. Chrysanthemum segetum (Asteraceae) – zanikający gatunek Dolnego Śląska. Acta Botanica Silesiaca. Supplementum.2011;1:102–104.
• 38. Passarge H. Beobachtungen über Pflanzengesellschaften Landwirtschaftlicher Nutzflächen in nordlichen Polen. Feddes Repert. 1963;140(5):27–69.
• 39. Herbich J. Przestrzenno-dynamiczne zróżnicowanie roślinności dolin w krajobrazie młodoglacjalnym na przykładzie Pojezierza Kaszubskiego. Łódź: Polskie Towarzystwo Botaniczne;1994. (Monographiae Botanicae; vol 76). http://dx.doi.org/10.5586/mb.1994.001
• 40. Pawlak G, Balcerkiewicz S. Roślinność synantropijna obszaru wybitnie rolniczego na przykładzie okolic wsi Kłodzino w województwie szczecińskim. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe; 1981. (Prace Komisji Biologicznej; vol 56).
• 41. Szmeja K. Cropfield-weed communities of northern Poland on the eastern and western sides of the Vistula. Acta Agrobot. 2000;53(2):105–115. http://dx.doi.org/10.5586/aa.2000.019
• 42. Hołdyński C. Rozmieszczenie niektórych interesujących gatunków segetalnych na Pojezierzu Iławskim. Acta Academiae Agriculturae ac Technicae Olstenensis. Agricultura. 1986;43:21–29.
• 43. Anioł-Kwiatkowska J, Dajdok Z, Kącki Z. Walory przyrodnicze projektowanego Parku Krajobrazowego “Dolina Odry II”. Acta Universitatis Wratislaviensis. Prace Botaniczne.1998;74:201–233.
• 44. Błocki K. Spergulo-Chrysanthemetum segeti (Br. Bl. et Leeuw 1936) R.Rx. 1937 – nowy dla obszaru Pojezierza Olsztyńskiego zespół chwastów polnych. Acta Agrobot. 2001;54(2):141–150. http://dx.doi.org/10.5586/aa.2001.030
• 45. Ratuszniak I, Sobisz Z. Zbiorowiska segetalne Parku Krajobrazowego “Dolina Słupi”. Część III. Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią. Botanika. 2004;53:39–57.
• 46. Zając A, Zając M, editors. Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego;2001.
• 47. Matuszkiewicz W. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. 2nd ed. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN; 2001. (Vademecum Geobotanicum).
• 48. Scheuermann R. Beitrag zur Adventivflora in Pommern. Decheniana. 1956;108(2):169–196.
• 49. Kutyna I. Zachwaszczenie roślin uprawnych oraz zbiorowiska segetalne zachodniej części Kotliny Gorzowskiej i terenów przyległych. Szczecin: Wydawnictwo Akademii Rolniczej;1988. (Rozprawy; vol 116).
• 50. Ziarnek K. Notatki florystyczne z Pomorza Zachodniego. Przegląd Przyrodniczy. 1997;8(4):79–84.
• 51. Tutin TG, Heywood VH, Burges NA, Moore DM, Valentine DH, Walters SM, et al. Flora Europaea. Vol. 4. Plantaginaceae to Compositae (and Rubiaceae). Cambridge: CambridgeUniversity Press; 1976.
• 52. Hegi G. Spermatophyta. Berlin: P. Parey; 1987. [Illustrierte Flora von Mitteleuropa; vol 6(4)].
• 53. Vestergaard P, Hansen K. Distribution of vascular plants in Denmark. Copenhagen: Council for Nordic Publications in Botany; 1989. (Opera Botanica; vol 96).
• 54. Oosterveld E. Akkerkruiden in Dronthe en Twente, naar een effective beschetming. Die Levende Natuur, 1999;100(1), 22–26.
• 55. von Drachenfels O. Kartierschlüssel für Biotoptypen in Niedersachsen unter besonderer Berücksichtigung der gesetzlich geschützten Biotope sowie der Lebensraumtypen von AnhangI der FFH-Richtlinie, Stand März 2011. Hannover: Niedersächsischer Landesbetriebfür Wasserwirtschaft, Küsten- und Naturschutz; 2011. (Naturschutz und Landschaftspflege in Niedersachsen; vol A/4).
• 56. Sobisz Z. Zróżnicowanie szaty roślinnej biotopów śródpolnych i pól Pobrzeża Koszalińskiego. Słupsk: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej; 2012.
• 57. Jasnowski M, Ćwikliński E, Markowski S. Pobrzeże Szczecińskie i Pojezierze Zachodniopomorskie. In: Matuszkiewicz W, Faliński JB, Kostrowicki AS, Matuszkiewicz JM, Olaczek R, Wojterski T, editors. Potencjalna roślinność naturalna Polski. Arkusz 3. Skala 1:300 000. Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN; 1995.
• 58. Gehu JM, Gehu M. Données sur l’association á Spergula arvensis et á Chrysanthemum segetum dans le Nord de la France. Documents Phytosociologiques. 1973;4:35–40.

Identyfikatory

DOI

10.5586/aa.1653