EN
There are various methods to assess soil erodibility for wind erosion. This paper focuses on aggregate analysis by a laser particle sizer ANALYSETTE 22 (FRITSCH GmbH), made to determine the size distribution of soil particles detached by wind (deflated particles). Ten soil samples, trapped along the same length of the erosion surface (150–155 m) but at different wind speeds, were analysed. The soil was sampled from a flat, smooth area without vegetation cover or soil crust, not affected by the impact of windbreaks or other barriers, from a depth of maximum 2.5 cm. Prior to analysis the samples were prepared according to the relevant specifications. An experiment was also conducted using a device that enables characterisation of the vertical movement of the deflated material. The trapped samples showed no differences in particle size and the proportions of size fractions at different hourly average wind speeds. It was observed that most of particles travelling in saltation mode (size 50–500 μm) – 58–70% – moved vertically up to 26 cm above the soil surface. At greater heights, particles moving in suspension mode (floating in the air; size < 100 μm) accounted for up to 90% of the samples. This result suggests that the boundary between the two modes of the vertical movement of deflated soil particles lies at about 25 cm above the soil surface.
PL
Istnieje wiele metod oceny erozyjności gleby poddanej działaniu wiatru. Niniejsza praca dotyczy analizy wykonanej za pomocą analizatora laserowego ANALYSETTE 22 (FRITSCH GmbH) w celu określenia rozkładu granulometrycznego cząstek glebowych wywiewanych przez wiatr (ulegających deflacji). Analizie poddano 10 próbek gleby uzyskanych na powierzchni erozyjnej o takiej samej długości (150– –155 m), lecz przy różnej prędkości wiatru. Próbki gleby pobierano z głębokości do 2,5 cm, z płaskiej, gładkiej powierzchni bez roślinności i bez warstwy twardej skorupy ziemskiej, gdzie nie występował wpływ wiatrochronów czy innych barier. Przed analizą próbki odpowiednio przygotowywano. Przeprowadzono również doświadczenie przy użyciu urządzenia pozwalającego na scharakteryzowanie pionowego ruchu wywiewanych cząstek. Stwierdzono, że badane próbki nie różniły się wielkością cząstek ani udziałem poszczególnych frakcji rozmiarowych przy różnej średniej godzinowej prędkości wiatru. Zaobserwowano, że większość (58–70%) cząstek przemieszczających się w trybie saltacji (cząstki o średnicy 50–500 μm) porusza się pionowo do wysokości 26 cm nad powierzchnią gleby. Na większej wysokości, cząstki poruszające się w trybie zawieszenia (cząstki unoszące się w powietrzu; o średnicy < 100 μm) stanowiły do 90% cząstek próbki. Ten wynik sugeruje, że granica między tymi dwoma trybami pionowego ruchu wywiewanych cząstek znajduje się na poziomie około 25 cm nad powierzchnią gleby.