Zmiany zachodzące w drzewostanach Bieszczadów

• Autorzy: Dmyterko E. , Bruchwald A.

Warianty tytułu

EN

Changes in the forests of the Bieszczady Mts.

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The aim of the study was to analyse (on the basis of the data from the State Forests Information System) the changes occurring in the Bieszczady forests in the period of 2007−2016. One of the processes taking place in the study area is the withdrawal of grey alder stands and the appearance of natural regeneration of mainly beech and fir, and in a smaller proportion spruce (fig. 1). Another natural process is the encroachment of fir and beech under the canopy of pine stands, which is favoured by fertile habitats that meet the ecological requirements of these two tree species. As a result of economic activity supporting these processes, alder and pine stands are being rebuilt relatively quickly, turning into fir or beech stands, and sometimes into mixed stands with the participation of other tree species, including spruce (fig. 1). The decline of spruce stands occurs on the dominant area in Poland: in Beskid Śląski and Beskid Żywiecki, the Kaszuby Forest or the Białowieża Forest. The main causes of this process are abiotic and biotic factors, including frequent droughts causing the lowering of the groundwater level and insect outbreaks, especially of bark beetles. The proportion of spruce in the Bieszczady Mountains is relatively small (about 10%), and the high fertility of the habitats compensates, to some extent, the relatively high moisture requirements of this tree species and probably these factors determined the lack of decline of spruce stands in the analysed area. In the last 10 years, the average age of forests in the Bieszczady Mountains increased from 77 to 83 years (tab. 2), mainly as a result of too low volume of harvested timber (fig. 3). Comparing the total harvested volume with the volume of allowable cut determined by the stand growth model, the harvest of the wood raw material was understated by about 25%. The aging of forests is also confirmed by changes in stands in age classes (fig. 2). The aging of the Bieszczady forests is correlated with the process of increasing the threat to these forests by wind (figs. 4−5). The wind damage risk factor increased over the next 10 years in the two highest threat level, and thus the area of threatened stands increased. The forest threat measure in the Bieszczady forests increased in general as well as in individual forest districts (fig. 6). The forests in two of these districts are currently among the most threatened in Poland.

Słowa kluczowe

PL

lesnictwo; lasy gorskie; Bieszczady; drzewostany; sklad gatunkowy; zmiany w drzewostanach; zmiany skladu gatunkowego; model wzrostu drzewostanu; modele ryzyka uszkodzenia

• Wydawca: -
• Czasopismo: Sylwan
• Rocznik: 2018
• Tom: 162
• Numer: 05
• Opis fizyczny: s.355-364,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Dmyterko E.

• Zakład Zarządzania Zasobami Leśnymi, Instytut Badawczy Leśnictwa, Sękocin Stary, ul.Braci Leśnej 3, 05-090 Raszyn

autor

Bruchwald A.

• Zakład Zarządzania Zasobami Leśnymi, Instytut Badawczy Leśnictwa, Sękocin Stary, ul.Braci Leśnej 3, 05-090 Raszyn

Bibliografia

• Adamczyk B., Zarzycki K. 1963. Gleby bieszczadzkich zbiorowisk leśnych. Acta Agr. et Silv. 3: 133-175.
• Ambroży S. 1998. Problemy przebudowy przedplonów olszy szarej Alnus incana (L.) Moench w Bieszczadach Zachodnich. Sylwan 142 (12): 93-102.
• Ambroży S. 2003. Sukcesja fitocenoz z olszą szarą Alnus incana (L.) Moench jako wskaźnik możliwości stosowania gatunków postpionierskich w zalesieniach terenów porolnych w Karpatach. W: Zając S., Gil W. [red.]. Problemy współczesnego leśnictwa. T. 1. Inst. Bad. Leśn. Warszawa. 213-219.
• Ambroży S., Wika S. 1998. Kierunki sukcesji zbiorowisk roślinnych z olszą szarą Alnus incana (L.) Moench. na gruntach porolnych w Bieszczadach Zachodnich. Pr. Inst. Bad. Leśn. A 852/855: 103-142.
• Balwierczak E. 2010. Lasy i leśnictwo Bieszczadów – dziś i jutro. W: Grzywacz A. [red.]. Leśnictwo Bieszczadów wczoraj, dziś, jutro. PTL, Polańczyk. 77-96.
• Barszcz J., Kozak J., Wężyk P., Widacki W. 1995. Health Condition of Forest in the Silesian Beskid, Polish Carpathians 194-195. W: Beckel L. [red.]. Satelite Remote Sensing Forest Atlas of Europe.
• Barszcz J., Kozak J., Widacki W. 1994. The Forest Degradation in the Silesian Beskid Mts., Poland. W: 8th Annual Symposium on Geographic Information Systems in Forestry, Environmental and Natural Resources Management. Vancouver, Canada, Symposium Proceedings. T. 2. 895-900.
• Boratyński A., Konca B., Zientarski J. 1998. Rozmiary prognozy zamierania świerczyn górskich w Polsce. W: Boratyński A., Bugała W. [red.]. Biologia świerka pospolitego. PAN, Instytut Dendrologii. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań. 508-528.
• Bruchwald A. 1986. Simulation growth model MDI-1 for Scots pine. Ann. Warsaw Agricult. Univ. SGGW-AR, For. and Wood Technol. 34: 47-52.
• Bruchwald A. 2001. Möglichkeiten der Anwendung von Wuchsmodellen in der Praxis der Forsteinrichtung. Beiträge für Fortwirtschaft und Landschaftsökologie 3: 118-122.
• Bruchwald A., Dmyterko E. 2010a. Lasy Beskidu Śląskiego i Żywieckiego – zagrożenia, nadzieja. Instytut Badawczy Leśnictwa, Sękocin Stary.
• Bruchwald A., Dmyterko E. 2010b. Metoda określania ryzyka uszkodzenia drzewostanu. Leś. Pr. Bad. 2: 165-173.
• Bruchwald A., Dmyterko E. 2013. Model ryzyka uszkodzenia drzewostanu przez wiatr z uwzględnieniem cech rzeźby terenu. W: Okła K. [red.]. Geomatyka w Lasach Państwowych. Poradnik praktyczny. CILP, Warszawa. 261-281.
• Durło G. B. 2007. Klimatyczny bilans wodny okresów wegetacyjnych w Beskidach Zachodnich. Acta Agrophysica. 19 (3): 553-562.
• Grodzki W. 2009. Przestrzenne uwarunkowania rozwoju obecnej gradacji kornika drukarza Ips typographus (L.) w Beski-dzie Śląskim i Żywieckim. W: Starzyk J. [red.]. Problem zamierania drzewostanów świerkowych w Beskidzie Śląskim i Żywieckim. Oficyna Wydawniczo-Drukarska „Secesja”, Kraków. 73-82.
• Kondracki J. 1994. Geografia Polski. Mezoregiony fizycznogeograficzne. PWN, Warszawa.
• Przybylska K., Banaś J. 1997. Lasy bieszczadzkie, ich stan i kierunki zagospodarowania. Sylwan 141 (8): 61-70.
• Przybylska K., Zięba S. 2010. Walory szaty roślinnej Bieszczadów i problemy jej ochrony. W: Grzywacz A. [red.]. Leśnictwo Bieszczadów wczoraj, dziś, jutro. PTL, Polańczyk. 5-24.
• Skiba S. 1993. Pokrywa glebowa Bieszczadzkiego Parku Narodowego i jej rola w funkcjonowaniu ekosystemów. Rocz. Bieszcz. 2: 33-41.
• Szabla K. 2009. Aktualny stan drzewostanów świerkowych w Beskidach i ich geneza. W: Starzyk J. [red.]. Problem zamierania drzewostanów świerkowych w Beskidzie Śląskim i Żywieckim. Oficyna Wydawniczo-Drukarska „Secesja”, Kraków. 13-43.
• Szabla K. 2016. Proces rozpadu drzewostanów świerkowych w Beskidzie Śląskim i Żywieckim w następstwie gradacji owadów kambiofagicznych i grzybów patogenicznych oraz sposób zagospodarowania tych drzewostanów w latach 203-2015. Postępy Techniki w Leśnictwie 137: 23-31.
• Szczuka J. 1971. Problem zagospodarowania lasów w Bieszczadach. Sylwan 115 (4): 7-16.
• Trampler T., Kliczkowska A., Dmyterko E., Sierpińska A. 1990. Regionalizacja przyrodniczo-leśna na podsta-wach ekologiczno-fizjograficznych. PWRiL, Warszawa.
• Zarzycki K. 1963. Lasy Bieszczadów Zachodnich. Acta Agr. et. Silv. Ser. Leśna 3: 131.
• Zielony R., Kliczkowska A. 2012. Regionalizacja przyrodniczo-leśna Polski 2010. CILP, Warszawa.