PL
W pracy dokonano porównania bilansu energetycznego nawożenia ziemniaka wsiewkami międzyplonowymi z nawożeniem obornikiem. Określono nakłady energetyczne poniesione na stosowane nawozy organiczne: obornik oraz wsiewki międzyplonowe przyorywane w całości lub w formie resztek pożniwnych - koniczyna czerwona, mieszanka koniczyny czerwonej z życicą wielokwiatową, życica wielokwiatowa. Obliczono wartość energetyczną plonu zielonej masy wsiewek przeznaczonego na paszę oraz wartość energetyczną plonu bulw, a także wskaźnik efektywności energetycznej. Największe nakłady energetyczne odnotowano w kombinacji nawożonej resztkami pożniwnymi życicy wielokwiatowej. Nawożenie ziemniaka całą biomasą lub resztkami pożniwnymi koniczyny czerwonej w odniesieniu do obornika zmniejszyło nakłady energetyczne na 1 ha odpowiednio o 5376 i 3757 MJ·ha⁻¹. Najwyższą wartość energetyczną plonu bulw ziemniaka otrzymano z obiektu nawożonego całą biomasą mieszanki koniczyny czerwonej z życicą wielokwiatową. Wskaźnik efektywności energetycznej nawożenia ziemniaka całą biomasą oraz resztkami pożniwnymi koniczyny czerwonej był wyższy, a przy nawożeniu całą biomasą mieszanki koniczyny czerwonej z życicą wielokwiatową dorównywał obornikowi.
EN
This work it presents the comparison of energy balance of potato fertilization with underlant crops to the fertilization with farmyard manure. Energy inputs involved in the applied organic fertilizers: farmyard manure and the uderplant crops overploughed as whole or in the form of post-harvest residues of red clover, a mixture of red clover with Italian ryegrass, or Italian ryegrass were determined. Energy value of the yield of fresh mass of crops appropriated for fodder, energy value of tuber yield, and also the energy efficiency index were also estimated. The highest energy inputs were noticed in the combinations of fertilization with post-harvest residues of Italian ryegrass. In comparison to the farmyard manure, the potato fertilization with the biomass or post-harvest residues of red clover, decreased the energy inputs per 1 ha, respectively, by 5376 and 3757 MJ·ha⁻¹. The highest energy value of the yield of potato tubers was obtained from the object fertilized with biomass of mixture of red clover with Italian ryegrass. The energy effectiveness index of potato fertilization with whole biomass and post-harvest residues of red clover was higher, and with the fertilization with whole biomass of red clover with Italian ryegrass it equaled to the fertilization with farmyard manure.